Elektronische nieuwsbrief
Anders Wonen Anders Leven

Tijdelijk gestopt. Lees hier meer >>>

LVGO: belangenbehartiging gemeenschappelijk wonen 50plus

De vorm 'gemeenschappelijk wonen van ouderen' werd in Nederland geïntroduceerd door enkele idealisten, die in 1983 de Landelijke Vereniging Groepswonen van Ouderen (LVGO) oprichtten. Sinds 2020 luidt de naam LVGO Belangenbehartiging gemeenschappelijk wonen 50plus. Hun doel: 50-plussers die samen een woongroep (willen) vormen met raad en deskundige adviezen bijstaan.

Groeps-woonprojecten van ouderen zijn er zowel in de koop- als in de huursfeer. Elk project heeft zijn eigen identiteit en kiest zijn eigen bewoners. Soms bewoont de groep gezamenlijk een groot huis, andere groepen huren een speciaal voor groepswonen bestemd pand, en weer anderen laten gezamenlijk een nieuw complex bouwen. Een belangrijk kenmerk van alle projecten is dat er altijd tenminste één gemeenschappelijke (ontmoetings)ruimte is. Zo kwam er in Hoorn (NH) een nieuw project met 87 woningen en tien gemeenschapsruimten. In Warnsveld betrok een groep kunst- en ambachtsbeoefenaars gezamenlijk een voormalige buitenplaats die ze huren van Natuurmonumenten.

Positieve keuze voor actief blijven
De LVGO stimuleert het gemeenschappelijk wonen door het delen van kennis en belangenbehartiging van de aangesloten leden, onder andere door:
-  bestaande en nieuwe wooninitiatieven van 50plussers te ondersteunen in hun ontwikkeling en voortbestaan
- gemeenschappelijk wonen breed onder de aandacht te brengen
- in gesprek te blijven met relevante partijen als landelijke overheid, VNG en woningcorporaties
- organiseren van themabijeenkomsten
- brochures en ander voorlichtingsmateriaal
- bieden van (juridisch) advies en helpen oplossen van meningsverschillen en andere vormen van ongenoegen

De LVGO benadrukt dat deelnemen aan een woongemeenschap een bewuste en weloverwogen keus moet zijn: ,,Groepswonen is niet iets waar mee je wacht tot je eraan toe bent. Je moet je er goed op voorbereiden en er al doende naar toe groeien. Het is een positieve keuze voor actief blijven, voor jezelf en voor anderen. Groepswonen houdt je scherp en actief en je kunt langer en prettiger zelfstandig blijven wonen".

Zowel groepen als particulieren kunnen lid worden van de LVGO. Bij de vereniging zijn enkele video's verkrijgbaar, alsmede praktische informatiemappen, bijvoorbeeld voor initiatiefgroepen, een leidraad voor statuten en reglementen, en over koop of huur in de woongemeenschap. Ook zijn er verschillende boekjes verkrijgbaar. Viermaal per jaar verschijnt het informatie- en contactblad 'Wijzer Wonen'.

Overzicht van aangesloten groepen >>>

Ter illustratie van Groepswonen van Ouderen hieronder zomaar wat links naar gerealiseerde projecten

• Woongroep Het Kwarteel, Culemborg (24 koopwoningen)
  
• Blyn Anker, Leeuwarden (20 huurwoningen)
  
• Woongroep Castellum, Amersfoort (22 huurwoningen)
  
• Vereniging 't Hof Popkensburg, Middelburg  (16 huurwoningen)
• Woongroep Non Solus, Amsterdam (17 huurwoningen)
• Woongroep Kruisstraat, Utrecht (9 bewoners, huur)

De LVGO heeft geen fysiek kantoor, wel een postadres: Ringmus 48, 8121 JL Olst. Tel. 030- 8200965, e-mail: kantoor ( at ) lvgo.nl. Web: www.lvgo.nl

Adviseurs bij groepswonen van ouderen

Door de toenemende vraag naar vormen van gemeenschappelijk wonen door ouderen, komen er steeds meer adviesbureaus die initiatiefnemers ondersteunen bij het opzetten van een project.

Een willekeurige greep uit de vele adviseurs:

- Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk Wonen 50+ (LVGO)
- Kilimanjaro Wonen (Eindhoven)
- Grijze Lente (Odijk)
- Thuis in Welzijn / Thuishuis-concept
- Projectgroep Andere Woonvormen voor Senioren Nijmegen
- Samadhan Consultancy (Den Haag)

Kijk ook op de pagina 'Goede raad & Advies' >>>

Vereniging Groepswonen door Ouderen (GDO) Den Haag

Vereniging GDO is al sinds 1984 actief in Den Haag om actieve ouderen te informeren over vormen van groepswonen door ouderen.

De GVO biedt algemene informatie, gericht advies en zo mogelijk hulp bij het vormen van een groep, of bij het vinden van een woongroep. Tot nu toe zijn al tientallen projecten gerealiseerd. Verwijzingen naar deze projecten staan op de website. Er zijn ook verschillende projecten van allochtone ouderen.

Wie na het bekijken van de website interesse heeft voor een of meer van de projecten, of aan de hand daarvan  vragen willen stellen, kan terecht voor een persoonlijk gesprek tijdens openingsuren.

Vereniging Groepswonen Door Ouderen, Torenstraat 172, 2513 BW Den Haag. Tel. 070-3641983, e-mail : info ( at ) gdo-denhaag.nl

Knarrenhof - netwerk rond wonen in hofjes

Stichting Knarrenhof is sinds 2010 actief en speelt een actieve rol in de hernieuwde aandacht voor het wonen in hofjes. Doelgroep: actieve en sociaal ingestelde ouderen. De nadruk ligt op gezamenlijkheid en zelfredzaamheid.

De aanpak van de stichting gaat veel verder dan alleen de vorm: juist de combinatie met een goede inhoud qua sociale samenhang, zorgvoorbereidheid, duurzaamheid en zelfstandigheid maakt het bijzonder. En in dat proces is de toekomstige bewonersgroep 'de baas'. Een gemeenschappelijke tuin en hobbyruimte vereenvoudigen de onderlinge contacten, maar een 'hof' is niet per definitie een woongroep - dat kan wel, maar zoiets heeft tijd nodig om te groeien. De toekomstige ‘hovelingen’ organiseren samen het onderhoud, de zorg, energie etc. met hulp van de landelijke Stichting. Alles wat ze zelf kunnen doen, doen de bewoners liever zelf. Want als je dat laat doen door gebruikers zelf, is het altijd actiever, leuker, beter en goedkoper. Deelnemers aan Knarrenhof zijn actief, sociaal betrokken en gemiddeld 59,5 jaar. Onder de leden zijn opvallend veel (ex) verpleegkundigen.

Stichting Knarrenhof ziet zichzelf als een consumentenorganisatie die werkt als belangenbehartiger voor de toekomstige huisvesting van groepen mensen die met elkaar een 'Knarrenhof' willen vormen, met ouderwets burenfatsoen en 'noaberschap'. Centraal in het concept staan privacy en wooncomfort in een veilige en afsluitbare hof. Ieder heeft een eigen voordeur, inpandige berging, terras, zolder en eigen afsluitbare schuur op het terrein. De 'hofjes' zijn er voor mensen met lage en middeninkomens, zowel in huur als koop.

In 2018 werd in Zwolle het eerste Knarrenhof gerealiseerd: De Aahof met 48 woningen. Dit was een van de landelijke koplopersinitiatieven van Platform 31 'Nieuwe kansen voor de Wooncoöperatie'. Meer daarover >>>.
Daarna volgden al snel de Hof van Emmen, Knarrenhof Hardenberg, Het Groene Hof in Gouda, De Molenhof in Zeewolde, De Hof van Zutphen, Noabershof Olnzl in Oldenzaal en De Tijlshof in Hasselt.

Verspreid over het land zijn initiatiefgroepen actief en in tientallen plaatsen zijn initiatiefgroepen.  Zie overzicht >>>   Algemene informatie: www.knarrenhof.nl

Documentaire Samen grijs worden

In de nazomer van 2022 zond VPRO's Tegenlicht de documentaire 'Samen grjjs worden' uit: een zoektocht langs denkers, doeners en andere krasse knarren die niet wegduiken voor de grijze golf van morgen. Hier bekijken >>>

Reportage in dagblad Trouw (nov. 2022): 'Samen oud worden aan een hofje, daar hebben ouderen wel een verhuizing voor over'. Hier lezen >>> 

Bewonerscoöperatie Ubuntuplein, Zutphen

In Zutphen werd in mei 2021 gestart met de bouw van 110 levensloopbestendige woningen voor een woongemeenschap van ouderen: Bewonerscoöperatie Ubuntuplein. Een initiatief van en voor actieve 55 plussers die volop in het leven staan, kiezen voor betrokkenheid op elkaar, die hun ervaringen en inzichten willen delen met anderen en die bereid zijn een nieuw experiment aan te gaan.

Het Ubuntuplein *) wordt een combinatie van sociale- en vrije sector huurwoningen, koopwoningen en diverse BOG ruimtes. Een unieke woongemeenschap voor alle inkomens, waar ieder de regie over zijn/haar leven houdt, in een levendige buurt met kleine ondernemers, het 'Ubuntuhuis' met werk- en bijeenkomstateliers en een binnentuin. Het gebouw wordt onderdeel van de nieuwe woonwijk Noorderhaven, grenzend aan de noordzijde van het historische stadshart. Meer daarover >>>

Bewoners gezocht!
De woningen worden eind 2022 opgeleverd. Er zijn nog een paar tweekame appartementen te huur (vrije sector)   voor huurders die zich willen verbinden en actief willen bijdragen aan het verder ontwikkelen en vormgeven van deze gemeenschap. Alle bewoners worden lid van de Bewonerscoöperatie. Die draagt zorg voor het beheren van het gebouw en de gemeenschappelijke ruimten en voor de gemeenschapsvorming. Naar de website van Ubuntuplein >>>

*) Ubuntu ('Ik ben omdat wij zijn') is een begrip uit de Bantoetaal dat duidt op solidariteit en je leven verrijken omdat je je verantwoordelijk weet voor het geheel met anderen

 

Multicultureel hofje voor senioren in Weert

Voorjaar 2022 werd Hofje Het Genietschap opgeleverd: een wijkje met elf  woningen, een gemeenschappelijke ruimte en een binnentuin voor senioren met een Marokkaanse, Antilliaanse, Indische en Nederlandse achtergrond.

Het initiatief kwam zeven jaar geleden van een stagiaire bij het Platform Allochtone Zorg (PAZ) in Limburg; zij nam ook de rol van procesbegeleider op zich. De plannen ontwikkelden zich in nauwe samenwerking met woningcorporatie Wonen Limburg en de gemeente Weert, die een locatie beschikbaar stelde aan de rand van het centrum, aan het Waagmeesterhof.
Daar worden nu tien woningen gebouwd in de sociale huursector, elk met een oppervlakte van circa 103-110 m2. De elfde woning is bedoeld als gemeenschappelijke ruimte. De binnentuin is openbaar gebied. De bewoners bedachten zelf de naam: Hofje het Genietschap. De bewoners richtten een vereniging op en er zijn verschillende werkgroepen. Ook selecteren zij zelf nieuwe bewoners en dragen die voor bij de corporatie. Naar de website >>>

Om inspiratie op te doen werden o.a. bezoeken gebracht aan meergeneratie wooproject Eikpunt in Lent en het Knarrenhof in Zwolle.

Momenteel worden de mogelijkheden verkend voor een soortgelijk initiatief in Venlo.
Meer lezen >>>

Ouderen Initiatiefgroep Hestia

Stichting Hestia wil 'spirituele, duurzame en levensloopbestendige' woonplekken oprichten en in stand houden. In wisselwerking met de buitenwereld kan daar het Hestia-driepijlermodel tot bloei komen, zodat mensen in geborgenheid oud kunnen worden.

De drie pijlers van Hestia zijn: mens en natuur, mens en ontwikkeling, en mens en spiritualiteit. De initiatieven richten zich niet op het vormen van woongroepen, maar op het zelfstandig wonen van ouderen. Wel wil de stichting samenwerkingsverbanden aangaan met organisaties en (onderwijs)instellingen, opdat op de woonplek zorg op maat kan worden gefaciliteerd en georganiseerd via een centraal aanspreek- en organisatiepunt. In de Hestia-projecten zal de HES worden geïntroduceerd: een Human Exchange System. 'Hessen' zijn diensten die kunnen worden uitgewisseld tussen bewoners, medewerkers, belangstellenden en familie.

Het Hestia-concept is een groeimodel, met ruimte voor eigen inbreng en initiatieven. Zo ontstaat een nieuw leefstijlmodel in de praktijk. In Groningen-stad is woonproject in Lewenborg in ontwikkeling. En in Haren (Gr) werd woonproject Hestia gerealiseerd.

Stichting Ouderen Initiatief Hestia, J. Mulderstraat 13, 9714 CV Groningen, secretariaat@hestia.nu

Vriendenerf, Olst (Ov.): duurzaam en zorgzaam

Vriendenerf is een kleinschalig CPO-woonproject voor en door actieve vijftigplussers. Het accent ligt op zelfstandig wonen in duurzame, geschakelde koophuizen op een ruim erf waar essentiële voorzieningen worden gedeeld. De twaalf woningen en bijgebouwen werden in de zomer van 2017 opgeleverd.

Speerpunten van het Vriendenerf zijn: kleinschalig, zelfstandig wonen mét nabuurschap, levensloopbestendig, gemeenschappelijke voorzieningen (ontmoetingsruimte, hobbyruimte, wasruimte, gastenverblijf, fietsenberging, werkplaats en tuinschuur), energiezuinig en duurzaam en een gedeelde moestuin en bloementuin met vijver.

De woningen werden ontwikkeld in nauw overleg tussen architect, bouwbedrijf en bewoners. Als opdrachtgevers hebben de bewoners veel inspraak gehad bij de indeling, het installatiewerk en de keuze van bouwmaterialen.

De bewoners verzorgen rondleidingen en informatiedagen voor  mensen die een soortgelijk initiatief willen nemen. Naar de website >>>    Interview maart 2021 met ininiatiefnemer Jaap Wiegers >>> 

Woongroep Zandroos, Diever (Dr)

In het plan Kalterbroeken in Diever (Dr) werd in het najaar van 2019 De Zandroos gerealiseerd: een appartementencomplex met koop- en huurappartementen voor 50-plussers.

De Zandroos bestaat uit 18 appartementen in een gebouw van twee etages en vier  appartementen zonder bovenburen. Er zijn koopwoningen van ± 100 m² of ± 90 m² en 12 huurwoningen (sociale huur) van ± 70 m². Er wonen zo'n 27 mensen.
Centraal in het grote gebouw is een gemeenschappelijke ruimte, waar naast bewoners ook buurt- en dorpsgenoten elkaar kunnen ontmoeten. Alle kopers en huurders zijn lid van de vereniging Seniorenwoongroep Zandroos.

Het is een duurzaam en energieneutraal complexje in een mooie groene omgeving. De gemeente wil van de rest van het plan ook een mooi groen geheel maken, waarbij het naastgelegen stuk natuur, dat beheerd wordt door Natuurmonumenten, als het ware in de wijk doorloopt. Aan de noordkant van het gebouw is samen met de  gemeente een boomgaard aangelegd. Web: www.woongroepzandroos.nl

Woongemeenschap Aquarius, Eindhoven

Het wooncpomplex bestaat uit 35 (huur)woningen in een rustige woonwijk in Woensel-noord. De huizen staan in een blok met een gezamenlijke binnentuin, op loopafstand van winkels en openbaar vervoer. Idealistisch ingestelde kandidaten (ook stellen) vanaf 50 jaar kunnen zich altijd aanmelden voor de wachtlijst. Graag ook wat mannen.

Het initiatief kwam al in 1984 van enkele bewoners, maar pas in 1990 in 1990 ging Aquarius van start als woongemeenschap van 50-plussers die bewust kiezen voor deze woonvorm. Het complex wordt beheerd door woningcorporatie Wooninc. Alle woningen hebben een eigen voor-en achterdeur en een kleine eigen tuin. De privacy is dus gewaarborgd. De 35 royale woningen hebben elk een of twee slaapkamers en een grote zolderverdieping. De huurprijzen liggen rond 650 euro en zijn subsidiabel.

Alle bewoners wonen op zichzelf, maar kunnen allerlei dingen samen doen in de gemeenschappelijke ruimte, zoals het vieren van de kroonjaren en een paar keer per jaar een gezamenlijke maaltijd. Elke donderdagavond wordt er gezamenlijk een borreltje gedronken en in de wintermaanden wordt twee keer per maand een filmhuisfilm gedraaid. Daarnaast zijn er verschillende hobbyclubs en in de zomer wordt veel gebruik gemaakt van de jeu-de-boules-baan in de grote, goed onderhouden binnentuin. Aquarius ligt in de Tempelbuurt, aan de Leuvenlaan, Mechelenlaan, Postelpad en Westerlostraat.
Wie nader wil kennismaken, kan altijd contact opnemen om een afspraak te maken voor een bezoek: e-mail: secr.aquarius ( at ) gmail.com. Naar de website >>>

De Groene Horst, Beverwijk

Woongroep van ouderen De Groene Horst wil in een prettig woon- en leefmilieu vriendschappelijk en zorgzaam met elkaar omgaan, met behoud van privacy.

De woongemeenschap bestaat uit 40 bewoners met een gemiddelde leeftijd van 75 jaar, die geheel zelfstandig functioneren. Het complex bestaat uit twee- en driekamer appartementen in de huursector. Daarnaast is er een gemeenschapsruimte (De Rotonde) voor gezamenlijk koffiedrinken, koersballen, klaverjassen, filmavonden, etc. De gezamenlijk tuin wordt door zes bewoners onderhouden; daar vinden soms ook barbeques plaats.

De vereniging vraagt van haar leden om af en toe deel te nemen aan activiteiten zoals: regelmatig de Rotonde bezoeken en deelnemen aan groepsactiviteiten, zelf  activiteiten ontplooien en om de vergaderingen te bezoeken die twee tot vier keer per jaar worden gehouden. Lid worden is mogelijk vanaf 55 tot 70 jaar.
De Groene Horst is aangesloten bij de LVGO.

Aanmeldprocedure
Na aanmelding als lid volgt een uitnodiging voor een  kennismakingsgesprek, waarna je aspirant-lid kunt worden voor een jaar. In dat jaar kan nader over en weer worden kennisgemaakt, bijijvoorbeeld door de wekelijkse koffieuurtjes bij te wonen en de ledenvergaderingen.
De contributie voor aspirant-leden bedraagt € 6,-. De woningen worden gehuurd van Pré Wonen. De huur is afhankelijk van het type woning en varieert binnen de marges van socuiale huur.

Vereniging Woongroep van ouderen ‘De Groene Horst’, Büllerlaan 4-31, 1945 SR Beverwijk. Naar de website >>>

Woongroep De Vijverhof, Ermelo

De Vijverhof is een wooncomplex van ouderen (55-plus), bestaande uit dertig zelfstandige appartementen en een gemeenschappelijke recreatierumte. De huidige bewoners variëren in leeftijd tussen 55 en 80 jaar.

De Vijverhof kwam tot stand in nauwe samenspraak met toekomstige bewoners. In februari 2001 betrokken de eerste bewoners hun appartementen en drie jaar later was de Vijverhof uitgegroeid tot een herkenbare, actieve woongroep. In 2003 werd de recreatieruimte, Het Praathuis, in gebruik genomen en werd ook de 30ste woning bewoond. Het karakter van de woongroep is, volgens de bewoners zelf, toegankelijk, eigentijds en actief. De bewoners variëren in leeftijd van 55 tot 80 jaar. De Vijverhof bestaat uit dertig drie-kamerappartementen, in oppervlakte variërend van 76 tot 88 m2. Elk appartement heeft een balkon of een tuin. Twintig appartementen komen in aanmerking voor huurtoeslag. Projectbeschrijving in UWoon Magazine (pag. 7).

Inschrijvings- en toelatingsprocedure
Inschrijven kan bij Woningstichting UWOON. Er is een wachtlijst. Voorwaarden om op de wachtlijst van de Vijverhof te komen zijn: leeftijd tussen de 55 en 68 jaar bij inschrijving en woonachtig in Ermelo of omgeving. Aspirant-leden worden voorgedragen aan de Toelatingscommissie, maar de beslissing tot toelating ligt uiteindelijk bij de gehele woongroep, nadat de woningbouwcorporatie de algemene voorwaarden van de gemeente heeft geverifieerd. Aspirant-leden kunnen aan alle activiteiten en vergaderingen van de woongroep deelnemen

De Vijverhof, Kanoweg 36, 3651 DD Ermelo. E-mail: info@woongroep-vijverhof.nl

Het Thuishuis: samen wonen van alleenstaande ouderen 60+

Een Thuishuis is een kleinschalige vorm van gemeenschappelijk wonen met behoud van privacy en met gedeelde voorzieningen voor alleenstaande 60 plussers.

In een Thuishuis woont een kleine groep zelfstandige, alleenstaande ouderen samen, die liever niet alleen oud worden. Een Thuishuis is een gewoon huis in een gewone straat, met vijf tot zeven bewoners, een soort 'studentenhuis voor ouderen'. Elke bewoner (m/v) heeft een eigen woon- en slaapkamer van ongeveer 40m2 met douche, toilet en een kleine pantry. Met elkaar delen de bewoners een woonkeuken, een hobbyruimte, bijkeuken, wasmachine, een of twee logeerruimten en bij voorkeur een tuin. Ook is er een grote gezamenlijke huiskamer.
In principe regelen de bewoners zoveel mogelijk zelf; ter ondersteuning kan een beroep worden gedaan op  vrijwilligers en zo nodig op professionele hulpverleners.

Het huis staat bij voorkeur op een centrale plek in de wijk of buurt waaruit de bewoners afkomstig zijn, nabij belangrijke voorzieningen als winkels, openbaar vervoer, gezondheidscentrum, kerk/moskee etc.

in juni 2012 in Deurne; eind 2016 waren er ook Thuishuizen in Amstelveen, Woerden,  Harderwijk en Winkel (NH). Meer over Thuishuizen >>>

In 2018 verscheen het boek 'Laat niemand in eenzaamheid achter': handleiding voor het opzetten van een Thuishuisproject van idee tot realisatie.

Initiatieven voor vegetarische ouderen

Vegetarisch Zorgcentrum Felixoord, Oosterbeek

Felixoord, nabij Arnhem, is het langstbestaande vegetarische zorgcentrum in Nederland. Het huis bestaat sinds 1968. Het is er goed toeven voor senioren die volop en bewust in het leven staan.

Felixoord werd genoemd naar Felix Ortt, een pionier op het gebied van vegetarisme. Gedurende zijn leven heeft hij zich verdiept in de mens en zijn relatie tot de natuur. Een gezonde leefwijze, geestelijke ontwikkeling, opvoeding, vrede en geweldloosheid waren voor Ortt belangrijke trefwoorden. Het tehuis in Oosterbeek had geen mooiere naam kunnen hebben. Felixoord betekent ook 'gelukkig oord'. 

Binnen Felixoord wordt uitgegaan van een holistische mensvisie. Alle maaltijden binnen Felixoord zijn vegetarisch en op verzoek zo mogelijk veganistisch. Het zorgcentrum heeft 24 verpleeghuisbedden. U heeft een indicatie nodig. Het zorgcentrum is een onderdeel van Icare. Op het aangrenzende terrein bevindt zich vegetarisch woonpark Ommershof.

Vegetarisch Zorgcentrum Felixoord, Ommershoflaan 35, 6861 CH Oosterbeek. Tel. 026-3340955 Web: www.felixoord.nl

---

Vegetarisch Woonpark Ommershof, Oosterbeek

In een prachtige omgeving van monumentale bossen, groene heuvels en het rivierenlandschap van de Rijn ligt het Vegetarisch Woonpark Ommershof.  

Het is een unieke woon- en leefgemeenschap met zelfstandige woningen voor vegetarische senioren vanaf 55 jaar. Het terrein bestaat grotendeels uit een parkbos met wandelpaden, een kruidentuin en gazons waarin de clusters met woningen zich bevinden. Het park is ruim 6 ha groot; daarin bevinden zich 33 bungalows en 14 appartementen van verschillende typen, grootten en huurklassen. Het Vegetarisch Woonpark is een complex van Woonzorg Nederland.  Naar de website >>>

Aangrenzend aan het terrein staat Felixoord. Ook dat pand is eigendom van Woonzorg Nederland. In de noordelijke vleugel van Felixoord is het Vegetarisch Zorgcentrum Felixoord gevestigd,

In de zuidelijke vleugel van Felixoord zijn eind 2019 22 zelfstandige appartementen gerealiseerd; deze sociale huurwoningen zijn bestemd voor vegetarische senioren vanaf 55 jaar. Meer over deze locatie >>>

Abbeyfield: kleinschalig groepswonen met zorg

In een Abbeyfield-project woont een kleine groep alleenstaande ouderen samen. Ieder heeft een eigen zit-slaapkamer, maar er wordt gezamenlijk gegeten en bepaalde voorzieningen worden gedeeld. In huis woont ook een coördinator, die zonodig zorg kan verlenen.

Het Abbeyfield-initiatief ontstond in 1956 in Groot-Brittannië, als reactie op de problemen van een steeds groter wordende groep ouderen in de arme wijken van Londen die niet meer in staat bleken om op een menswaardige manier een eigen en zelfstandig leven te leiden. Zo ontstond het idee om kleine groepjes alleenstaande ouderen te vormen die op die manier samenwoonden. In het Verenigd Koninkrijk zijn inmiddels al meer dan duizend huizen.
Het Abbeyfield-idee vond navolging in Australië, Zuid-Afrika, Ierland, Canada, Nieuw-Zeeland, Italië, België, Spanje, Japan, Oeganda en Letland.

Stichting Abbeyfield Nederland

In 1986 werd Stichting Abbeyfield Nederland opgericht, omdat ook het uitgebreide Nederlandse voorzieningenstelsel niet altijd aansluit op de verschillende behoeften van ouderen. Ook hier kunnen ouderen tussen wal en schip terechtkomen. Het idee om in Nederland een Abbeyfield-organisatie op te richten ontstond tijdens een studiereis naar Engeland, die zorgverleners uit Brabant in het ouderenwelzijn in 1985 maakten. Tijdens die reis werd men bijzonder getroffen door de warmmenselijke wijze waarop binnen Abbeyfield aan alleenstaande ouderen de mogelijkheid werd geboden om in hun normale leefomgeving gehuisvest te blijven met behoud van hun eigen levenswijze.
In 1988 opende het eerste Abbeyfield-huis in Nederland: in Roosendaal. Later later gevolgd door projecten in Maastricht, Tilburg, Arnhem, Apeldoorn, Driebergen, Harderwijk, Zwolle en Hoogezand-Sappemeer.

Abbeyfield-huizen staan meestal binnen het bereik van winkels, gebedshuizen en andere gemeenschappelijke voorzieningen. De bewoners verzorgen hun eigen kamer die gemeubileerd is met eigen meubels e.d. Zij leiden dan ook desgewenst een eigen leven en nemen gezamenlijk deel aan de maaltijden. De coördinator van het project zorgt voor die zaken, die in de normale familieverhoudingen eveneens voor de oudere familieleden worden verzorgd: ,,Een Abbeyfieldleefgemeenschap biedt een uitgebalanceerd samenspel tussen privacy en gemeenschap, tussen onafhankelijkheid en verzorging, aan een aantal ouderen die anders zouden zijn onderworpen aan eenzaamheid en veiligheidsrisico’s. Zij bieden steun aan elkaar''.

Stichting Abbeyfield Nederland. Contactpersoon: Joyce de Lange, jdelange@abbeyfield.nl

De Herbergier

De Herbergier is een keten van 'zorgondernemers', die mensen met geheugenproblemen kleinschalig wonen biedt in een sfeer van aandacht, warmte en respect. Het eerste project startte in 2008 in Arnhem.

De kleinschalige huizen ('leefgemeenschappen') van De Herbergier zijn zelfstandige bedrijven, die zijn aangesloten bij de landelijke franchiseorganisatie De Herbergier. Het uitgangspunt binnen De Herbergier is dat de bewoners zoveel mogelijk hun eigen manier van leven kunnen voortzetten. In het 'zorgaanbod' staan de persoonlijke wensen voor wonen en begeleiding centraal.
De klanten van de Herbergier zijn mensen met een vorm van dementie die niet meer zelfstandig kunnen wonen. Dit kunnen zowel ouderen als jongeren zijn. Elke Herbergier wordt geleid door twee zorgondernemers; zij wonen zelf ook in het pand en bieden 24 uur per dag zorg en ondersteuning en zijn het vaste aanspreekpunt.

In april 2008 opende de eerste Herbergier in Arnhem zijn deuren. Dit huis, ondergebracht in een uitgebouwd herenhuis in het Spijkerkwartier, was een initaitief/bedrijf van Adriaan Koenen en Gherina van de Vuurtst. Koenen nam ook het voortouw bij de Thomashuizen: een succesvolle formule voor mensen met een verstandelijke beperking. De combinatie van kleinschalig wonen met de principes van het ondernemerschap en de inzet van het PGB is ook in de Herbergier het uitgangspunt.

De landelijke franchiseorganisatie 'de Herbergier' biedt ondersteuning bij de bedrijfsvoering. Daardoor ontstaat meer tijd en ruimte voor het hoofddoel: zorg bieden aan de bewoners.

Inmiddels zijn tientallen Herbergiers-huizen verspreid over het hele land. Zie overzicht >>>

Herbergier Arnhem, Het Nieuwe Land 14, 6828 DZ Arnhem. 06-41916019, e-mail: arnhem@herbergier.nl

Rosa Spier Huis, Laren

Voor kunstenaars en wetenschappers is het kunnen blijven uitoefenen van het eigen vak een voorwaarde om op een gelukkige en evenwichtige manier oud te worden. Het Rosa Spier Huis biedt daartoe de mogelijkheid.

Het Huis biedt ruimte aan 73 bewoners. Er zijn zeven appartementen voor twee personen, de overige appartementen zijn bestemd voor alleenstaanden. Op de eerste verdieping is een ziekenboeg en een afdeling voor bewoners die meer hulp nodig hebben en aan wie intensieve zorg kan worden verleend. Het Huis biedt een scala aan faciliteiten en ruimten die in een gewoon verzorgingshuis niet aanwezig zijn, zoals ateliers, muziekstudio’s, ontmoetingsruimten, werkkamers, bibliotheken, een concertzaal en een tentoonstellingsruimte.
Het Rosa Spier Huis werd in 1969 gebouwd en later gerenoveerd en aangepast aan de moderne tijd. Het heeft de officiële status van een verzorgingshuis, met een bijzondere functie.

Rosa Spier Huis, Esseboom 2, 1251 CP Laren. 035-5386797.

Groepswonen van allochtone ouderen

Kenniscentrum WoonSaem

In steeds meer plaatsen in Nederland komen groepswoonvoorzieningen voor ouderen van niet-Nederlandse afkomst.
Op hun website zijn tientallen woongroepen verspreid over het land in kaart gebracht. Overzicht (pdf) >>>

---

Samadhan Woonconsultancy

Na jarenlang te hebben meegewerkt aan de realisering van woongroepen van en door allochtone en autochtone ouderen in Den Haag, richtte Rosemary Samadhan een eigen adviesbureau op: RS Woonconsultancy.

RS woonconsultancy is gespecialiseerd in allochtone en autochtone woonprojecten en heeft een breed netwerk opgebouwd. Daarnaast heeft zij initiatieven ondersteund van diverse leefgemeenschappen, zoals antroposofische, interkerkelijke en homoseksuele ouderen. Overzicht van projecten >>>
 
RS Woonconsultancy, Bogaardplein 114, 2284 DN Rijswijk (ZH). Tel. 06-50852387. Naar de website >>

Woongroepen van homoseksuele ouderen

• L.A. Rieshuis, Amsterdam

Het L.A. Rieshuis is een woongroep voor zeven homoseksuele ouderen. Het huis heeft zeven appartementen en een gemeenschappelijk ruimte en staat in het hart van Oud Amsterdam.

De bewoners van het Rieshuis hebben elk hun eigen appartement waar ze zelfstandig wonen. De woningen zijn compact maar ruim opgezet. In elk appartement zijn (brand)alarmvoorzieningen aangebracht, waardoor er snel contact kan worden gemaakt met het aangrenzende verzorgingstehuis De Rietvinck. De woningen zijn afgestemd op het gebruik door ouderen. Door per laag woningen van verschillende breedte en diepte te maken ontstond er vanuit de woonkamer uitzicht op de binnentuin van De Rietvinck, aan de Brouwersgracht. De balkons zijn per laag gemeenschappelijk en hebben een flinke afmeting gekregen. Sociale huur via Woonstichting De Key

L.A. Rieshuis, Vinkenstraat 175-181, 1013 JR Amsterdam. 020-6201611.

---

• De Roze Hallen, Amsterdam

De Roze Hallen is een appartementencomplex van een groep LHBT’ers (lesbisch, homo, biseksueel en transgender), in een pand aan de Bilderdijkkade in Amsterdam. Het project werd in augustus 2018 opgeleverd.

De Roze Hallen is een modern grachtenpand geworden,met veertien appartementen, over vijf verdiepingen (met een lift). Het is een Coöperatieve Vereniging van mensen uit de LHBT-gemeenschap van ouder dan 55 of met een zorgindicatie. De hoge mate van duurzaamheid draagt bij aan het wooncomfort. Daarmee is het pand toekomstbestendig. Daarnaast willen de bewoners een gemeenschap vormen om bij het ouder worden er voor elkaar te zijn. Website: rozehallen.nl

Dit project werd gerealiseerd door OutForever, die woningen wil realiseren in Amsterdam voor LHTB-ers waar het goed wonen is, met elkaar en in de buurt. In 2018/2019 loopt nog een project: het Amstelhuis. Website: outforever.nl

Nieuwe initiatieven

Overal in het land ontstaan nieuwe initiatieven voor het vormen van woongroepen en -gemeenschappen van ouderen. Hieronder een willekeurige greep, ter illustratie.

• Bewonerscoöperatie Ubuntuplein, Zutphen
• Proeftuin Erfdelen Salland
  
• Inspirerend Wonen Almelo (King Arthur Groep)
  
• Hestia oudereninitiatief, Haren (Gr) (spiritueel/duurzaam)
• Villa Mazzelsteijn, voor joodse senioren, Amsterdam
  

Overzichten op de website van de LVGO: nieuwe initiatieven>>>    initiatiefgroepen >>>

Kijk ook op de pagina Centraal- en collectief wonen!