
Servicepagina's
Een praktische en informele manier om nader
kennis te maken met mensen en projecten die zich richten
op ecologisch tuinieren, kruiden telen, biologische land-
en tuinbouw, permacultuur of biologisch bouwen, is om een
poosje mee te werken op een bedrijf of project. Ga nooit
zomaar onaangekondigd langs. Neem vooraf contact op en
maak een afspraak. Een overzicht van de mogelijkheden.
|
Servicepunt

Een initiatief van Omslag Werkplaats voor
Duurzame Ontwikkeling
Meewerk- en meeleefplekken
Meeleven in
een woon- of leefgemeenschap
Diverse
leefgemeenschappen en woon(werk)projecten die op deze
website zijn beschreven, organiseren meewerkdagen,
-weekends of -weken in huis, tuin en landschap en/of bij
de ontvangst en begeleiding van gasten. Het zijn
gastvrije gelegenheden om - al meewerkende - nader
kennis te maken met de bewoners, hun plek en de
dagelijkse gang van zaken. Ook krijg je een indruk van
de groeps- en/of bedrijfscultuur en de dagritmes die op
het project gelden.
Meeleef-/werkdagen of -weken worden ondermeer
georganiseerd bij Frijlan/De
Oerfloed (Leeuwarden), De
Huijberg (NB), De Wonne
(Enschede), Land
van Een (Surhuizum), Erve
Veldink (Ruurlo), Vlierhof
(Du). Centrum
Savita (Du),
Kijk ook op de pagina's leefgemeenschappen,
woon-werkprojecten en ecodorpen
Meer lezen over leefgemeenschappen
Wie meer wil lezen over leefgemeenschappen in Nederland
en (moderne) vormen van kloosterleven kan terecht in de
bibliotheek
van Omslag in Eindhoven. Daar zijn ook allerlei
video's en dvd's van projecten aanwezig.
Bekijk het aanbod in de bibliotheek via de database

Kloosters en
retraites
Nog maar weinig mensen kiezen vandaag de dag voor
het (traditionele) kloosterleven. De vraag naar
retraites binnen de (soms relatieve) rust van een
klooster, neemt daarentegen fors toe. Een retraite biedt
tevens een gelegenheid tot nadere kennismaking met
hedendaagse vormen van kloosterleven: van traditioneel
en celibatair, tot progressieve leefgemeenschappen van
al dan niet gehuwde mannen, vrouwen en kinderen.
Enkele kloosters in Nederland die erg 'populair' zijn
bij retraitegasten:
Veel informatie staat op de Startpagina
retraite-alternatief en op Retraite-startpagina.nl
Klik
hier voor een overzicht van retraitemogelijkheden
in boeddhistische kloosters.
Reisbureau De
Wandelmaat organiseert 'kloosterwandelingen en
-reizen' in binnen- en buitenland.


Tijdelijke plekken om tot rust te komen
Soms heb je het nodig om even helemaal tot rust te
komen om je te her-bezinnen op nieuwe stappen in je
leven, of omdat het (even) niet meer lukt in je huidige
woon-/leefsituatie. Dan is het fijn als er een plek is
waar je voor een korte poos of langer welkom bent. De
Rustplek is een netwerk van huizen waar gasten zich welkom mogen voelen
en tot rust kunnen komen. Op christelijke grondslag. Er zijn locaties in
o.a. Amersfoort, Breda, Dordrecht, Friesland, Merenstreek en Hilversum.
Een Rustplek biedt onderdak aan mensen waar thuis wonen even
niet meer lukt. Bijvoorbeeld door onveilige situaties, geestelijke of
financiële problemen. Gastgezinnen bieden een aantal weken of maanden een kamer aan en de
professionele hulpverlening heeft tijd om een oplossing te vinden. Zo
voorkomen we dat spanningen in gezinnen escaleren of het afglijden in
dakloosheid. Naar de website >>>

Wonen en werken bij Emmaus
De Nederlandse tak van Emmaus bestaat uit zestien
kringloopwinkels en negen
woonwerkgemeenschappen, waar idealisten en ex-daklozen
samen wonen, werken en delen.
Emmaus-groepen voorzien in hun bestaan uit de opbrengst
van de verkoop van welvaartsresten. Van wat er rest wordt
steun gegeven aan projecten in binnen- en buitenland.
Naast negen woon-werkgemeenschappen, zijn er ook nog eens
zestien kringloopwinkels die eveneens projectsteun geven.
In alle groepen vinden mensen die elders minder
gemakkelijke aan de slag kunnen, een waardevolle dagtaak.
De woon-werkgemeenschappen zijn in: De Bilt, Eindhoven,
Haarzuilens (bij Utrecht), Langeweg (bij Breda), Den Haag,
Haren (NB), Tegelen (L), Utrecht-Leidsche Rijn en Swalmen
(L).
Wie kiest voor Emmaus, krijgt kost en inwoning bij een van
de woongemeenschappen, die vaak zijn gelegen op
schitterende plekken in Nederland. Bovendien krijg je
wekelijks zakgeld. In financieel opzicht zul je dus niet
rijk worden. Maar het helpen van anderen verrijkt je leven
op een onbetaalbare manier. Alle bewoners hebben de
beschikking over een eigen kamer, zodat je - naast de
groepsactiviteiten - ook genoeg ruimte krijgt voor jezelf.
Ook krijg je de kans om samen te werken met mensen van de
andere kant van de wereld. Emmaus steunt veel projecten in
derdewereldlanden en soms draaien medewerkers van daar een
poosje op een Nederlands project mee. Kies jij
voor Emmaus? >>>
Actuele woon-vacatures bij Emmaus >>>
 Emmaus-Nederland
maakt deel uit van de wereldwijde
Emmaus-beweging, die actief is in 36 landen.
Emmaus-Nederland,
Eikstraat 1, 3455 SJ Haarzuilens. Tel. 030 6771540,
e-mail: haarzuilens ( at ) emmaus-utrecht.nl

Duurzaam
(ver)bouwen
- EcoTribe Teuge

De EcoTribe is een woongemeenschap op basis
van zelfvoorziening en duurzaamheid, sinds 2011
gevestigd in Teuge (Ov.). Zo'n twintig bewoners
leven, wonen en werken op het voormalig militair
terrein. Wie nader wil kennismaken is welkom tijdens
een eetcafé. Naar de website >>>
Earth Awareness - natuurtempel
In een van de boerderijen op het 3,5 ha grote terrein
is het E(art)h Awareness Center gevestigd, een unieke
en inspirerende plek voor kunst en spiritualiteit,
cultuur en wetenschap. Met hulp van velen werd de
Natuurtempel gebouwd uit allerlei natuurlijke
lokale materialen zoals boomstammen en takken,
zandzakken, leem en flessen. Doel is een
authentieke ontmoetingsruimte te creëren, waar mensen kunnen samenkomen om ideeën over
duurzaamheid, zelfvoorziening, heling en community
gestalte te geven door middel van gerichte aandacht en
actie. .
Wie een actieve bijdrage wil leveren aan de verdere otwikkeling kan meedoen tijdens georganiseerde
werkdagen. Voor iedereen die wil leren over organisch
bouwen en/of graag gezamenlijk in de buitenlucht de
handen uit de mouwen wil steken. Georganiseerde werkdagen worden aangekondigd op de
website en via Facebook: www.earthawareness.nl
en op facebook
-
Ecodorp Land van Aine (Ter Apel, Gr)
Op het terrein van een voormalige aardappelmeelfabriek in Ter Apel, ontwikkelt zich Ecodorp Aine, met als missie
om een vitale leefgemeenschap van 50-100 bewoners te creëren. Streven
is zoveel mogelijk ecologische zelfbouw van de woningen. In 2023 startte
de bouw van de woningen. Veel mensen kunnen hieraan meewerken.
Kernwaarden: respectvolle en
zorgzame omgang met elkaar en met de aan ons toevertrouwde grond,
duurzaamheid, samenwerkend en samenvoorzienend, uitwisselen met de
omgeving en geïnteresseerden, oprecht verbinden, hier en nu zijn,
transparantie en eigen verantwoordelijkheid Er zijn veel mogelijkheden om mee te werken aan de opbouw. Kijk hier >>>
Tuin-
en landschapsonderhoud
- De Kleine Stroom,
Heeze (NB)

In
Heeze (NB) heeft Ton Rijsdijk een flink stuk grond met
een kas: De
Kleine Stroom. Hier wil hij mensen de
gelegenheid bieden mee te doen om in de kas groenten,
fruit en kruiden te telen. Er wordt geteeld met ruimte
voor de natuur, dus biologisch. Verder worden de
principes van permacultuur toegepast. Het ligt voor de
hand dat er vooral mensen uit de regio meedoen, maar
ook wie verder weg woont kan meedoen en slapen in een
tentje in de kas. Ton wil meer mensen bij het
project betrekken, in de hoop dat daarvan een deel
betrokken blijft als De Kleine Stroom een volgende
fase ingaat: de verbouwing tot een duurzaam centrum
voor verbinding en een oefenplek om dichter bij
de natuur te komen.
Wie mee wil doen kan een mail sturen naar: info@dekleinestroom.nl met de
opmerking dat je mee wilt doen. Nadere informatie
volgt dan.
-
Erve
Veldink, Haarlo
Erve Veldink is een monumentale boerderij in de
Achterhoek, bewoond door een kleine woongemeenschap
die er ook activiteiten organiseert. Regelmatig zijn
er meewerkdagen, soms -weekends, waarin samen wordt
aangepakt. Zo kun je al meewerkende ook kennismaken
met de prachtige plek en zijn bewoners.
Erve
Veldink, Eibergseweg 42, 7273 SR
Haarlo. 0545-261448, e-mail: info@erveveldink.nl
-
Gandhi-tuin 'De
Overvloed', Rotterdam
De Gandhituin is een stadslandbouwproject,
educatie- en leefcentrum waar voornamelijk voedsel
geproduceerd wordt. Het
land bestaat voor de helft uit zonnige
moestuingrond en voor de andere helft uit een
weelderige bosrand geschikt voor een
permacultuur-voedselbos. De Gandhituin is in eerste
instantie een buurttuin waar iedereen welkom is
om deel te nemen. Daarnaast wordt extra ruimte
geboden voor mensen die het land, het werk op
het land en haar vruchten het meest nodig
hebben. De
tuin en voorzieningen van het tuinencomplex, zoals
de overdekte zitplaats (praathuis) en het
leslokaaltje, zullen gebruikt worden voor cursussen. De tuin bevindt zich op ruim 2000
m2 land op het meest oostelijke deel van het
nutstuinencomplex aan de Gordelweg tegen de oude
Hofpleinlein in Rotterdam. Filmpje >>>

- De Gandhi-tuin is een initiatief van Transition
Town Rotterdam. De tuin heeft vaste
openingstijden. Dan kan iedereen langs komen voor
informatie of om mee wil doen: ,,of je nou één keer in
het half jaar gezelligheid brengt door een bakkie te
komen drinken of twee keer per week hard in de tuin
aan het zwoegen bent, we zijn blij met elk bezoek''.
Web:
www.gandhituin.nl
- Ecologisch leven en
tuinieren (VELT)
De
Vereniging Ecologisch Leven en Tuinieren (VELT) is een
Vlaams-Nederlandse vereniging, die vooral in België actief
is. Maar ook in zuid-Nederland zijn verschillende
afdelingen, die meestal beschikken over een of
meerdere (educatieve) tuinen, die zowel door leden als
niet-leden worden onderhouden. In veel tuinen vinden
ook activiteiten plaats. Meestal zijn extra handen erg
welkom, zoals:
- in Natuurtuin
't Loo in Bergeijk iedere donderdag van
09:00-12:00 uur
- in de VELT-tuin in Valkenswaard
is woendagmiddag en zaterdagochtend
- In Gemert kun
je mee helpen in de kruidentuin op dinsdagmorgen.
Andere VELT-afdelingen in Nederland zijn in het Leudal
(Zuid-Limburg), Eindhoven, Bladel,
Rijnland
en Gewest
Nederland (voor alle verspreid in Nederland
wonende leden). Daarnaast zijn er drie werkgroepen: Het Groene
Hart, Walcheren
en Eco bewust Regio Alkmaar.
Vereniging VELT geeft zesmaal per jaar het
tijdschrift 'Seizoenen'
uit, met o.a. achtergrondverhalen, praktische tips, en
een uitgebreide activiteitenagenda.
Algemene website van
Vereniging VELT >>>
- Meewerken in een heemtuin
In
de meeste heemtuinen zijn helpende handen erg welkom.
Kijk voor adressen in de Oase-gids
Stichting Vobula
De Stichting Vrijwillig Onderhoud van Buitenplaatsen
en Landschappen (Vobula) organiseert werkweken en
landschapskampen door heel Nederland. Het gaat om
onderhoudswerkzaamheden aan gebouwen, tuinen en
landschap, vaak op prachtige plekken in de natuur. Een
overzicht van de kampen staat op de website.
Info: 026-3271103.

Biologische
tuinen / kwekerijen
- Veel informatie over mogelijkheden tot meewerken bij
biologische boeren en tuinders staat op de website van
het project
BoerENBuur.
Hieronder een zeer willekeurige greep uit het
veelzijdige aanbod van meewerkmogelijkheden
Natuurtuin De Kaardebol, Nijmegen

De Kaardebol is een stichting voor natuurtuinieren. De
basis van het project wordt gevormd door een
wildeplantentuin - overblijfsel van de voormalige
wildenplantenkwekerij. Soorten die zich in de tuin
spontaan vermeerderen (ca. 50% van de 200 soorten)
worden ter plekke te koop aangeboden tijdens de
openingstijden. Meehelpen in deze tuin kan op woensdag
van 9.30-16.30 uur.
De
Kaardebol, Bredestraat 52, Nijmegen. Tel.
024-3562958, e-mail: info@kaardebolnijmegen.nl
- Kwekerij en pluktuin Bloemrijk, Wageningen
Bloemrijk is een ecologische kwekerij
met zelfpluktuin, gelegen op een lange, smalle strook
grond tussen de Geertjesweg en de Dolderstraat op de
Wageningse Eng. Sinds 2007 kweken Martin Heutink en
Margriet Veeken hier zeer divers assortiment een- en
meerjarige snijbloemen. Bijzonder aan deze tuin is de
zelfpluktuin, die van juni tot eind september geopend
is en waar mensen hun eigen bloemen of boeket kunnen
plukken. Dit jonge bedrijf is nog volop in
ontwikkeling. Er is altijd veel werk te doen en het is
een bijzonder leerzame plek om nader kennis te maken
met een nieuwe bedrijftak: de biologische
bloementeelt.
Kwekerij
Bloemrijk, Postbus 151, 6700 AD Wageningen.
Tel.06-12662126, e-mail: info@kwekerijbloemrijk.nl
- BD-bedrijf Amelis'Hof, Bunnik (Utr)
Biologisch-dynamische
landgoedtuinderij Amelis'Hof (v/h de Aardvlo) in
Bunnik (U) is gevestigd op het landgoed Amelisweerd.
De moestuinen stammen al uit de 18e eeuw. Tuinders
Michel Smits en Marielle Dings bewerken het land samen
met een wisselende groep vrijwilligers. Een vaste
groep ervaren medewerkers staat elke vrijdag met een
kraam op de Utrechtse Boerenmarkt. Amelis'Hof fungeert
als een 'Pergola
Associatie'.
Amelis'Hof,
Koningslaan 5a, 3981 HD Bunnik. Tel. 030-2517707,
e-mail: info@amelishof.nl
- De Ommuurde Tuin, Wageningen
Lusthof
De
Ommuurde Tuin is een biologisch bedrijf van 0,95 ha,
waar wordt getuinierd 'op de vierkante meter': in elk
teeltvlak staan, waar mogelijk, twee of drie
verschillende teelten per jaar. Binnen een systeem van
vruchtwisseling van 1:10 worden bijna honderd
verschillende soorten groenten gekweekt en zo'n
vijftig soorten kruiden, bessen en wat snijbloemen. De
oogst voorziet de 80 groente-abonnees in de periode
mei t/m november elke week van een gevarieerd kistje
groenten. De andere groenten worden verkocht in het
eigen winkeltje op de tuinderij of soms aan de
natuurvoedingswinkel in Wageningen.
De Ommuurde Tuin werkt in principe niet met
vrijwilligers, maar is een interessante plek voor
gemotiveerde stagiaires. In de tuin worden zomers ook
kook- en kruidenworkshops gegeven en af en toe vindt
er een bruiloft, familie-uitje of veldschool plaats.
De medewerkers van de Ommuurde Tuin verzorgen dan de
biologische catering met de lekkerste smaken van het
seizoen.
De Ommuurde Tuin
ligt aan de Kortenburg op landgoed Oranje Nassau's
Oord, tussen het Renkumse Beekdal en de Wageningse
Berg. Tel. 0317-450354 (van Esther Kuiler).
- De Historische Groentehof, Beesel (L)
De
Historische Groentehof is een tuin met circa 300
rassen historische, bijzondere en zeldzame groentes.
De tuin kan alleen bestaan met extra hulp van
vrijwilligers. Op allerlei gebied maken vele handen
licht werk, zeker bij het beheer van de tuin. Nee, het
is niet alleen schoffelen! Zaaien, oogsten, sfeervolle
tuinarchitectuur, ontwerpen en maken van nostalgische
zithoekjes, informatiepanelen maken, folders maken,
teksten schrijven, noem maar op. Ook het beheer van de
website of het maken van de nieuwsbrief kan door een
deskundige vrijwilliger worden gedaan. De tuin, die
deel uitmaakt van landgoed Rijkel, is opengesteld voor
bezoekers. Er worden ook rondleidingen gegeven en in
de nabijgelegen kookstudio vinden kookworkshops en
proeverijen plaats. De tuin ligt nabij Venlo en
Roermond.
De
Historische Groentehof / Kookstudio De
Kookboerderij, Landhoeve Rijkel, Rijkel 21,
5954 NJ Beesel. Tel. 077-4762913 of 06-53146945,
e-mail: info@vergeteneten.nl
-
Zelfoogsttuin In het
Volle Leven, Boxmeer
Biologisch-dynamische
zelfoogsttuin 'In het Volle Leven', in Vortum Mullem,
net onder Boxmeer. Het is een kleinschalige tuin van
1,2 ha, die in 2006 werd gestart door Hans Weima. Er
wordt volledig handmatig gewerkt en de meeste
vollegrondsgroenten, kruiden, bloemen en kleinfruit
worden er verbouwd. De klanten komen zelf oogsten
d.m.v. een jaarabonnement (een 'Pergola'-constructie).
Stagiaires en vrijwilligers zijn welkom! Geboden
wordt: heel erg afwisselend werk. Belangstellenden
kunnen contact opnemen.
In
het Volle Leven, Helderse Duinen 33, 5825 JM
Overloon. Tel. 0478-569979, e-mail: tuinder@inhetvolleleven.nl
- BD-tuinderij/zorgboerderij De Es, Haaren (NB)
De Es is een mooie 'belevingstuin',
gelegen aan de rand van Haaren. De tuinderij wordt
gerund door Ben Eskes en Anna Jooss. Ben is in 1981
met de tuin begonnen. Samen met Anna startte hij in
2003 met de zorgboerderij. Anna is maatschappelijk
werkster. Binnen de
beslotenheid van de tuin (ca. 2 ha.) is een parktuin
ontstaan die omgeven wordt door houtwallen. Op het
terrein staan 2 (koude) kassen. Alle groenten,
bloemen, kruiden en fruit worden
biologisch-dynamisch geteeld. Het werk is vooral
handmatig. Hierdoor ontstaat een sfeer van aandacht
en zorg. Het hele jaar door worden groenten van het
seizoen geteeld. Deze worden o.a. verkocht op de
markt in Den Bosch en in het winkeltje op de tuin.
Tuinderij
De
Es, Roonsebaan 2, 5076 PM
Haaren. Tel.
0411-622593, e-mail:
TuinderijdeEs@freeler.nl
De Nieuwe Ronde, Wageningen
In deze ecologische 'zelfoogst-tuin' kunnen
aangesloten leden hun eigen groenten, kruiden,
kleinfruit en bloemen oogsten. Deze groentekwekerij
wordt beheerd door een professionele tuinder. De
Nieuwe Ronde fungeert als een 'Pergola Associatie' (=
Community Supported Agriculture). Klik
hier voor meer informatie.

Vacatures
biologische land- en tuinbouw en veeteelt
-
Bionext
(v/h Biologica) is de Nederlandse
ketenorganisatie voor biologische landbouw en voeding.
De website biedt o.a. een overzicht
van vacatures in de biologische sector
- De website van BD-opleidingscentrum De
Warmonderhof biedt een vacaturebank
met een overzicht van vacatures, stages en soms ook
bedrijfsovenames in de biologische sector.
In de brede duurzame sector:
- Groei in Werk
bemiddelt tussen werkgevers en werkzoekenden in de
antroposofische en duurzame sector. Houdt op zijn
website een overzicht bij van vacatures bij
bijvoorbeeld biologische boerderijen, Vrije Scholen en
antroposofische zorginstellingen.
- De Vacaturelijst op de website Duurzaamnieuws
bevat vacatures, vrijwilligerswerk en stageplaatsen
van wisselende aard bij 'duurzame' bedrijven en
instellingen.
Duurzame
Vacaturebank biedt een overzicht van
vacatures bij goede doelen, non-profit organisaties en
bedrijven met een duurzame visie. Bijvoorbeeld op het
gebied van het milieu, duurzame energie en
alternatieve gezondheidszorg, maar ook in de
antroposofie, dierenbescherming, natuurvoeding of
ontwikkelingswerk.
- Vacaturebank
(betaald, onbetaald en stageplaatsen) op de
website van OneWorld
- Klik
hier voor vacatures bij natuur- en
milieuorganisaties in Nederland
- Op de pagina 'werk' van de Omslag-website
staan allerlei vacatures (betaald en onbetaald) bij
ideële organisaties.
- Zorgboerderijen zijn
(biologische) land- of tuinbouwbedrijven waar mensen
met een zorgvraag een waardevolle dagtaak vinden.
Raadpleeg het overzicht van vacatures
en stageplaatsen bij zorgboerderijen
Zorgboerderijen
Op zorgboerderijen worden de
functies van landbouw en zorg gecombineerd. Op de
boerderij werken mensen mee die door een handicap of
anderszins niet in staat zijn om goed in het
bedrijfsleven of de maatschappij te functioneren.
Werken in het groen en/of met dieren blijkt voor velen een
heilzame uitwerking te hebben. Inmiddels zijn er in
Nederland een paar honderd zorgboerderijen, waarvan vele
(maar zeker niet alle) werken op ecologische of
biologisch-dynamische grondslag.
Stichting
Verenigde Zorgboeren is de voortzetting van (voorheen)
het Landelijk Steunpunt Landbouw & Zorg en de
Vereniging van Zorgboeren. Overzicht
van zorgboerderijen
- klik hier voor een overzicht van
vraag en aanbod van zorgboerderijen (ook vacatures en
stageplaatsen)
- klik
hier voor informatie over (advies bij) het
starten van een zorgboerderij

Kennismaken met
permacultuur
Permacultuur is een manier van leven
waarbij de mens zo goed mogelijk samenwerkt met de
natuur.
Ook in Nederland worden de principes van
permacultuur steeds meer toegepast. Op de meeste plekken
zijn helpende handen erg welkom. Klik hier voor
praktijkplekken.
Website van het Nedelands-Vlaamse PermacultuurNetwerk:
permacultuurnetwerk.eu
 Sinds
2015 verschijnt het Vlaams-Nederlandse
kwartaaltijdschrift Permacultuur
Magazine: elk seizoen 44 pagina’s permacultuur
zonder reclame!
Elk nummer behandelt een ander thema.
Onvolledig overzicht van permacultuur-activiteiten
in Nederland >>>
Permacultuur
Webshop (Den Haag): permacultuurboeken en DVD's, ook
over verwante onderwerpen zoals de Transition Movement,
klimaat, economie, ecologie, energie en lokaal voedsel.
 In 2012
verscheen een Nederlandse vertaling van het boek
'Holzers's permacultuur', geschreven vanuit een
jarenlange ervaring door permacultuur'rebel' Sepp Holzer
op zijn 'Krameterhof' in Oostenrijk.

Eind 2014 verscheen het zeer praktische boek 'Permacultuur
in je moestuin', vertaald en geheel naar de
Nederlandse situatie bewerkt door Maranke Spoor en Lucas
Brouns.
TIP: Op 17 januari
2015 verzorgden Maranke Spoor en Lucas Brouns bij Omslag
in Eindhoven een Aanloopdag over Permacultuur in je
moestuin. Van deze zeer informatieve dag is een uitgebreid
(foto)verslag beschikbaar. Lees
het verslag hier >>>.
Permacultuur opleidingen en cursussen in Nederland:
De Permacultuur
School Nederland biedt o.a. eenjarige opleidingen,
waarin alle aspecten van de permacultuur-methode aan bod
komen.
Permacultuur
Onderwijs is de website van permacultuurdocente Maranke Spoor.
Ook E-learning.
Tuinderij De Voedselketen, Oirschot: zowel fysieke als online cursussen en workshops. De tuinders schreven ook het boek 'Permacultuur - van appelboom tot zeekool', uitgegeven door vereniging VELT.
De Leerschool
Permacultuur Friesland ontwikkelt activiteiten in
deze provincie. Onderhoudt o.a. permacultuurproject De
Oerfloed in Leeuwarden.
Permacultuur
Centrum Nederland, Zutphen: opleidingen,
cursussen, workshops, advies en begeleiding.
Eetbaar Park
in Den Haag organiseert lezingen, workshops, trainingen
en filmavonden. Ook (web)winkel
met biologische zaden, boeken en dvd's.
Thuis
op Aarde/Eertbaar Landschap is het bedrijf van
Fransjan de Waard, permacultuurdocent en auteur van het
boek Tuinen van Overvoed.
Puur
Permacultuur: cursussen, workshops, advies en
begeleiding. Ook duurzaam bouwen (o.a. stro, leem)
Publicaties en dvd's m.b.t. permacultuur, aanwezig in
de bibliotheek
van Omslag in Eindhoven Klik hier voor toegang tot de
database van permacultuur-contacten wereldwijd
Het Permaculture
Magazine heeft een wereldwijde verspreiding, vooral
binnen Europa. Het is een inspirerend, full-colour
tijdschrift met vooral nieuws vanuit de praktijk Bevat ook
standaard de nieuwsbrief van het Global
Ecovillage Network. Het Magazine is een uitgave van
Permanent
Publications. 
Ecologische zelfvoorziening
Veel links naar zelfvoorzienend leven zijn te vinden op
de gelijknamige startpagina
Vlaamse startpagina
Zelfvoorzienend leven
- Bewust en
zelfvoorzienend leven is de website van
Louis Banens, die in Noord-Nederland zelfvoorzienend
leeft en woont in een yurt. Op die plek verzorgt hij
ook af en toe parktijkcursussen.
- Stichting Permacultuur Friesland: Oerfloed
en Frijlân, Leeuwarden
Twee bijzondere locaties die permacultuur hoog in het
vaandel hebben: Frijlân en Oerfloed, na nagenoeg buren
van elkaar. Beide locaties hebben elk hun eigen
specifieke doelen die te maken hebben met het wijd en
breid verspreiden van de permacultuur en alles wat
daar mee samen hangt. Frijlan is een ecologisch woon-
en werkgemeenschap met een studiecentrum permacultuur,
minicamping en cultureel centrum. Dat alles in een
eetbaar landschap.
Oerfloed en Frijlân, Boksumerdyk 5a, Leeuwarden. Web:
frijlan.nl/
- Biologische boerderij Hop en Grut, Vlagtwedde
Kleinschalig
biologisch boerderijproject 'Hop en Grut' in
Vlagtwedde streeft naar zoveel mogelijk ecologische
zelfvoorziening. Er is meestal plaats voor
vrijwilligers die tegen kost en inwoning mee willen
werken met diverse werkzaamheden, zoals het
winterklaar maken van de tuinen, snoeien en verwerking
van produkten. Er zijn ook schapen, er worden
workshops gegeven en er wordt Bed & Breakfast
geboden. Hulp gedurende korte of langere periodes is
bespreekbaar. Dit bedrijf is ook aangesloten bij WWOOF.
Bekijk de weblog
Hop
en Grut, Arthur Doornebosch, tel. 0599-354543
of 06-28462493, e-mail: arthurdoornebosch@xs4all.nl
- EcoTribe, Teuge
Sinds
september 2001 is het voorheen verwaarloosde
defensieterrein aan de Rijksstraatweg in Teuge (Ov)
weer bewoond. Het terrein werd gekraakt en in gebruik
genomen door de ecologische leefgemeenschap Eco-Tribe,
gericht op zelfvoorziening en duurzaamheid. De bewoner
vormen samen een woongemeenschap. Eens per maand
verzorgen ze een maaltijd met live-muziek en er zijn
volop mogelijkheden om - na goed overleg vooraf! -
actief mee te werken. In 2013 startte de bouw van het
E(art)h Awareness Center en de Natuurtempel. Meer
over de EcoTribe >>>
Eco-Tribe
Teuge, Ambonstraat 2, 7395 MA Teuge. Website
over de Temple
of Nature >>>
- Ecodorp Ppauw, Wageningen
Ecologisch woon/werk experiment op de
Wageningse berg met tal van zelfgebouwde
voorzieningen, zoals een tiny house, zonnegenerator,
composttoiletten, straatverlichting, kas, boomhut,
zonnekeuken en meer. Ppauw onderzoekt manieren om
gastvrouw Aarde te helpen. Dat uit zich in
experimenten met bodem regeneratie en leven met een
gepaste ecologische voetafdruk. Met de natuur leven,
samenvoorziening in plaats van zelfvoorziening''. De
bewoners organiseren allerlei activiteiten, en ook
klusweekenden om samen te leren, bouwen en vieren. Naar de website
>>>

- De Nijmeegse StadsNomaden vormen een woongroep van zo'n tien
mensen die met behulp van mobiele behuizing
tijdelijk een andere invulling geeft aan
braakliggende terreinen: ,,We streven allemaal de
zelfde duurzame en sociale levenswijze na. Een van onze doelen is om mensen te
inspireren op gebied van duurzame initiatieven en
meer te leren over de lineaire economie en de
wegwerp cultuur die deze met zich mee brengt.
Daarnaast willen we kennis overdragen op het
gebied van kleinschalig wonen en duurzaamheid". In
de zomer worden regelmatig eetcafés
georganiseerd van eten dat door de supermarkt
niet meer kan worden verkocht of zijn er
muziekavonden. Ook yogaworkshops,
filosofielezingen, filmavonden en
kunstprojecten. In juli 2021 verhuisden de
Nomaden naar een nieuwe tijdelijke locatie de
Streekweg aan de rand van de Nijmeegse wijk Tolhuis. Naar de website
>>> Ook
op Facebook >>>
Meer
over zelfvooriening en off-grid >>>

Internationale uitwisseling
/ meewerkkampen

Een goede manier om nader kennis te maken met mensen
en sociaal-maatschappelijke projecten in andere
landen, is deelname aan een kort- of langdurend
uitwisselingproject.
Emmaus Europa
Emmaus-projecten in diverse Europese landen
bieden de mogelijkheid om in de zomermaanden een paar
weken mee te werken.
De Emmaus-kampen staan open voor
deelnemers vanaf 18 jaar. De werkzaamheden bestaan uit
meedraaien bij het dagelijkse Emmaus-werk: ophalen,
sorteren en verkopen van tweedehandsgoederen
('welvaartsresten'). Daarnaast wordt veel informatie
gegeven over de sociale kanten van Emmaus. Veel
Emmaus-projecten zijn woon- en werkgemeenschappen, waar
ook mensen die in een moeilijke fase van hun leven
verkeren (tijdelijk) kunnen wonen en meewerken. Het gaat
dan vaak om dak- of thuislozen en (uitgeprocedeerde)
vluchtelingen. De opbrengst uit de verkoop is bestemd
voor het eigen levensonderhoud van de communiteit en
voor steun aan andere sociale projecten. Emmaus is een
wereldwijde beweging
Over de Europese jongerenkampen is een speciale
folder beschikbaar, maar ook de
website biedt veel informatie.
Emmaus
International, 183 bis, Rue Vaillant Couturier,
94143 Alforville Cedex, France. Tel. (+)33-(0)148932950,
e-mail: contact@emmaus-international.org
Internationale
Vrijwilligersprojecten (SIW)
Stichting SIW maakt deel uit van een
wereldwijd netwerk. Via het organiseren van
internationale vrijwilligersprojecten willen de
aangesloten organisaties interculturele uitwisseling
bevorderen, persoonlijke ontwikkeling stimuleren en
maatschappelijk nuttig werk verrichten.
SIW organiseert projecten in Nederland voor
buitenlandse vrijwilligers (bijvoorbeeld i.s.m.
Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten of Festival Mundial).
Daarnaast zendt SIW vrijwilligers uit naar projecten in
andere Europese landen, in Azië, Afrika en
Latijns-Amerika. De periode van uitzending kan variëren van enkele weken tot een paar maanden of nog langer. De
deelnemers werken veelal zelfstandig aan sociale,
ecologische of organisatorische projecten. Bij voorbeeld
op een ecoboerderij in Duitsland, bij een NGO op kantoor
in Estland, of helpen met het organiseren van culturele
activiteiten in Frankrijk. Jongeren tussen 18 en 25 jaar
kunnen in aanmerking komen voor een Europese subsidie.
De SIW bestaat
al ruim vijftig jaar. De organisatie is uitgegroeid van
een zolderkamer in Leiden met enkele vrijwilligers tot
een pand in de binnenstad van Utrecht met twee betaalde
medewerkers, twee zomerhulpen, een stagiair en bijna
honderd vrijwilligers in ongeveer twintig verschillende
groepen. Elke zomer organiseert de SIW bijna 2000
verschillende korte en lange projecten in 60
verschillende landen.
SIW,
Willemstraat 7, 3511 RJ Utrecht. 030-2317721, e-mail: info@siw.nl
Vrijwillige
Internationale Actie (Stichting VIA)
VIA is de Nederlandse tak van de
internationale vredesorganisatie Service Civil
International (SCI). SCI probeert d.m.v. werkkampen
maatschappelijke veranderingen na te streven en mensen
van verschillende achtergronden en nationaliteiten
samen te brengen. Niet door alleen maar te praten over
wat er moet veranderen, maar door praktisch werk te
verrichten.
SCI bestaat sinds 1918. Het eerste werkkamp stond
in het teken van de wederopbouw na de eerste
wereldoorlog. Sindsdien streeft de organisatie naar - en
werkt ze aan - een wereld waar mensen vreedzaam samen
kunnen leven. De SCI richt zich met name op de
onderwerpen: antifascisme, antiracisme en minderheden;
solidariteit; ontwapening en vredesopvoeding; mensen met
een handicap; kinderen, tieners en bejaarden; ecologie
en landbouw; gender; sociaal achtergestelde groepen;
artistieke en culturele onderwerpen en ideologische en
spirituele gemeenschappen.
Via
de VIA kunnen mensen vanaf 18 jaar (soms vanaf 21)
deelnemen aan werkkampen; die duren meestal een paar
weken, maar uitzending voor langere tijd is in principe
ook mogelijk. Via de SCI werkt de VIA wereldwijd. De VIA
maakt een nieuwsbrief en een jaarlijks programmaboekje.
VIA, M.v.B. Bastiaansestraat 56,
1054 SP Amsterdam. 020-6892760, e-mail: vianl@xs4all.nl
Ecosystem
Restoration Camps
Ecosystems Restoration Camps is een
wereldwijd netwerk van vrijwilligers die samen met
boeren, lokale gemeenschappen en organisaties
concreet aan de slag gaan om agrarisch land te
herstellen en/of regeneratieve landbouwtechnieken te
implementeren.
Er wordt een veelvoud van meewerkkampen
georganiseerd in zes continenten.
Aan de kampen doen mensen vanuit de hele wereld mee. Ze
helpen bij het concrete werk, brengen hun eigen kennis
en ervaringen mee en stellen zich lerend op. De
werkzaamheden zijn heel divers: van het kweken en
uitplanten van inheemse en voedselproducerende
planten, aanleggen van wateropvangsystemen, verbetering
van de bodemstructuur, zaden verzamelen, ...
 Deelnemen aan een kamp is een geweldige
manier om iets terug te doen voor de planeet en heeft
een positieve impact op de lokale regio. De kampen
bieden een scala aan vrijwilligersprogramma's voor korte
of langere termijn. De aard van de werkzaamheden,
faciliteiten, kosten, minimale verblijfsduur en vrij te
besteden tijd variëren van kamp tot kamp. Soms is ook
een weekendverblijf mogelijk.
Naar de
website >>>
In Nederland is o.a. Kening/King of
the Meadows in Friesland aangesloten.
Ecofarm De Foundation, Zelhem (Gld)
Sinds
2018 zijn de bewoners bezig met het omtoveren van een kale
landbouwakker tot een biodiverse plek met een duurzame
woon-werk-gemeenschap. Je kunt er op bezoek gaan, deelnemen aan een
rondleiding of een activiteit. Actieve vrijwilligers zijn ook welkom,
vooral in de zomer.
Er is een voedselbos met o.a. fruit- en notenbomen, een bloemenweide,
een vijver, een kas, fruittuin, (geneeskruiden-)tuin en een kringloop
moestuin. En er lopen kippen rond. De boerderij wordt beheerd in de vorm
van een circulair, evenwichtig en duurzaam systeem op basis van
permacultuur. Het land wordt kleinschalig en vooral met de hand
bewerkt, zonder gebruik van kunstmest, pesticiden of herbiciden. Het
water komt uit de grond en de energie van de zon en de wind. Zoveel
mogelijk grondstoffen worden hergebruikt en het streven is om
zelfvoorzienend te worden.
Kort of vast vrijwilligerswerk
Vooral in het hoogseizoen van mei t/m september is er veel te doen. n de
zomermaanden zijn er regelmatig zomerkampweken: niet alleen help je
mee met het onderhouden van de moestuin, maar je leert ook hoe je op
een duurzame manier kunt leven. Bovendien kun je kamperen in de tuin en
meegenieten van de oogst. Je betaalt een geringe eigen bijdrage. Een
werkdag is van 10:00 tot 15:00 uur met een lunchpauze om 12:30 uur.
Tijdens een zomerweek kun je bovendien kamperen in de tuin en mee
genieten van de oogst.
Ecofarm De Foundation, Hoegenstraat 2, 7021 LX, Zelhem. Tel. 06 40060120. Naar de website >>>

Meewerken
tegen kost en inwoning
WWOOF: World-Wide
Opportunities on Organic Farms
De internationale organisatie WWOOF
fungeert als 'schakel' tussen vrijwilligers en
bedrijven in de biologische sector. WWOOF werkt
wereldwijd (ook in andere continenten) en heeft in
veel landen eigen afdelingen.
WWOOF-en is voor menigeen een actief werkwoord: je kunt
actief meewerken op biologische bedrijven verspreid over
de hele wereld en ontvangt daarvoor gratis kost en
inwoning. Activiteiten en werkperiodes verschillen
sterk; op grotere locaties werken soms WWOOF-ers van
verschillende nationaliteiten mee.
Wie van de faciliteiten van WWOOF gebruik wil maken,
moet wel eerst lid worden. Vermelding als host-adres is
kosteloos. Klik hier voor een overzicht van
land-contacten.
Sinds eind 2014 is er een Nederlandse
afdeling met een eigen (Engelstalige) website: wwoofnetherlands.org

Workaway
Via internetplatform Workaway kunnen mensen die
vrijwilligerswerk willen doen en hosts met elkaar in
contact komen. Het wereldwijde aanbod is zeer
divers, verspreid over zo'n 170landen.
Zowel de host als de vrijwilliger maken een account
aan op de website. Als Workawayer betaal je 36 euro
per jaar. Je kunt per land en regio zoeken. Het soort
vrijwilligerswerk is heel uitgebreid en varieert van
helpen in hostels, dieren verzorgen op een boerderij,
lesgeven, voor kinderen zorgen of meehelpen met
renovatiewerkzaamheden.
In de advertentie van de host staan de werkzaamheden
meestal uitgebreid beschreven, en ook wat er van jou
wordt verwacht. Doorgaans werk je vijf uur per dag
gedurende vijf dagen per week. Daar tegenover staan in
ieder geval een overnachttingsplek en drie maaltijden
per dag. Naar de
website >>>
HelpX
 HelpX
is een internationaal netwerk van biologische en
niet-biologische boerderijen, ranches, B&B's,
rukzakhostels en zelfs een paar zeilschepen die open staan
voor vrijwilligers die tegen kost en inwoning een poosje
komen meewerken.
Ook adressen in Nederland. Naar de website
>>>
Europees Centrum voor
Eco Agro Toerisme (ECEAT) ECEAT heeft als primair doel: het
bevorderen van ecologisch verantwoord toerisme. Het meest
bekend is ECEAT misschien wel door hun 24 ' groene
vakantiegidsen': overzichtelijke gidsen per land,
met een opsomming van eco-toeristische
verblijfsmogelijkheden op boerderijen, kampeerterreinen,
pensions en hotels. Ook wie op zoek is naar een
meewerkplek op een ecologisch bedrijf, vindt in deze gids
veel adressen. Op sommige bedrijven kan worden meegewerkt
tegen kost en inwoning.
ECEAT,
Postbus 10899, 1001 EW Amsterdam. Tel. 020-6681030.

Meewerk-
en meeleefplekken in andere landen
De
hieronder vermelde projecten zijn een willekeurige
selectie (!) uit de vele projecten die bij Omslag onder
de aandacht worden gebracht. Op de meeste projecten (maar niet overal!)
wordt (ook) Nederlands gesproken.
Meer
actuele oproepen >>>
 -
De website van Natural
Homes biedt een uitgebreid overzicht van
workshops rond duurzaam bouwen wereldwijd. Ook
meewerkmogelijkeden in ecovillages en vrijwiligerswerk.
 -
De website van Diggers
& Dreamers bevat een uitgebreid overzicht van
leefgemeenschappen, woon-werkprojecten, Cohousings en
andere vormen van gemeenschappelijk wonen en leven in Groot-Brittannië.
Ook een overzicht van projecten waar WWOOF-ers
of andere serieus geïnteresseerden welkom zijn om mee te
werken en/of een initiatief verder op te bouwen. Zie: noticeboards
Diggers & Dreamers is ook verkrijgbaar als een
handzaam pocketboek.
- Overzicht van ecodorpen en leefgemeenschappen in Portugal,
Spanje en Baskenland, die je kunt bezoeken en/of
waar je een poosje kunt verblijven en meewerken. Klik
hier >>>
- Liever deelnemen aan een internationale uitwisseling of
met een groep(je)? Kijk
dan >>>
Een
willekeurige greep uit projecten die regelmatig
vrijwilligers uitnodigen om mee te werken
(Mochten
jouw ervaringen met ondergenoemde projecten daartoe
aanleiding geven, dan vernemen we dat graag. Stuur dan
een mail naar marta@omslag.nl)
Ga nooit onaangekondigd
langs, maar maak altijd vooraf duidelijke afspraken!
- Natuurcooperatie NEMO in Polen: veel mogelijkheden
- Centrum voor Natuurlijk Leven en
genezen (Savita)
in Winterberg, Duitsland
- Diverse werkzaamheden in (Ned.) woon-/werk- en
leefgemeenschap annex cursus- en vakantiecentrum Lothlorien
in Foulain, Noord-Frankrijk
- Diverse werkzaamheden op ecologisch/spiritueel
centrum, annex vakantie-accommodatie ECOlonie, in Hennezel, Noord-Frankrijk
- Bouwen en permacultuur op internationale werk- en
leefgemeenschap Vlierhof
in Duitsland (Keeken/Kleve), vlakbij Millingen
a/d Rijn
- Zelfvoorzienende rust- en cursusplek Strohplatz in Duitsland
- Startende natuurplek op Canarisch eiland La Palma, Spanje
- Politiek geëngageerd tuin- en landbouwproject 'Sandrose' in de Algarve, Portugal
- Leven
van het land in de Creuse (M-Frankrijk)
- Eco-vakantieparkje Quinta
Rural, Portugal
- Permacultuurboerderij Verdenergia, Costa
Rica
- Slow Tech Campus Rahovitza,
Bulgarije
- Ecologische boerderij Alm Gard,
Noorwegen
- Casalinho
(permacultuur), Midden-Portugal
- Centre for
Alternative Technology (CAT), Wales (GB)
- Brénazet - Camping en
B&B in de Auvergne, Frankrijk
- Alternatieve camping St. James' Park, Bulgarije
- Permacultuur Oshogarden
in Zuid-Portugal
- Holistisch community (trainings)centrum Kalikalos, nabij
Volos (Griekenland)
- Diverse projecten in Groot-Brittannië (rubriek
'volunteers needed' Diggers
& Dreamers)
- Allerhande bouw- en tuinwerkzaamheden in Culdees Ecovillage in Schotland
- Meewerken op de Longo
Mai-cooperatie
Hof Ulenkrug in Mecklenburg-Vorpommern, Oost-Duitsland:
biologische landbouw en veeteelt, duurzaam bouwen en
politieke actie.
- Klussen op ecologische boerderij/camping Moulin de Liort in Zuidwest-Frankrijk
(tuin, houthakken, dieren verzorgen)
- Uitgebreid
overzicht
van oproepen van bio-boeren in Frankrijk
>>> Meer actuele oproepen >>>
- Meewerkmogelijkheden in Europese ecodorpen, zoals ZEGG (Du), Sieben
Linden (Du), en Kommune
Nederkaufungen (Du)
- Oproepen
van ecodorpen buiten
Europa die plek hebben plek voor gemotiveerde
vrijwilligers, van Zuid-Afrika tot Brazilië - voor
zover aangesloten bij het Global Ecovillage Network
(GEN)
TIP: Zie ook de projecten in de rechterkolom van
deze pagina! Vrijwel overal is hulp welkom, maar: maak altijd vooraf
duidelijke afspraken!

Projecten in willekeurige volgorde
- Natuurcoöperatie NEMO in Polen
Het
Polenproject van Nemo *) biedt veel mogelijkheden voor vrijwilligers en
partners afhankelijk van motivatie, interesse en talenten, met veel
ruimte voor eigen inbreng. Je kunt meehelpen op de boerderij, bij de
bouwprojecten, het onderhoud van het landschap en de voetpaden,
ambachten en workshops en bij het organiseren van
verhalen/theaterprojecten en evenementen.
Nemoland
is een natuurcoöperatie in het zuidwesten van Polen aan de rand van
Isergebergte en Reuzengebergte opgezet door vrijwilligers van de
Nederlandse vereniging Nemo, bestaande uit:
-
kleine ecoboerderij met geiten, schapen, kippen, konijnen, boomgaard,
kruiden&bessentuin en 36 ha land met beken, weilanden, heuvels/bos
en overal voetpaden
- theater en expositieruimte
- verhalencentrum voor mythen en legenden uit de streek en van gasten
- Afrikaanse orakelkamer: rituelen, djembé-workshops
- studio voor yoga/meditatie
- atelier voor weven, vilten en het maken van collages
- natuurcamping: kamperen, kamers, caravans, blokhut en groepsaccommodatie,, beekweide voor grote tenten
- natuurspeeltuin voor avontuurlijke kinderen met klimrots, survivalhut, hutten bouwen en zwemplek in de beek
Nemoland
ligt letterlijk op een kruispunt tussen bergen en heuvels, tussen
eeuwenoude wandelroutes en verhalen, in het niemandsland van Europa; het
onbekende grensgebied van Polen, Duitsland en Tsjechië. Daar ligt het
Iser- en Reuzengebergte met uitgestrekte donkere wouden en een
authentiek dorpenlandschap. En dat maar 900 km. van Amsterdam, 120 km.
van Wroclaw en Praag, 20 km. van Jelenia Góra en goed te bereiken met
openbaar vervoer. Lees meer op de website: www.nemoland.org
*) Nemo is sinds 1988 een vereniging van mensen die inspiratie vinden in
de natuur. Oorspronkelijk door het organiseren van wandelingen buiten
de gebaande paden en actie te voeren voor omverharde paden. En sinds
1999 ook door het opzetten van het natuurcentrum Nemoland in het Amsterdamse Westerpark en in Polen.

Vlierhof,
Kleve/Keeken (Duitsland)
Vlierhof is een internationale
woon/werk-gemeenschap op een grote boerderij In
Keeken (Du), 2 km. over de grens bij Millingen a.d.
Rijn. Een mooie plek van zo'n 3 ha, die in 2002 werd
aangekocht door een groep mensen, voortkomend uit
Vereniging Ecodorp.
Vlierhof is een kleinschalige ecologische
woongemeenschap. Er zijn twee woonboerderijen die in
verschillende ruimtes zijn opgedeeld. Daarnaast is er
een tuin en kas, keuken, werkplaats, seminar huis,
atelier en zijn er workshop/sessieruimtes. Deze
werkplekken kunnen worden gebruikt voor werkzaamheden
die in lijn liggen met de missie en visie. Ook is er
een boomgaard, guesthouse, sauna, natuurcamping en
B&B.
Op Vlierhof is ruimte voor allerlei vormen van
bewustzijnsgroei, beweging, verbinding, ontspanning en
welzijn. Vrijwilligerswerk, workshops, events,
lezingen, retreats en meer.2021 is er woonplek voor
acht teamleden en twee vaste vrijwilligers.
Voor mensen die een poosje willen
komen meewerken zijn er altijd klussen te doen: in
de biologische (moes)tuin, kas en boomgaard,
technische onderhoud, klussen, (ver)bouwen, koken,
catering, schoonmaken en opruimen. Er zijn meewerkdagen,
waarin je de Vlierhof en de bewoners kunt leren
kennen, en samen een klus kunt klaren, maar ook
buiten deze weekends om is er plek voor extra hulp.
Er is een procedure waarmee serieuze
belangstellenden zouden kunnen doorgroeien van
vrijwilliger tot bewoner. Op Vlierhof wordt (ook)
Nederlands gesproken.
Lees
de uitgebreide oproep >>>
Vlierhof, Kleverstrasse 115, 47533 Keeken (gem.
Kleve) Duitsland. Tel. 0049-2821-970243. Web: www.vlierhof.org

- Savita
- Centrum voor Natuurlijk Leven en genezen in
Winterberg, Duitsland
Eind
2013 verwierf Erik Haezebrouck een locatie van in
totaal 24.000 m2 in het Duitse Sauerland, 8 km van
Winterberg. Nu wordt daar
Centrum Savita voor Natuurlijk Leven en Genezen
gerealiseerd. Hulp bij de verdere ontwikkeling (ook
verbouwing) is welkom.
De bosrijke locatie werd in1963
opgezet als herstellings- en ontspanningsoord, en
later gebruikt als scholingscentrum. Omgeven door
natuur, bossen en bergen, staan er
een zeer groot pand met 68 slaapkamers en 60
andere ruimten. De
gebouwen, met een totale vloeroppervlakte van ca. 4.000
m2, bieden een zee van ruimte en mogelijkheden. Met hulp
van velen is er inmiddels enorm veel werk verzet en is
Savita een welkome plek voor velen. Web: www.savita.nl
De kerngroep van Savita wordt gevormd door een
woon-werkgemeenschap van enkele vaste bewoners. Maar
Savita biedt ook ruimte aan mensen die in de uitbouw van
hun persoonlijke leven uitdrukking willen geven aan
dezelfde gedachten die ook aan de basis liggen van het
project.
Het hele jaar door zijn ook vrijwiligers welkom. Zij
kunnen op verschillende manieren bijdragen aan de
verderere ontwikkelling van Savita: als betalende gast,
half meewerkend gast of fulltime vrijwilliger tegen kost
en inwoning. Bekijk
hier de mogelijkheden >>>

- Ecologisch centrum
ECOlonie, Vogezen, Frankrijk
In het dorpje Hennezel, in de Vogezen, ontwikkelt
zich woon- en werkgemeenschap ECOlonie. Meewerken
kan op verschillende manieren: als tijdelijk
participant, vaste bewoner, permanente participant
of als gast.
ECOlonie is een van oorsprong (1989)
Nederlands initiatief, dat bestaat uit drie terreinen
die tesamen ongeveer 40 ha groot zijn. Het project
ligt midden in een prachtig wandel- en natuurgebied.
Op landgoed Thietry (12 ha) zijn een hotellerie,
natuurcamping en appartementen gevestigd. Lager in de
vallei, op 2 km van Thietry, liggen de terreinen,
gebouwen en meren van La Forge Neuve. Daartussenin
ligt de geitenboerderij, die een paar jaar geleden
werd aangekocht en sinds 2006 in gebruik is. Er zijn
zo'n 100 geiten; van hun melk wordt kaas gemaakt.
ECOlonie wil een ontmoetingsplaats zijn waar bewust
levende mensen zich thuis kunnen voelen. Het project
biedt naast kampeer- en logeeraccommodatie een
uitgebreid programa met cursussen en workshops op het
gebied van natuur, kunst/creativiteit en
spiritualiteit. Op het terrein zijn verder een
kunstatelier, eeterij, een winkeltje met biologische
producten, ecologische groenten- en kruidentuinen, en
een zwemplas.
ECOlonie is een geliefde plek voor ecologisch en
spiritueel ingestelde mensen uit Nederland. Vooral
zomers is het er flink druk. Dan zijn ook de meeste
vrijwilligers nodig; enkele tientallen per week.
ECOlonie biedt volop mogelijkheden om een poos(je) mee
te werken en/of mee te leven. De website biedt
hierover uitgebreide informatie, maar er
is ook een folder beschikbaar. Op ECOlonie wordt
Nederlands gesproken; ook folders en website zijn
Nederlandstalig.
ECOlonie,
1 Thietry, 88260 Hennezel/France. Tel.
0033-3290-70027, e-mail: ecolonie@aol.com.
Contactpersoon in Nederland: 0515-433384.

- Centre
Lothlorien, Haute Marne, Frankrijk
Centre Lothlorien, een Nederlands initiatief van
Lucas Slager, is een woon-werk- en leefgemeenschap
annex cursuscentrum. Diverse werkzaamheden.
Uitgangspunt van Lothlorien is: leven
in harmonie met de natuur en respect voor alles wat
leeft, en een bijdrage leveren aan een meer
mensgerichte samenleving. Het is een internationale,
ecologische en spirituele gemeenschap, die elk zoekend
mens, iedereen die onderweg is, een helpende hand wil
reiken. Het centrum startte in 2002 en biedt
cursussen, activiteiten en een rustplaats om vanuit
het eigen unieke Zelf weer verder op weg te kunnen in
het leven. Lothlorien is gevestigd op het landgoed
Domaine le Moiron met een totale oppervlakte van 14
hectare en ligt aan de pelgrimsroute naar Santiago de
Compostela.
Het terrein biedt een kleine camping en er staan vier
gebouwen: het Chateau (een groot herenhuis met
gastenkamers, salon, eetzaal, receptie, winkeltje,
keuken, serre, kelders en voorzieningen); het hoog
gelegen Maison du Gardien (met uitzicht op het meer en
het dal); de Colombier (een duiventil met klokkentoren
en sanctuary) en het Creatie Centrum (met
cursusruimten, atelier, appartementen,
recreatieruimte, ontmoetingsruimte en werkplaats). Er
wordt Nederlands gesproken.

Helpende handen zijn altijd welkom. Vrijwilligers
werken minimaal vier uur per dag en minstens vijf
dagen mee. Er wordt een eigen bijdrage in de kosten
van verblijf en maaltijden gevraagd. Lothlorien biedt
ook ruimte voor nieuwe (semi)vaste bewoners.
Klik
hier voor meer info.
Centre
Lothlorien, Domaine de Moiron, 52800 Foulain,
Frankrijk (Haute Marne). Tel. 0033 325 034086 Email
: centrelothlorien@wanadoo.fr

Strohplatz - zelfvoorziendende
cursus- en rustplek in Duitsland
Strohplatz is een
Nederlandstalige zelfvoorzienende rustplek in opbouw. Er
wordt een groepsaccommodatie ontwikkeld voor het aanbieden
van meerdaagse cursussen in de bosrijke glooiende heuvels van Rorth, in de deelstaat Rijnland-Palts. Er zullen
cursussen geweldloze communicatie, voedselbos en
permacultuur gegeven worden, en de slaapvertrekken zijn
met of zonder de cursus/groepsaccommodatie te huur.
Uniek
is dat er zelfvoorzienend geleefd gaat worden wat
betreft allerlei facetten, van regenwater filtering
tot voedselvoorziening. Het geheel wordt met
permacultuur principes (en zonder hypotheek)
opgeknapt. Dat maakt Strohplatz tot een
uitgelezen plek om bij langs te komen bij interesse in
anders wonen, zelfvoorzienendheid, permacultuur en
voedselbossen.
Praktische hulp is meestal welkom, in ruil voor eten
en onderdak (binnenkort ook via HelpX en WWOOF).
Neem contact op met Niels Gorrise. Adres: Strohplatz,
Ortsstraße
24, 54411 Rorodt (4 uur autorijden
vanaf Utrecht. Web: www.strohplatz.com

- Startende natuurplek op Canarisch eiland La Palma, Spanje
Startende
retraiteplek in de natuur (4.200 m2) met veel bomen op het zonnige
Canarische eiland La Palma zoekt voor eind juni t/m augustus 2023
(minimaal 4 weken) één of twee handige mensen. Ik zou graag mensen
ontmoeten die iets weten van composttoilet maken en/of of tuinieren,
inclusief het aansluiten van een watersysteem. Slapen en eten in ruil
voor 3 uur werken voor 5 dagen per week. Je zult de meeste tijd alleen
zijn. Er is een houten huis als woonkamer (25 m2) en twee caravans om te
slapen. De plek is erg rustig, heeft een basisinfrastructuur en veel
mooie wandelpaden in de buurt. De groentecoöperatie 'Sabores' voor
brood, gedroogde vruchten, groenten en enkele basisgoederen, zoals rijst
en quinoa, bevindt zich op 1 km afstand. In
het weekend zijn het kleine café en een goedkoop lokaal restaurant
geopend. De dichtstbijzijnde supermarkt en bushalte liggen op ongeveer
15 minuten loopafstand. Nabijgelegen stad is Santo Domingo.
Neem bij interesse of vragen contact met mij op: Ulrike 00-49-1772834167 of ulrikelapalma ( at ) gmail.com)

Politiek
geëngageerd tuin- en landbouwproject 'Sandrose' in de
Algarve, Portugal
In de Algarve (Portugal) is een bestaand tuin- en landbouwproject Sandrose.
De eigenaar is inmiddels op leeftijd, en zoekt nu contact met mensen met
sociaal en politiek engagement - individuen, families of
een bestaande groep - die het 10 ha grote bedrijf verder
willen ontwikkelen. Ervaring met land- en tuinbouw is
wel nodig. Web: www.sandrose.info
René Lehnherr, betrokken bij het netwerk van
politiek-maatschappelijke coöperaties van Longomaï
heeft contact met de eigenaar en kan meer over het project
en de toekomstwensen vertellen. René spreekt Nederlands.
Contact: René Lehnherr/Stichting Pro
Longomaï., tel.
06-28451762, e-mail: lehnherr (at )zonnet.nl.
Nederlandstalige website van Stichting Pro LongMaï: www.longomai.nl

- Leven van
het land in de Creuse (midden Frankrijk)
Sander
Hummelman
leeft voor een heel groot deel van het land, in een
afgelegen ruïne-gehuchtje in de bossen in midden
Frankrijk (Zuid-Creuse).
In de zomer biedt hij meestal mogelijkheden op deze plek
echt te leren over leven van het land! Je leert o.a. over
water, voedsel, bouwen, energie en geld. Samen eten uit
tuin en bos. Neem je tentje mee. Daarnaast zijn er
zomer-bouwweken voor vrijwilligers. In deze periodes wordt
samen met een team van 6 tot 8 mensen een stuk van het
huis gebouwd met natuursteen (een oud en bijna verdwenen
ambacht) op de fundamenten van de minstens 600 jaar oude
ruïne. Ook is er altijd werk in de moestuin en er moet
regelmatig brood gebakken worden. De bouwweken duren
ongeveer drie weken en het zou erg fijn zijn als mensen
langer dan een week blijven omdat er dan een beter
teamgevoel ontstaat en men beter went aan het leven op
deze plek. Web: www.lesrochesdemurat.eu


Timo & Natascha van der
Woude runnen een ecologisch deels zelfvoorzienend
vakantieparkje in het noorden van Portugal.
Quinta Rural is een kleinschalige en eigenwijze
natuurcamping in het dorpje Cabeceiras de Basto op het
platteland. In 2013 bouwden Timo en Natascha hun eerste
strolemen huisje in de vorm van een workshop. Daarna
volgde het aanleggen van een moestuin, kruidentuin,
kweekkas en het groener maken van het terrein door de
aanplant van bomen en het creëren van een bloementuin voor
de bijen.
Ze zoeken vrijwilligers die voor geruime tijd willen komen
meewerken en wonen tegen kost en inwoning: enthousiaste en
werklustige aanpakkers, bij voorkeur met aantoonbare
ervaring in bouwen, land- en tuinbouw en toerisme. Meer
informatie op de websites: www.quintarural.eu

- Finca
Verdenergia Pacifica, Costa Rica
Verdenergia
Pacifica is een
boerderij waar permacultuur-design op allerlei manieren
wordt toegepast: duurzaam bouwen. in de tuinen en het
herbebossingsprogramma, de productie van biodiesel,
alternatieve energie-opwekking, onderwijs etc. Ook:
anti-oorlogseducatie. Ter plekke worden ook cursussen en
workshops gegeven.
Elk jaar is er plaats voor een beperkt aantal
vrijwiligers, stagiaires en tijdelijke bewoners, die
meehelpen aan de lopende projecten. Er zijn wel
voorwaarden aan verbonden.
Web: www.verdenergia.org

- Slow Tech
Campus Rahovitza, Bulgarije
Rahovitza is
een centrum om te experimenterten, leren en voor
uitwisseling rond onderwerpen die te maken hebben het
alternatieve voedselteelt, (permacultuur),
ecologisch bouwen, (her)ontdekken van vaardigheden en
persoonlijke ontwikkeling. Het centrum ligt op 1 km
van Kosovo in de Bulgaarse Rhodope Mountains, omringd
door bossen.
Er is een workshop-programma, met o.a. bostuin en
permacultuur, handmatig steen bewerken, bouwen met
stroleem. Website: www.rahovitza.org

Ecologische
boerderij Alm Gard, Noorwegen
Laurien Geerse, Guus Morel en hun zoon Thomas
emigreerden in 2004 naar Noorwegen. Daar startten ze
de Alm Gard, aan het Sognefjord.
Op de boerderij worden koeien, paarden en kippen
gehouden en er worden groenten en fruit geteeld. In
een kleine productieruimte onder het huis worden
de boerderijproducten verwerkt tot roomijs,
sorbets en yoghurtijs. Daarnaast fungeert de Alm Gard
ook als kleinschalige bd-zorgboerderij.
Van half maart tot half mei worden medewerkers gezocht
voor kleine bouwprojecten en andere voorkomende
klussen op de boerderij. Er is een vrijstaande woning
beschikbaar, maaltijden op werkdagen. Vanuit de
boerderij zijn bergwandelingen mogelijk. Meer over het
bedrijf en de omgeving: www.almgard.com

- Permacultuurproject
Casalinho, Midden-Portugal
Casalinho
e Escabelado is een 'quinta' van ongeveer 10 ha. Het
project is nog volop in ontwikkeling.
Streven is een zo optimaal mogelijke vorm van
zelfvoorziening op basis van permacultuur.
Het leven is er eenvoudig. De meeste groenten en fruit
worden zelf verbouwd, en er zijn kippen, geiten,
eenden, konijnen en duiven, die eieren, melk, kaas,
een beetje vlees en een hoop vruchtbare mest leveren.
De boerderij wordt momenteel verbouwd en er is een
herbebossingsprogramma. Op de locatie worden
permacultuur ontwerp cursussen gegeven.
Door de jaren heen hebben al flink wat vrijwilligers
voor korte of langere tijd meegeholpen de plek verder
te ontwikkelen, in ruil voor kost en inwoning. Meer
over vrijwilligerswerk >>>

- Centre for Alternative
Technology (CAT), Wales
ö
Het CAT is
een educatie- en bezoekerscentrum dat praktische
duurzame alternatieven ontwikkelt en demonstreert op
het gebied van ecologisch leven, milieuvriendelijk
bouwen, eco-sanitatie, bosbeheer, hernieuwsbare
energie, energiebesparing en organische
teelt.
Het CAT bestaat al sinds 1975 en is het meest
toonaangevende alternatieve technologiecentrum in
Groot-Brittannië met een internationale uitstraling.
Op dit drukbezochte centrum is elk voorjaar en
zomer plek voor maximaal vier korte
termijn-vrijwilligers (minimaal 2 weken). En vanaf
september zijn er mogelijkheden voor mensen die
gedurende een periode van zes maanden willen meewerken
aan een specifiek project.
De mogelijkheden en voorwaarden van vrijwilligerswerk
staan uitgebreid beschreven op de website.

- Brézanet - camping /
B&B in Midden-Frankrijk

Ron Huibers, Mariken t'Sas en hun twee puberzoons
runnen in de Auvergne een camping met B&B
gastenverblijven. Ron begeleidt vaak jongeren die op
Brénazet verblijven; Mariken ontwikkelt er sportieve
activiteiten.
In het voorjaar zoeken ze hulp, tegen kost en
inwoning. Web: www.brenazet.nl

- Klussen op een alternatieve camping in Bulgarije
St.
James'
Park
ligt in het dorpje Voditsa waar de tijd lijkt te
hebben stilgestaan en de bevolking nog goeddeels
zelfvoorzienend leeft. Er is weinig werkgelegenheid en
de mensen zijn experts in recycling. Aan de rand van
dit dorpje ligt St. James - niet typisch toerisitisch,
maar de mensen proberen er te leven met een minimale
ecologische voetafdruk: er worden op biologische wijze
groenten verbouwd, er zijn compost wc's, er is gebouwd
met tweedehands materialen uit de omgeving, en het
water wordt verwarmd d.m.v. zonne-energie. Er wordt
een activiteitenprogramma geboden.
Er worden vrijwilligers gevraagd om o.a. te helpen met
het pleisteren van muren (met klei uit de rivier) en
het leggen van een lemen vloer in de schuur. Ook: een
zonne-douche bouwen, creatieve heggen aanleggen,
werken in de moestuin en helpen bij activiteiten. Bij
30 uur werken per week gratis onderdak en maaltijden.
De
website geeft veel informatie, ook over de
ervaringen van andere vrijwilligers - die komen vanuit
de hele wereld. Meer
over vrijwilligerswerk >>>

- Osho Garden,
Portugal
Dit is een
klein ecodorp, met meditatiecentrum en
permacultuurboerderij, in Monchique (Algarve),
Zuid-Portugal, met ongeveer een hectare vruchtbare
grond. Er worden mensen gezocht die willen meehelpen
om de permacultuurtuinen en eetbare bostuin op te
zetten.
Meer
>>>

- Holistische
community (trainings)centrum Kalikalos,
Griekenland
Kalikalos
'afficheert' zich graag als het 'Findhorn van
het zuiden'. Vooral in de zomermaanden zijn
vrijwilligers welkom.
Kalikalos, gelegen nabij de kust van de Egeïsche
Zee, biedt in de zomer een programma met
holistische workshops, retraites, gastenweken rond
'leven in gemeenschap' en alternatieve vakanties.
Het werk wordt grotendeels uitgevoerd door
een groep medewerkers op vrijwillige basis, bij
voorkeur mensen met ervaring in gemeenschapsleven.
Het werk bestaat o.a. uit het bijhouden van de
bologische moestuin, coördineren van kook- en
schoonmaakwerkzaamheden, onderhoud, boodschappen
doen etc. Ook gasten en
cursisten
helpen een handje mee.
Tevens WWOOF-host.
Meer
over vrijwiligerswerk op Kalikalos >>>

- Camphill
communities
Camphil is een
wereldwijde beweging van gemeenschappen op
antroposofische basis, waar (jonge) mensen met een
verstandelijke beperking samen wonen, werken en
leven in gemeenschapshuizen. Verspreid over de
hele wereld zijn er meer dan 90 Camphill
gemeenschappen, waarvan vijf
in Nederland.
Camphill-gemeenschappen zijn professionele
instellingen voor mensen met een verstandelijke
handicap, waar volgens de 'Camphill idealen' gewerkt
en geleefd wordt. Belangrijk hierbij zijn
antroposofie, medemenselijkheid en leven en werken met
gehandicapten, in plaats van voor gehandicapten. Veel
Camphill communities bieden mogelijkheden voor mensen
die voor een (half) jaar of langer mee willen leven en
werken in een gemeenschap. De idealen en de praktijk
zijn gebaseerd op de antroposofie, waardoor biologisch
(dynamisch) tuinieren en een duurzaam,
milieuvriendelijk karakter belangrijke speerpunten
zijn en centraal staan binnen het gemeenschapsleven.
Website van
Camphill Engeland en Wales >>>
Overzicht van Camphill wereldwijd >>>
Een impressie van Camphill VS is opgenomen in de
video
Visions
of Utopia I (aanwezig in de Omslag-bibliotheek).

- Allerhande klussen op
ecologische camping in Zuidwest-Frankrijk
Vanaf
april tot november zoekt ecologische camping Moulin de
Liort (departement Aveyron in Zuidwest-Frankrijk) hulp
voor klussen, tuin, houthakken, dieren verzorgen e.d.
Minimaal voor een maand. De camping ligt op een
prachtig aan een riviertje en er is een caravan
beschikbaar. De bewoners leven in gezinsverband en
eten overwegend vegetarisch. De nadruk ligt op
gezelligheid. Er wordt Nederlands gesproken.
Moulin
de Liort, 12440 La Salvetat-Peyrales. Tel.
0033-565 81 89 67, e-mail: campliort@wanadoo.fr

- Bouwen met strobalen en leem in Oekodorf Sieben
Linden (Du)
In ecodorp
Sieben
Linden in Poppau (Duitsland) is en wordt veel
gebouwd met strobalen en leem, o.a. huizen voor de
bewoners. Er worden ook leem- en strobouw cursussen
gegeven en er worden speciale bouwweken georganiseerd.
Van april tot oktober worden vrijwiligers gecraagd om
mee te werken in de tuinen. Van februari tot juni is
er ook volop werk voor enigszins ervaren
(stro)bouwvrijwilligers. Duitstalig! Klik
hier voor meer informatie.

|

Woonvormen
Koepels en netwerken
Nederland
Rest van Europa
Koepels en netwerken

Projecten per
land
Belgie
Duitsland

Frankrijk

Groot-Brittannië
- Klik
hier voor oproepen in de rubriek 'Places needing
people' van Diggers & Dreamers
Italië
Kroatië

Oostenrijk
- Krameterhof
(Salzburg, permacultuurtuinen van Sepp en Veronika
Holzer)
Slowakije

Spanje
Tsjechië

Turkije

Zweden
Zwitserland
Mondiaal:
Wereldwijde
koepels en netwerken

Projecten
per land (buiten Europa)
Australië
Japan

Nepal

Permakultur
Akademie
Deutschland
België
Blog
'Eeuwige moes met zoete patatjes' van Esmeralda
Borgo, over permacultuur en het goede leven
Hof ter Winkelen
/ Comite Jean Pain, Londerzeel, Vlaams-Brabant
Hof ter Wilgen,
Viane (bij Geraardsbergen)
Kasteel
Nieuwenhoven, Sint-Truiden
De Lusthof (Lieven
David), Rillaar (bezoek na afspraak)
De Nieuwe Tuin
(Peter Bauwens, Kathelijne Thiers), De Klinge
Zelfoogsttuin Plukrijp,
Schriek
Het Voedselbos
in Nokere (Vlaamse Ardennen), Ook rondleidingebn en
cursussen
Yggdrasil,
Vissenaken, Vlaams-Brabant: didactisch-ecologische
ontmoetingsplaats voor permacultuur. Ook cursussen,
rondleidingen en eigen tijdschrift (De Sapstroom).
Permacultuur
België
Overzicht
van
Permacultuur-projecten in België
Groot-Brittannië
Permaculture
U.K.
https://ecofarmdefoundation.nl/wp-content/uploads/2021/04/logositecolors-1-1.png
|