Bij een actie hoort een lied

In vroeger tijden waren er veel liedjes om acties voor een betere wereld te ondersteunen. Zulke liedjes kunnen we weer maken!

Door Dick Verheul

Er waren tijden dat 'het lied' een belangrijk middel was om ideeën en gedachten te verspreiden. In de jaren tachtig was er het Liedboek van de Strijd, met vele actieliederen over alle maatschappelijke thema’s die er speelden. Zulke liedjes worden veel te weinig nog gemaakt en gezongen. Dat vond ik jammer, daarom ben ik zelf begonnen liedjes te verzinnen. Eigenlijk dacht ik dat ik dat helemaal niet kon, maar na een paar uurtjes werk is toch elke keer weer er een liedje. Net als veel andere dingen waarvan je denkt dat je het niet kunt, blijkt ook hier: gewoon er aan beginnen en dan afmaken.

Actuele milieuthema's

Het eerste liedje dat ik maakte heet 'Plastic kan nu echt niet meer' en ik zong het op de internationale Dag van de Aarde van 2018. Het thema van de jaarlijkse Dag van de Aarde was dat jaar ‘End plastic pollution’, ofwel ’laten we een eind maken aan de plasticvervuiling’. Met groot enthousiasme heb ik me er op gestort om daar iets mee te doen op de Dag van de Aarde. Die dag is immers bij uitstek het moment om – naast een heleboel creativiteit, muziek, verbinding en gezelligheid – actuele milieuthema’s aan de orde te stellen.

Liedje in je hoofd

Ik hield tijdens de viering van de dag in de Omslag-tuin een betoog met de conclusie dat plastic het beste geboycot kan worden, zeker als het om wegwerpverpakkingen gaat. En tot besluit zongen we het lied. Later hoorde ik mensen zeggen dat het liedje steeds in hun hoofd bleef zitten, ook tijdens het winkelen in de supermarkt. Ik hoop dat nog veel meer mensen het gaan zingen en er naar handelen!

Zingen bij de stationspiano

Omslag publiceerde de tekst van het liedje in het tijdschrift ZOZ en abonnee Hans Ouwerkerk stuurde spontaan de notenbalken Die konden we meteen op de website publiceren, waar de tekst al stond, samen met een filmpje waarin het lied te horen is. Die notenbalken stonden er niet voor niets, laat Coby Gersjes ons weten. Zij schrijft: „Wat een prachtig lied. Ik speel het thuis op de piano en zing het lied. Het zou leuk zijn als er overal in Nederland op piano’s in stations en andere openbare ruimten dit gespeeld en gezongen wordt.”

En Zuster Agnes, een Zuster van Liefde die nog vaak even een klijkje komt nemen in het voormalige klooster waar Omslag is gevestigd, kwam vertellen dat ze het lied gaat opsturen naar de plaatselijke krant.

De oproep om coupletten toe te voegen leidde tot een reactie van Joke Veldhuyzen:

Op de markt gaat het nog wel 
Maar in de winkels is het kommer en kwel.
Zoveel is in plastiek verpakt
dat de moed je in de schoenen zakt.
Stuur dit lied naar de grote winkelketen
zodat ook zij dit mogen weten

Nog veel meer liederen

Nadat ik een paar keer in het tijdschrift ZOZ het gescheven over 'het lied als actiemiddel' kwamen er steeds meer reacties van mensen die ook een lied hadden gemaakt. Links en rechts attenderen mensen Omslag op bestaande liedjes of ze sturen teksten op.

Een prachtig lied kwam van Ineke van Middendorp-Sonneveld. Zij schreef het ter gelegenheid van de opening van de S‬antackergaard‭, een voedselbos-in-wording‬ in Park Lingezegen tussen Arnhem en Elst.

Uit Amersfoort kwam ook een actielied, dat wordt vertolkt door de Greeny Clowns. Op de melodie van Bob Geldofs 'The Great Song Of Indifference’ zingen ze:

Heb jij het gehoord
Er staat een boom in Amersfoort
Wiens leven spoedig wordt verstoord
Voor een autoweg

Het lied is een protest tegen het plan van de gemeente om 3500 bomen te kappen voor de aanleg van een autoweg. De Greeny Clowns pleiten er voor de bomen te laten staan en juist met die autoweg te kappen.

En vanuit Delft kwam en mooi eko- en Fairtradelied.

Muziek verzamelen voor een betere wereld

Eind 2018 ben ik begonnen met een liederenverzameling op www.omslag.nl/muziek. Om te beginnen staan er zes liederen die er te beluisteren zijn en de tekst is er te lezen. Verder zijn er bij de meeste liederen notenbalken, gitaarakkoorden, links naar filmpjes of geluidsbestanden, voor zover beschikbaar. Met deze ingrediënten zal het veel amateurmuzikanten wel lukken de liederen te zingen en te spelen tijdens een actie, een bijeenkomst over duurzaamheid of op de Dag van de Aarde op 22 april.

En laten andere muzikanten en tekstschrijvers zich vooral melden! Het is heel inspirerend om hun verhalen en liederen te horen.

Reageren kan naar Dick Verheul via omslag@omslag.nl

<< Muziek voor een betere wereld