Omslag:
wie we zijn en wat we doen
Omslag bezoeken
Servicepunt
Anders Wonen en Leven
Activiteiten
bij Omslag
Workshopruimte huren
Webwinkeltje/bestellen
Omslag-bibliotheek
Vacatures
her en der
Inspirerende
films
Advertenties/oproepen
Contact
organisatie.
Steun Omslag met
een gulle donatie:
NL66 TRIO 0784 8731 86 t.n.v.
Omslag, Eindhoven
Fotoverslag interne rondleiding door Het Kloosterhof van Gestel
Op 28 september 2023 verzorgde Omslag-medewerkster Marta Resink een uitgebreide rondleiding door het pand voor medewerkers van de verschillende organisaties. Een kolfje naar haar hand. Zij is inmiddels de langst wonende in Het Kloosterhof van Gestel en heeft sinds 2000 heel veel ontwikkelingen en veranderingen zelf meegemaakt.
Dit verslag is gebaseerd op de foto's die Karin Wick
tijdens de rondleiding maakte. De inhoud is aangevuld
met historische informatie uit verschillende
achieven. Klik in de
afbeelding om de foto te vergroten.
Zeven maatschappelijke
organisaties vinden onderdak in het voormalige klooster,
dat in 1983 een nieuwe bestemming kreeg. Samen vormen
zij de vereniging Het Kloosterhof van Gestel.
Omdat er de laatste jaren veel nieuwe mensen zijn komen wonen en werken, werd het tijd voor een nadere kennismaking met de historie van het complex. En met de organisaties die er ruimten huren.
Om 09:00 verzamelden zich zo'n twintig mensen in de
grote werkruimte van Omslag. Uit het
voorstelrondje bleek dat alle zeven organisaties met een
of meer personen vertegenwoordigd waren: Emmaus,
Hoogstraatgemeenschap, Omslag, Vluchtelingen in de Knel,
HeelSaem, de Combinatie en de orthodoxe kerk.
Op tafel stond een maquette van het complex, zodat duidelijk werd wie waar in het pand gevestigd is. Het Kloosterhof van Gestel kent vier verschillende adressen: Hoogstraat 301 A, B en C en Genneperweg 11. Sommige organisaties delen hetzelfde huisnummer; soms zelfs dezelfde voordeur.
Een
rijke geschiedenis
Marta begon met een stukje geschiedenis van het pand, een
voormalig klooster dat in 1883 werd gebouwd voor de
Congregatie van de Zusters van Liefde van Schijndel. Het
klooster werd goed gebruikt; er woonden veel zusters, die
zich - mede op verzoek van de bewoners van de wijk Gestel
- ook bezig hielden met onderwijs. En ze bekommerden zich
over zieken en alleenstaanden. In een vleugel kwam een
klein gasthuis met een mannen- en vrouwenafdeling, en er
kwam een kleuterschool 't Zonnekind. In 1905 werd er op elk lokaal
een verdieping gebouwd. Het pand heeft een hele grote
zolder.
De zusters hadden op de begane grond een grote
onderkelderde keuken en een bijkeuken. Op de eerste
verdieping was de refter (eetzaal). Via een liftje werd
het eten vanuit de keuken naar boven (en weer terug)
getakeld. Meer
over dit stuk historie >>> Nog meer
geschiedenis: www.bhic.nl
In 1983 kreeg het klooster een
nieuwe bestemming toen zes zusters naar het goeddeels
leegstaande klooster verhuisden en daaraan een nieuwe
bestemming gaven. Zelf hadden ze maar een klein deel van
de ruimtes nodig. De overige ruimten werden verhuurd aan
allerlei ideële organisaties met weinig geld en
kleinschalige bedrijvigheid. Hun doel was het complex een
sociaal-maatschappelijke functie geven. Binnen een jaar
zat het klooster 'propvol' en bruiste het van de
activiteit. Dat is sindsdien altijd zo gebleven.
In hun gezamenlijke huiskamer, keuken en andere ruimtes
organiseerden de zusters zelf tal van goedbezochte
activiteiten, die varieerden van bezinningsbijeenkomsten
en (actie)vergaderingen tot het Politiek Avondgebed en
Wereldmaaltijden. Daarnaast waren ze actief in allerlei
stedelijke en landelijke samenwerkingsverbanden. In
Eindhoven organiseerden ze wakes voor vluchtelingen en
regelden ze busvervoer naar de Schiphol-gevangenis waar
vluchtelingen-zonder-papieren werden gedetineerd. Mensen
op de vlucht kregen soms een poosje gastvrij onderdak in
hun gemeenschap om weer even tot rust te komen. Ze
richtten samenwerkingsverband Humaan Omgaan met
Vluchtelingen op, waaruit de organisatie Vluchtelingen in
de Knel voortkwam.
Als naaste buur van de zusters was er frequent contact en
overleg met Omslag; soms deelden we elkaars keukens en
werden samen activiteiten georganiseerd. Het concept van
de Wereldmaaltijd
is een mooi voorbeeld van een initiatief dat ontstond
vanuit zo'n samenwerking.
In 2022 verscheen het indrukwekkende
boek
'Verbind de verschillen' over het leven en werken
van de zusters sinds zij het klooster vanaf 1983 een
nieuwe bestemming gaven. Een interview met de schrijfster
Ans van der Staak: www.ed.nl/eindhoven
In 2008 droeg de Congregatie eigendom en beheer van het klooster over aan de nieuw opgerichte Stichting De Hoogstrater. Meer daarover >>> De overdracht werd begeleid door het Ana Maria Fonds OnroerendGoed, verbonden aan Vereniging Solidair.
In datzelfde jaar kreeg het voormalige klooster een
nieuwe naam: Het
Kloosterhof van Gestel >>>.
V
ier van de zusters (Veronique, Bets,
Theofrieda en Albertha) woonden hier tot 2017. Tezamen met
het echtpaar Gerard en Anneke van de Ven (vanaf 1996)
vormden zij de Hoogstraatgemeenschap.
Interview
met zuster Veronique (2018) >>>
De zusters hebben altijd een verbindende schakel gevormd
tussen de verschillende organisaties in het Kloosterhof
van Gestel.
In 2017 maakte deze Hoogstraatgemeenschap plaats voor een nieuwe leefgroep. Gerard en Anneke gingen terug naar de Hooge Berkt Gemeenschap in Bergeijk en de vier zusters verhuisden naar het moederhuis van hun congregatie in Schijndel. Meer hierover >>>
.jpg)
(foto's uit de archieven van Zusters van
Liefde, Eindhoven
in Beeld, Regionaal
Historisch Centrum Eindhoven, Eindhovens
Dagblad en Omslag)
Tijdens de rondleiding door het pand komen we op allerlei
plekken nog details tegen die herinneren aan het verleden.
Op sommige plekken zijn de oude tegelwanden en -vloeren
nog intact. Uit een oogpunt van privacy bezochten we
alleen de voor publiek toegankelijk ruimten.
Een dak boven vele
hoofden
Alle zeven organisaties zijn zelfstandige huurders van ruimten in het pand. Verhuurder is Stichting De Hoogstrater. Bij vier organisaties wordt ook (soms tijdelijk) gewoond: in de Hoogstraatgemeenschap, bij Emmaus, bij Omslag en bij Combinatie Jeugdzorg. Vluchtelingen in de Knel en HeelSaem huren in Het Kloosterhof werkruimten. Op de eerste verdieping in de zuidvleugel (voorheen huiskapel van de zusters) zetelt een orthodoxe kerk.
Hoogstraat
301 A:
Hoogstraat 301 B:
Hoogstraat 301 C:
Genneperweg 11:
- Woon-werkgemeenschap/kringloopbedrijf Emmaus Eindhoven: emmauseindhoven.nl
Het
Kloosterhof van Gestel: een bijzonder pand
De vaste huurders
hebben zich sinds 2008 verenigd in Vereniging Het
Kloosterhof van Gestel en zijn samen
verantwoordelijk voor het inhoudelijk gebruik van het
pand. Wat hen verbindt is hun inzet voor
diversiteit, sociale gerechtigheid, bewust omgaan met
goederen en opvang en steun aan mensen in nood. Elk van de huurders is een zelfstandige groep of organisatie met een eigen doelstelling, en legt met zijn activiteiten eigen accenten. Dat maakt het Kloosterhof tot een bruisend en dynamisch geheel, waar bovendien wordt gestreefd naar sociale cohesie, samenwerking en onderlinge ondersteuning tussen de huurders.
De diversiteit en de overeenkomsten van de zeven organisaties werden tijdens de rondleiding goed zichtbaar. We gingen we bij elk van hen (kort) op bezoek en mochten ook binnen een kijkje nemen. Ter plekke vertelde een medewerker iets over de dagelijkse gang van zaken.
Deze route, de binnenplaats en de tuinen zijn NIET publiek toegankelijk.
foto's hierboven v.l.n.r.: de locaties Hoogstraat 301c, Hoogstraat 301b, Hoogstraat 301a en Genneperweg 11
De Hoogstraatgemeenschap, Omslag en Emmaus hebben elk de beschikking over een flink stuk tuin voor eigen gebruik. En we hebben groene buren...
De Hoogstraatgemeenschap (Hoogstraat 301a)
De Hoogstraatgemeenschap bewoont
het voorste deel van het complex. Daarbij hoort ook een
zelfstandig appartement in de zuidvleugel.
Deze relatief nieuwe gemeenschap, die in de voetsporen
treedt van de zusters, bestaat anno 2023 uit negen
personen.
De Hoogstraatgemeenschap wil een leefgroep zijn waar ruimte een bijzondere betekenis heeft. Er wordt ook onderdak geboden aan mensen die tijdelijk niet in hun eigen thuissituatie kunnen wonen, of deze niet hebben.
Onze groep werd ontvangen in de gezamenlijke huiskamer,
met een zelfgemaakte tractatie. Bewoners Jutta en Gwen
vertellen over (zoeken naar) hun manier van samen leven.
Omslag Werkplaats voor Duurzame
Ontwikkeling (Hoogstraat 301a)
Omslag is een landelijke non-profit organisatie met als doel: mensen inspireren en bijeen brengen om zich (samen) sterk te maken voor een kleurrijke, duurzame samenleving. Centraal daarin staan zes thema's: milieu, vrede en geweldloosheid, werk, cultuur, een andere economie en solidariteit. Meer daarover >>>
Marta Resink is vanaf het begin bij
Omslag actief, en woont ook ter plekke. Ze vertelt kort iets
over de huidige
activiteiten, die variëren van het
organiseren van thema-bijeenkomsten, workshops, cursussen,
filmavonden en solidariteitsmaaltijden,
tot (ook een-op-een) gesprekken met bezoekers en heel veel
landelijk netwerken. Er is een bescheiden (web)winkeltje
>>>Omslag: wie we zijn en wat we doen >>>
Onderdeel van Omslag is het Landelijk Servicepunt Anders Wonen Anders Leven, ondergebracht in de bibliotheek, en ondersteund door een uitgebreide website.
De grote tuin heeft zich door de jaren heen ontwikkeld tot een ecologische sier-, eet- en leeftuin. Deze wordt ook regelmatig gebruikt voor activiteiten (soms met een vuurtje en samen muziek maken), groepsbijeenkomsten, evenementen en kleinschalige festivals, zoal de viering van de Dag van de Aarde. Sympathieke initiatieven kunnen soms ook bij Omslag terecht voor een zelf te organiseren eigen activiteit. En Omslag fungeert als afhaalpunt voor wekelijks groente-abonnementen van pemacultuurtuinderij De Voedselketen.
Orthodoxe
kerk H. Nektarios (Hoogstraat 301a)
De voormalige kapel van het
klooster, op de eerste verdieping en de zolder in de
zuidvleugel, is al zo'n 25 jaar in gebruik als gebeds-
en ontmoetingsruimte van een orthodoxe kerk.
Deze parochie werd in 1988 gesticht met als
patroonheilige de Heilige Nektarios van Egina. Een paar
jaar later werd de vroegere kloosterkapel betrokken.
Naast een gebedsuimte is er een vergaderzaal en een
priesterkamer. Naar eeuwenoude orthodoxe traditie werden
veel muurschilderingen en iconen aangebracht.
Gestart als jonge gemeenschap, worden de diensten steeds
drukker bezocht, niet alleen door autochtonen, maar ook
Grieken, Russen, Serven, Roemenen, Georgiërs
en Oekraïners weten de weg naar de kerk
inmiddels te vinden.
De diensten vinden doorgaans plaats op donderdag,
zaterdag en zondag. Vooral op zondag is het vaak flink
druk.
Onze groep werd welkom geheten door Camelia.
Vluchtelingen
in de Knel (Hoogstraat 301b)
Om de hoek van de noordvleugel is de ingang van
Vluchtelingen in de Knel. Deze organisatie werd 25 jaar
geleden mede door de zusters opgericht. Begonnen op een
logeerkamer in het klooster, is de organisatie
fors gegroeid, en kampt nu zelfs met ruimtegebrek.
Daarom gebruiken ze ook een ruimte verderop in de gang
(naast HeelSaem).
Eef Daey Ouwens verwelkomt onze groep en vertelt (helaas
te kort) over het omvangrijke werk van deze organisatie
waar zo'n 50 vrijwilligers actief zijn op alle niveaus.
Er zijn 12 betaalde medewerkers met uiteenlopende
achtergronden, o a. sociaal-juridisch, activering,
communicatie en lobby, financiële administratie en
officemanagement en mensen die spreekuren draaien.
De missie van Vluchtelingen in de Knel is: iedereen heeft
recht op een menswaardig bestaan. Vanuit die overtuiging
zetten wij ons in voor de basisrechten en belangen van
ongedocumenteerden.
Jaarlijks doen honderden afgewezen vluchtelingen een
beroep op de organisatie, voor opvang, individuele
begeleiding en toegang tot basisrechten. Ook kunnen ze
deelnemen aan verschillende projecten.
Via intensieve begeleiding wordt toegewerkt naar het
bereiken van een duurzaam toekomstperspectief in
Nederland, het land van herkomst of een derde land.
Daarbij wordt ook ondersteuning geboden bij het maken van
keuzes en plannen voor de toekomst en het vergroten van de
weerbaarheid en zelfredzaamheid van vluchtelingen. Maar
ook op juridisch gebied: afgewezen vluchtelingen worden
vaak ‘uitgeprocedeerd’ genoemd. Van cliënten
die intensief worden begeleid naar een nieuwe procedure
krijgt 75 tot 85% uiteindelijk toch een
verblijfsvergunning... Lees hier meer
>>>
HeelSaem
(Hoogstraat 301b)
Ook HeelSaem, de psychiatrische praktijk 'voor mensen onderweg' huist in de westvleugel en deelt haar ingang met hun buren van 301b.
In de sfeervolle praktijkruimte
vertelt Louise Molenaar over het aanbod van haar praktijk,
die sinds 2013 in het Kloosterhof is gevestigd: ,,We kunnen
iets betekenen voor mensen die worstelen met problemen die
zijn gerelateerd aan trauma, verdriet, angst of grote
veranderingen in het leven''. Bij HeelSaem werken
gekwalificeerde professionals om te helpen met de
uitdagingen van het leven. Louise werkte vanaf 2000 als basis-arts binnen de GGZ en sinds 2007 als psychiater. In 2014 startte ze een eigen praktijk binnen HeelSaem. Onlangs rondde zij haar opleiding tot Somatic Experiencing Practitioner (Advanced) af.
Combinatie
Jeugdzorg (Hoogstraat 301c)
Links om de hoek in de
westvleugel van het pand heeft Combinatie Jeugdzorg
twee verdiepingen in gebruik. Zij treden daarmee in de
voersporen van het Wegloophuis,
dat hier rond 1985 was ondergebracht.
Paul Timmermans, teamlid van de
opname- en oriëntatiegoep (O&O), vertelt
over deze dependance van De Combinatie,
die fungeert als crisisopvang voor jongeren tussen 13 en 18
jaar. Soms lopen de problemen thuis zo hoog op dat de
situatie onhoudbaar is en grote gevolgen heeft voor de
veiligheid in een gezin. In dat geval is het belangrijk dat
er op tijd hulp komt. Op deze locatie van De Combinatie kunnen jongeren die zich in een crisissituatie bevinden voor een korte poos (hooguit 12 weken) terecht om tot rust te komen, structuur aan te brengen en plannen te maken voor de toekomst. Het is een rustige en veilige plek met dag en nacht professionele begeleiding, een vast dagritme en duidelijke regels.
Er is plek voor zo'n tien jongeren, ze hebben elk een eigen kamer en er is een noodbed. Jongens en meiden slapen apart. Er is een gezamenlijke huiskamer en een keuken waar voor de bewoners wordt gekookt. Overdag gaan ze zoveel mogelijk 'gewoon' naar school.
De
woonwerkgemeenschap/kringloopbedrijf van Emmaus
(Genneperweg 11)
Emmaus Eindhoven is een van de zeven Emmaus-communiteiten in Nederland die naast kringloopwinkel ook als woongemeenschap fungeren.
De vaste kerngroep van Emmaus bestaat idealiter uit drie of vier personen. In de gemeenschap wonen en werken ook altijd zo'n tien mensen mee die bij Emmaus tijdelijk onderdak vinden. De Emmaus-communiteit runt een eigen huishouden en voorziet in het eigen levensonderhoud door het inzamelen en verkopen van welvaartsresten. Ze doen principieel geenberoep op subsidies.
Elke woensdag- en zaterdagmiddag is er een drukbezochte welvaartsrestenmarkt. Voor de dagelijkse gang van zaken werkt ook een flinke groep vrijwilligers mee. Er is altijd behoefte aan meer medewerkers.
De verleiding was groot om uitgebreid
rond te snuffelen op de markt van Emmaus. Maar nee, het
was donderdag en we moesten allemaal weer aan het werk
bij onze eigen organisaties. En we waren qua tijd al
flink uitgelopen; het liep inmiddels tegen enen.
Voor alle deelnemers aan deze rondleiding
was het een super inspirerende en leerzame kennismaking
met het bijzondere pand, en soms ook met hun naaste
buren. Er werden zelfs vervolgafspraken gemaakt om
elkaar verder te leren kennen.
Tekst: Marta Resink (Omslag)
Foto's: Karin Wick (Emmaus), Omslag en diverse
archieven
Twee jubilea
Op
13 november was het feest
in Het Kloosterhof van Gestel! We vierden twee jubilea:
40 jaar 'klooster nieuwe stijl' en 15 jaar Kloosterhof
van Gestel.
De burgemeester van Eindhoven kwam op bezoek en kreeg
een rondleiding, er was een gezamenlijke maaltijd en er
werd een heuse pub-quiz gespeeld. Bekijk
hier het verslag >>>
Meer nieuws
- Rondleiding door Het Kloosterhof van Gestel
- Welkom bij Omslag!
- Laatste nieuws van Omslag
- Overzicht komende activiteiten
- Actueel nieuws rond 'anders 'wonen en leven
- Oproepen en advertenties van mensen die duurzaam (willen) leven
- Omslag bezoeken, logeren en/of zelf iets organiseren...
- Maandelijkse
vegetarische (afhaal)maaltijden voor Kobanê, bij
Omslag
- Omslag is afhaalpunt voor biologische groenten
- Twee jubilea najaar 2023 Kloosterhof van Gestel
- Kernenergie? Nee bedankt!
- Imposant boek over de zusters van de Hoogstraat in Eindhoven
