Praktische informatie voor ieder die wil wonen en leven in een ecologische en meer sociale omgeving, in een duurzaam huis, in een woongroep of leefgemeenschap



Servicepagina's

Op het gebied van anders wonen en leven vinden voortdurend allerlei ontwikkelingen plaats.

Op deze pagina bieden we een selectie van nieuws, dat betrekking heeft op de thema's van het Servicepunt Anders Wonen Anders Leven.

Raadpleeg voor aankondigingen van activiteiten de agenda


                   
                                         


Omslag is een landelijke,
niet-gesubsidieerde onafhankelijke organisatie.

Steun Omslag met een gulle donatie: NL66 TRIO 0784 8731 86 t.n.v. Omslag, Eindhoven


                                                   


Servicepunt
Anders Wonen Anders
                  Leven
Een initiatief van Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling

Actueel nieuws en prikborden

Actueel nieuws in het kort:

- In Deurne (NB) is begin december de bouw gestart van Ecodorp Allemansland. Lees hier meer >>>
- Item in Nieuwsuur tv van 24 november over biobased bouwen, o.a. in ecodorpen Boekel en Klein Oers.    Kijk hier terug (item start op 30:35 >>>
- Korte video (11 min.) in tv programma Binnenste Buiten dd. 7 oktober over ecodorp Land van Aine in Ter Apel. Kijk hier >>>
- Helder artikel over betaalbaar wonen in een wooncoöperatie >>>
- Impressie
(tekst en video) landelijke WooncoöperatieDag, oktober 2024
- Het Testlab Nieuwe Natuur & Klein Wonen heeft twee stappenplannen gelanceerd: voor gemeenten en voor initiatiefnemers. Hier te downloaden >>>     Achtergrond >>>
 



   

Veel vraag en aanbod 'anders wonen' op Omslag-website 

Op de advertentiepagina van de website van Omslag zijn vooral de oproepen rond 'anders' wonen favoriet. De oproepen zijn onderverdeeld in rubrieken, zoals: mensen gevraagd (van alles wat), woongroepen zoeken bewoners, woonruimte gezocht, woonruimte aangeboden, nieuwe initiatieven rond gemeenschappelijk wonen, Tiny Houses, off-grid, zelfvoorzienend, meewerken/meeleven op ecologische projecten in Nederland en in andere landen en meer.

Soms willen mensen en initiatieven alleen op de website van Omslag adverteren, omdat dan de kans groot is om de juiste mensen te bereiken. Naar de oproepen >>>

De website vervult een belangrijke rol in de doelstelling van Omslag: doen-denkers met elkaar in contact te brengen. Op de advertentiepagina vind je oproepen en advertenties van mensen en initiatieven uit de kringen rond Omslag:
Iedereen kan een specifieke niet-commerciële oproep laten plaatsen in een rubriek. Die blijven ongeveer een maand staan. Een vrijwillige donatie wordt op prijs gesteld.




Agenda van activiteiten rond 'anders' wonen en leven

Overal in het land zijn voortdurend activiteiten en bijeenkomsten rond vormen van 'anders' wonen en leven: rondleidingen, infodagen, cursussen, webinars, meewerk- en meeleefmogeljkheden, etc.

Veel van deze activiteiten worden aangekondigd in de Aktie Agenda. Kijk hier voor een overzicht >>>

De Aktie Agenda biedt een uitgebreid overzicht van acties en activiteiten van mensen en organisaties die werken aan een betere wereld. De Agenda bestaat al sinds 1994 en is een initiatief van Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling in samenwerking met anderen.

Iedereen die iets organiseert kan deze activiteit zelf in de Aktie Agenda invoeren en is zo verzekerd van een belangrijk stuk (gratis) publiciteit.
 
Check voor invoer altijd even of er op de door jou geplande datum misschien al een evenement is gepland dat mogelijk kan gaan concurreren en belangstellenden voor lastige keuzes stelt.  Naar de Aktie Agenda >>>     Naar het invoerscherm >>>




Bioscoopfilm over Ruigoord  op komst

Smarthouse Studio heeft i.s.m. de VPRO een documentaire gemaakt over Ruigoord': 'Een Kosmisch Lek'. Er loopt een crowdfunding om de film ook in de bioscopen te krijgen.

Ruigoord is Nederlands oudste culturele vrijplaats, thuishaven van kunstenaars, dromers en vrijdenkers. Deze magische plek is het onderwerp van de documentaire waar Peter Wingender de afgelopen vier jaar aan werkte. In de film laat hij zien waarom het zo belangrijk is dat deze plek moet blijven bestaan, en hoe de Ruigoorders al 50 jaar lang strijden voor de vrije ruimte te midden van de opkomende industrie en de uitbreidende haven van Amsterdam.

Distributeur Gusto Entertainment is zo enthousiast over de film dat deze in de bioscoop willen uitbrengen. Dit is natuurlijk geweldig, maar de documentaire is gemaakt voor TV en om deze bioscoop-klaar te maken, zijn er extra kosten.⁠

Om dit mogelijk te maken is er een crowdfunding opgezet, want alle beetjes helpen deze kosten te dekken. Lees hier meer >>>⁠




Wooncoöperatie De Nieuwe Meent (Amsterdam) nadert voltooiing

In de Amsterdamse Watergraafsmeer nadert een bijzonder sociaal woonproject zijn voltooiing: wooncoöperatie De Nieuwe Meent, volledig georganiseerd rondom de principes van commoning.

Het wonen wordt ondergebracht in een flat van zeven verdiepingen
waar ruim 50 mensen in kunnen wonen. Door het samenbrengen van betaalbare woningen, gemeenschappelijk wonen, sociale zorg en solidariteit, draagt het initiatief bij aan een duurzame, inclusieve en eerlijke samenleving.

D
e basis voor de Nieuwe Meent is de overtuiging ''Huizen zijn er om in te wonen, niet om winst mee te maken.'' De coöperatie is gebaseerd op de principes van gedeeld gebruik en beheer en gaat voorbij aan privébezit en marktwerking. Vandaar ook de naam de Nieuwe Meent, naar het oud-Hollandse woord Meent, dat staat voor het gedeelde beheer van een publieke zaak.

Op zondag 15 december organiseren de bewoners een Mijlpaal-feest. Voorjaar 2025 zal het complex worden opgeleverd.

Lees hier meer >>>






Groeiende landelijke belangstelling voor wooncoöperaties 

In 2015 werd de constructie van een wooncoöperatie in de Woningwet opgenomen. Na een flinke verkennende periode, is er inmiddels sprake van een doorbraak en ontstaan verspreid over het land talloze initiatieven.  

Bij een wooncoöperatie verenigen bewoners zich om samen huurwoningen te bouwen en/of in beheer te hebben, zonder winstoogmerk. De bewoners maken afspraken over of, en in welke mate, ze ruimtes en voorzieningen met elkaar delen, over het innen van de huren en het aannemen van nieuwe bewoners. Een wooncoöperatie kan een kleine, hechte vriendengroep zijn maar ook een grote, wat lossere groep. Iets van gemeenschappelijkheid – dat wat jullie bindt als groep (een gezamenlijke wens, hobby of beroep bijvoorbeeld) – is wel noodzakelijk voor het succes van een wooncoöperatie.

Tijdens een drukbezocht evenement op 12 november in Groningen, werd een tussenstand gepresenteerd en werd Startpunt wooncoöperaties Groningen opgericht. Wooncoöperatie-pionier Clemens Mol *): ,,Het is mijn persoonlijke missie om ervoor te zorgen dat wooncoöperaties sneller opgezet kunnen worden. Ik zie dat banken nu makkelijker financiering geven aan wooncoöperaties dan zo'n tien jaar geleden. Daarnaast is er brede steun van zowel regerings- als coalitiepartijen. Ook komt er een landelijk fonds waar wooncoöperaties een deel van de financiering uit kunnen halen.''

Het verslag van deze inspirerende bijeenkomst is hier als pdf beschikbaar >>>

*) Clemens Mol is programmaleider Wooncoöperaties bij Stichting WOON! in Amsterdam, en mede-oprichter van kennisnetwerk CoopLink.






Wintergahering Ecodorpen Netwerk

Speciaal voor bewoners van ecodorpen en woongemeenschappen organiseert GEN-NL in het weekend van 10 t/m 12 januari 2025 een wintergathering in hartje Den Bosch.

Het treffen, met als thema ‘circulair en inclusief’ vindt plaats bij woongemeenschap Boschgaard, een zelfbouw wooncoöperatie die sinds voorjaar 2024 is bewoond. Thema van het weekend is ‘circulair en inclusief’. Centraal staat de vraag hoe de groep dit unieke project voor elkaar heeft gekregen. Gastsprekers zijn architect Cesare Peeren en procesworktrainer Birgitte Schomacher.

Boschgaard combineert duurzaam bouwen en zelfwerkzaamheid; er is zoveel mogelijk gebouwd met hergebruikte materialen. In samenwerking met een woningcorporatie zijn 19 sociale huurwoningen gerealiseerd,in combinatie met een buurtcentrum. Deel van het project is ook de grote buurtmoestuin 'De Graafse Akker' waar naast moestuinieren ook allerhande sociale activiteiten plaatsvinden.

Deelname aan de gathering kost € 55,-, all-in. Vanwege de beschikbare ruimte is beperkte deelname mogelijk.

Optioneel is op vrijdagmiddag een een rondleiding door het nabijgelegen  Minitopia: een circulaire woonlocatie voor innovatieve, compacte zelfbouwwoningen.  Meld je daarvoor apart aan.
Meer over dit weekend en voor aanmelding >>>




Financieringsfonds voor ecodorpen

In navolging van succesvolle initiatieven in Frankrijk wordt nu ook in Nederland onderzocht of er een fonds voor ecodorpen kan worden opgericht om elkaar te ondersteunen met financiering van bestaande en nieuwe projecten.

Het initiatief komt van de Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network (GEN-NL), het Aarde Collectief en het Ecodorpen Stimuleringsfonds. Zij halen hun inspiratie van het Franse netwerk Cooperative Oasis en de Franse organisatie Les Passages. Les-Pas-Sages richt zich op de financiering van groepen en afzonderlijke projecten. Cooperative Oasis ondersteunt het landelijke ecodorpennetwerk.

Aanleiding is het feit dat bij het opzetten van een ecodorp de financiering een groot struikelblok is. De kosten zijn dusdanig hoog dat het alleen voor draagkrachtige bewoners geschikt is, of er wordt samenwerking gezocht met woningbouwcorporaties, die dan uiteraard invloed hebben op de bouw en het aannamebeleid.

Leren van de Franse praktijk
Wat het Franse financieringsmodel zo bijzonder maakt, is dat financiers hun ingelegde geld weer kunnen opnemen als de financier het nodig heeft. In die zin werken de projecten net zoals banken: je zet je geld er op, zodat je het weer kunt opnemen als je het nodig hebt. Met dit verschil, dat bij banken de bank bepaalt wat er met je geld gebeurd, en bij deze projecten dat je direct óf je project naar keuze mogelijk maakt, óf het landelijke netwerk steunt dat nieuwe ecodorpen financiert. Bij beide projecten gaan in Frankrijk miljoenen euro's om. Het is blijkbaar heel aantrekkelijk om (een deel van) je geld van de bank te halen en op dit fonds te zetten. Lees hier meer >>>

Bij het Nederlandse initiatief is ook 'alternatief financieringspionier' Otto Munters betrokken. Hij richtte in 1976 Stichting Mens- en Milieuvriendelijk Ondernemen (MEMO) op, en in 1982 de kredietvereniging Memo-Munt. Meer daarover >>>

In 2022 was hij mede-initiatiefnemer van het Ecodorpen Stimuleringsfonds.





Feministische historiografie van gemeenschappelijk wonen in Nederland

In het kader van haar studie Stadsgeschiedenis aan de UvA produceerde Zomer Zeijlemaker haar masterscriptie over de rol van vrouwen bij het tot standkomen van vormen van gemeenschappelijk wonen, en met name Centraal Wonen.

De scriptie - met als titel Het (wo)onbehagen van de vouw - is een uniek document rond allerlei aspecten van gemeenschappelijk wonen met een focus op feminisme en de kraakbeweging, geplaatst binnen de context van een scala van maatschappelijke bewegingen. Een boeiend onderdeel van de scripte is het interview met Lies van den Donk-Dooremaal, die in 1969 het initiatief nam tot Centraal Wonen in Nederland, waar in 1971 de landelijke vereniging Centraal Wonen uit voortkwam. Meer daarover >>>
De scriptie is opgebouwd uit zes hoofdstukken, waarin vooral ook wordt ingegaan op het huisvestingsbeleid door de jaren heen, maatschappelijke veranderingen, de positie van vrouwen in de wet en in de maatschappij en op de positie van vrouwen in de Nederlandse huisvesting. Een apart hoofdstuk is gewijd aan 'van ideologie naar praktijk', projectontwerp en ruimtelijke functies en de invloed van buitenaf.

De scriptie is (nog) niet publiek beschikbaar, maar is opgenomen in de bibliotheek van Omslag en dus (kort) voor uitleen beschikbaar.

PS: de titel van de scriptie is een knipoog naar het artikel 'Het onbehagen van de vrouw' uit 1967 van feministisch voorvrouw Joke Smit.




 

Tiny Cohousing Groeneweerd wint Deventer Architectuur Prijs

Een cohousingproject met acht tiny houses, een gemeenschappelijke tuin en een ontmoetingsruimte in de Deventer nieuwbouwwijk Zandweerd, heeft de Deventer Architectuur Prijs gewonnen.

De prijs werd uitgereikt aan Daniël Venneman van architectenbureau Woonpioniers uit Amsterdam, ontwerper van de tiny houses. Het project kwam tot stand in nauwe samenwerking van de huurders met woningcorporatie Rentree.   Meer over de prijs >>>

Het is de eerste tiny cohousing voor permanente bewoning in de sociale huursector. Interview met een van de bewoners >>>

Het initiatief voor deze primeur kwam in 2019 van Omslag-medewerkster Marta Resink. Zij legde de eerste contacten en heeft het initiatief de eerste jaren intensief begeleid.
(klik in de afbeeldingen voor haar verhaal).




 

Oriënterend onderzoek naar collectieve woonvormen

Op dinsdag 15 oktober vond op de Zuyd Hogeschool in Heerlen de presentatie plaats van het vooronderzoek 'Collectief wonen als oplossing voor woning- en zorgtekort, armoede en eenzaamheid, sociale inclusie en cohesie. En gemengd wonen'.

Tijdens de bijeenkomst wordt ook een boekje over collectieve woonvormen gepresenteerd. Deze publicatie is nu opgenomen in de bibliotheek van Omslag.

Joop van Duren en Anton ten Westenend deden een oriënterend onderzoek naar vormen, voorbeelden en voor- en nadelen van collectief wonen. Dat leidde tot een fraaie whitepaper met een beschrijving van de varianten van collectieve woonvormen, de obstakels, goede voorbeelden, de rol van corporaties en succesfactoren. Een mooi overzicht van de stand van zaken rond collectief wonen. Naast de 5G’s van de collectieve woonvormen: Geld, Grond, Gemeenten, Groep en Gebouw, is een zesde ook van belang: de G van Geduld! Het duurt nog altijd lang om een vorm van collectief wonen van de grond te krijgen. Terwijl iedereen overtuigd lijkt te zijn van de positieve effecten van het collectief wonen.
Lees hier de white paper  >>>





24 januari: themadag 'Op weg naar een nieuwe 50-plus woongemeenschap’

Als 50-plussers belangstelling hebben voor wonen en leven in een woongemeenschap, is dat omdat zij graag ‘iets’ met anderen willen delen. Het is een goede manier om samen ouder te worden. Maar hoe zet je een woongemeenschap op? Welke weg kun je volgen? Wat komt er, behalve een locatie en woonruimte nog meer bij kijken?

Rond deze vragen organiseert de Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk Wonen 50-plus (LVGO) op vrijdag 24 januari een themadag. Tijdens deze bijeenkomst krijgen nieuwe wooninitiatieven de kans om op een praktische manier kennis op te doen en vragen en ideeën uit te wisselen over een aantal essentiële voorwaarden voor de realisatie van een nieuwe gemeenschap. Zowel in de ochtend als in de middag zijn er drie parallelle workshops: over werving en selectie van groepsleden, het groepsproces en het samen ontwikkelen van een visie en over de juridische aspecten.

De dag vindt plaats in Houten. Deelname kost € 6,-, niet-leden betalen € 19,-, inclusief lunch, koffie/thee). Voor aanmelden is nodig!  Meer over deze dag >>>

Deelnemers ontvangen een exemplaar van de LVGO-brochure ‘Starten met een woongemeenschap’.




Op zoek naar geluk in ecodorpen

Ter afronding van zijn studie aan Hogeschool Windesheim maakte Jonathan Fabri een achtergrondverhaal en een korte video over ecodorpen en geluk met idealisme als bindende factor.

,,
Elke manier van wonen heeft voor- en nadelen, maar uit onderzoek naar nationaal welzijn blijkt dat het welzijn van mensen die in ecodorpen wonen, groter is dan dat van mensen die niet in een ecodorp wonen. Maar wat is de oorzaak van hun geluk?''.
Nieuwsgierig naar het antwoord op deze vraag verdiepte Jonathan zich in de wereld van ecodorpen: hoe is het om daar te wonen en wat zijn de  verwachtingen van toekomstige ecodorpbewoners.
Zijn studie leverde een serie portretten op, een achtergrondverhaal over geluk en ecodorpen in Nederland en een korte video.

Naar zijn website >>>
 



2025: tien jaar Ecodorpen Netwerk Nederland (GEN-NL)

In 2025 is het tien jaar geleden dat de Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network werd opgericht: GEN-Nl. Het netwerk fungeert als schakel tussen ecodorpen en initiatieven en organiseert tal van verbindende activiteiten.

Voor het jubileum staat een bijzondere activiteit in de planning: de Ecodorpen Tour door Nederland, een fietstour langs ecodorpen met een noordelijke en een zuidelijke route met als doel elkaar te bezoeken en alle mooie activiteiten mee te maken. Gestreefd wordt naar een gezamenlijk start met een feestelijk moment, en een festival in een van de ecodorpen. Alle ecodorpen zijn uitgenodigd om mee te doen en ideeën aan te dragen. 

Lees hier meer >>>





Klein en gemeenschappelijk wonen in het groenste nieuwe buurtschap van Zwolle

In november wordt gestart met de bouw van Klein Wonen in De Tippe: een collectief project in het groenste buurtje van nieuwbouwwijk Poldergrid/De Tippe in Zwolle: 36 tiny houses van verschillende grootte, met een gemeenschappelijke tuin met ontmoetingsruimte en gedeelde voorzieningen. Oplevering: eind 2025.

De 24 koopwoningen worden gerealiseerd in CPO-verband. Daarnaast komen er 12 huisjes in de sociale huur. De toekomstige bewoners kiezen bewust voor klein en buurtzaam wonen en bouwen zoveel mogelijk met natuurlijke materialen. Ze werken samen binnen een vereniging, waarvan ieder lid actief is in een werkgroep. En natuurlijk kiezen ze ook voor elkaar, want allerlei voorzieningen kunnen samen worden gedeeld. Er is een hechte en actieve vereniging, waarbinnen gezamenlijk besluiten worden genomen.  

Naar de website >>>   Uitgebreide info >>>

--

In hetzelfde buurtje komen ook andere groene gemeenschappelijk wonenprojecten. Daar is nu nog ruimte voor nieuwe bewoners.

-
Mens- en Milieuvriendelijk Wonen De Tippe: 18 grondgebonden koop- huurwoningen / appartementen

Dit project werkt nauw samen met:

-
Groeneburenhof:
15 koopappartementen voor actieve senioren, 10 eengezinswoningen in CPO  en 8 sociale huurwoningen

 En er komt een Knarrenhof met 51 woningen, koop en huur.






TV-serie over dorpslandgoed 't Eemgoed in Almere

In augustus en september vertoonde  de VPRO de vijfdelige tv-serie 'Droomdorp', over de totstandkoming van Dorpslandgoed 't Eemgoed in Almere-Oosterwold:

't Eemgoed is een hedendaags groen landgoed met 82 zeer duurzame woningen op een terrein van 7 ha met z'n 200 bewoners van alle leeftijden. Ieder bewoont een eigen (koop)huis, maar er zijn ook gemeenschappelijke voorzieningen, zoals het Eemhuis, gemeenschappelijke moestuinen, boomgaarden en een voedselbos.

De totstandkoming van dit prestigieuze landgoed had heel wat voeten in de aarde en leidde tot tal van vertragingen en teleurstellingen. Vanaf
2021 betrokken de eerste bewoners hun huis. Over de totstandkoming van dit bijzondere pioniersproject, maakte de VPRO de 5-delig tv serie 'Droomdorp'. De uitzendingen zijn nog te bekijken via NPOStart.

Meer over de achtergronden van de documentaire >>>

Het Dorpslandgoed is een concept van Sant en Solange Ruyter. Meer daarover >

 



Excursie naar Haarlem: sociale architectuur

Op dinsdag 3 december organiseren Cooplink en ZorgSaamWonen en excursie naar woongroep De Lavendelhof in Haarlem. Thema is sociale architectuur. Beperkte deelname, dus meld je snel aan.

De ontvangst is om 13:30 door Johan de Kleuver, mede-oprichter en al 35 bewoner van de Lavendelhof. Hij vertelt hoe je groepen duurzaam levendig houdt. Interessant en een must voor beginnende initiatieven, maar ook voor groepen die herijken. Over de sociale architectuur van een woongroep scheef hij het boek Sociale architectuur.

Ter voorbereiding van de excusie schreef ZorgSaamWonen alvast een mooi artikel over Johan en zijn woongroep: Woongroep Haarlem, Lavendelstraat: “Niets is mooier dan met elkaar leven in een gedeelde droom”

Aan de excursie kan een beperkt aantal mensen deelnemen. Meer lezen en aanmelden kan via deze link >>>

NB: het boek Sociale Architectuur is ook aanwezig in de Omslag-bibliotheek en voor (korte) uitleen beschikbaar.





Eerste bewoners betrekken Ecodorp Klein Oers

Sinds juli 2024 worden de eerste blokken met 16 woningen in ecodorp Klein Oers in Veldhoven (NB) bewoond door 13 vrouwen, 10 mannen en 10 kinderen. Er wordt nog volop gebouwd aan de andere drie blokken en het dorpshuis.

Op 1 juli tekende Ecodorp Klein Oers - als hoofdhuurder - de collectieve huurovereenkomst voor acht woningen met Woonstichting Thuis. Op dezelfde dag werden ook de individuele contracten met de huurders getekend en kregen de eerste bewoners de sleutels van hun huis.

In totaal zal Klein Oers gaan bestaan uit vijf woonblokken met elk acht woningen, een dorpshuis en een centrale permacultuurtuin. In elk woonblok komen acht woningen, deels sociale huur en deels particulier eigendom (CPO). De wijk wordt gebouwd op 1 hectare grond in de wijk Zilverackers, te midden van andere CPO-projecten. De toekomstige bewoners doen volop mee aan de bouw van hun huizen.

Wonen met een kleine ecologische voetafdruk
Eind maart 2023 ging de eerste schop in de grond. Klein Oers heeft de ambitie om het meest duurzame ecodorp van Nederland te worden. Daarom hebben de woningen een oppervlak variërend van 50 m² voor één- of tweepersoons huishoudens tot maximaal 92 m² voor een groot gezin. De huizen worden gebouwd in houtskelet in combinatie met strobalen, aan de binnenkant afgewerkt met leem. Daarnaast is er gemeenschappelijk gebruik van apparatuur, gereedschappen en vervoer, de inhoud van de toiletten wordt gecomposteerd en voor een (klein) deel van de voedselvoorziening komt er een permacultuurtuin.

Nu de voltooiing van de bouw nadert, geven de bewoners elke tweede zondag van de maand een rondleiding.

Klein Oers is georganiseerd als een
Sociocratische Vereniging en is aangesloten bij het Nederlandse Ecodorpen Netwerk (GEN-NL)
 
Lees meer op de website >>>
              
 




Meebouwen aan ecodorp Land van Aine, Ter Apel (Gr)

Er wordt volop gebouwd aan ecodorp Land van Aine in Ter Apel (Gr). De eerste huisjes zijn al bewoond. Er zijn rondleidingen, workshops en speciale bouwweken, waar je kunt (leren) bouwen met stropanelen. 

Ecodorp Land van Aine wil een vitale leefgemeenschap van 50-100 bewoners creëren rond de kernwaarden respectvolle en zorgzame omgang met elkaar en met de aan hen toevertrouwde grond, duurzaamheid, samenwerkend en samenvoorzienend, uitwisselen met de omgeving en geïnteresseerden, oprecht verbinden, hier en nu zijn, transparantie en eigen verantwoordelijkheid. Het dorp is volop opbouw. De meeste bewoners wonen nu nog in  yurts en pipowagens.

Voor serieuze belangstellenden om in dit ecodorp te komen wonen, geldt een instroomprocedure >>>  

Op 7 oktober 2024 zond het tv programma Binnenste Buiten een kort item uit over het Land van Aine. Bekijk het hier >>>

Meewerken en logeren in het ecodorp      

Wie benieuwd is naar het ecodorpleven en daaraan wil bijdragen, is tot eind oktober welkom om 2 tot 8 weken mee te werken en mee te leven. Gevraagd wordt om 25 uur per week mee te werken. Daar tegenover staan drie biologische maaltijden per dag en een mooie ecodorp-ervaring. De nadruk ligt op fysieke klussen zoals werken in de moestuin, het voedselbos, opschonen van het terrein, technische- en timmerklussen, assisteren bij het koken of zelfstandig koken voor ca 45 personen. Tussendoor kun je zwemmen in het kanaal, wandelen, meedoen met yoga, meditatie of genieten van een kampvuur.
Er zijn enkele logeerbedden. maar verblijf in een eigen tent, caravan of camper heeft de voorkeur.  Mail Fenna voor vragen en opgave: receptie ( at ) ecodorplandvanaine.nl

Elke vrijdag is er een samenwerkdag
. Er worden dan allerlei klussen gedaan; ook een fijne manier om nader kennis te maken. Voor mensen met specifieke bouwvaardigheden is een apart aanbod. En er zijn regelmatig workshops. Naar de website >>>




 

CoopLink: kennis delen rond wooncoöperaties

CoopLink is het landelijk kennisplatform van, voor, door en over wooncoöperaties. De aangesloten leden organiseren een veelheid van workshops, cursussen en bijeenkomsten, ook online.

Wat zijn de voordelen van een woonco
öperatie? >>>

De missie van Cooplink is de opkomst van de wooncoöperatie als nieuwe woonvorm aan te jagen en er een succes van te maken. Dat gebeurt vooral door kennis te delen. Niet als commercieel adviesbureau, maar als  club van initiatieven die tegen hetzelfde aanliepen en -lopen. En zodoende samen de weg te plaveien voor bestaande en nieuwe initiatieven, zodat het steeds eenvoudiger wordt om een gemeenschappelijke woondroom te realiseren. Daarbij worden zeven coöperatieve principes gehanteerd.

Naast online basiscursussen over het opzetten van een wooncoöperatie, zijn er regelmatig kennisdeelsessies over uiteenlopende onderwerpen, zoals collectieve financiering, rechtsvormen en papierwerk, succesvol vergaderen, op zoek naar een locatie, het sociocratisch kringgesprek en schrijven van een businessplan. Uitgebreide agenda van relevante workshops, cursussen en bijeenkomsten >>>

Uitgebreide verslagen van de kennisdeelsessies verschijnen op de website

Actueel nieuws
Met de groeiende belangstelling voor wooncollectieven, verschijnen er steeds meer artikelen. Cooplink selecteert daaruit opvallende ontwikkelingen. Lees hier meer >>>

Cooplink is ontstaan dankzij een duwtje in de rug van de founding fathers !Woon, de Woonbond, de WBVG en de Vereniging Gemeenschappelijk Wonen. Naar de website >>>

Enkele aansprekende voorbeelden van wooncoöperaties zijn: De Nieuwe Meent (Amsterdam), de Boschgaard (Den Bosch), Stroom (Amsterdam) en De Warren (Amsterdam)

Handboek wooncoöperaties Amsterdam

!WOON adviseurs Clemens Mol en Tessa Buck schreven in 2022 samen een digitale gids voor startende groepen of mensen die geïnteresseerd zijn in de wooncoöperatie. Je vindt er een schat aan informatie die je op weg helpt om jouw initiatief uiteindelijk de eindstreep te laten halen.

Het handboek telt maar liefst 142 pagina's en is gratis te downloaden >>>


TIP: Impressie (tekst en video) landelijke WooncoöperatieDag, oktober 2024

Wooncoop is de Belgische koepel voor wooncoöperaties: waar wonen uit de speculatie wordt gehaald en de harde grens tussen kopen en huren verdwijnt. Een filmpje >>>

De Duitse GLS Bank is een belangrijke solidaire financier van wooncoöperaties. 

VRIJCoop - collectief kopen en samen huren

VRIJCoop, de Nederlandse vereniging voor collectief kopen en samen huren, is niet geïnteresseerd in koopwoningen, maar in collectief eigendom en betaalbaar huren. Want: 'vastgoed hoort thuis binnen een solidaire economie onder het beheer van bewoners en gebruikers'. VRIJCoop is de Nederlandse zusterorganisatie van het Mietshauser Syndikat. Meer over VRIJCoop >>>





Cooplink biedt serie podcasts over wooncoöperaties

Cooplink, landelijk kennisnetwerk wooncoöperaties is gestart met een serie podcasts met praktijkverhalen en kennis om wooncoöperaties vooruit te helpen.

Je kunt de podcasts hier beluisteren >>>

Wat is een wooncoöperatie?

Een wooncoöperatie is een woonvorm waarbij de leden (bewoners) gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen over hun huisvesting. Het is een vorm van zelforganisatie waarbij bewoners samen hun eigen wooncomplex besturen en beheren. Ze maken bijvoorbeeld afspraken over in welke mate ze  ruimtes en voorzieningen met elkaar delen, over het innen van de huren en het aannemen van nieuwe bewoners. Zowel (al lang) bestaande projecten als nieuwe initiatieven, zoals ecodorpen, kunnen een wooncoöperatie oprichten. Het kan gaan om een kleine hechte gemeenschap, maar ook een grote losse groep. Of juist andersom. Welke groepssamenstelling het initiatief ook heeft, een noodzakelijke voorwaarde is een gemeenschappelijke visie en gedeelde verantwoordelijkheid. Met een wooncoöperatie heb je zelf de regie over je leefomgeving. Je bepaalt met elkaar met wie je woont en hoe je een gebouw beheert of zelfs bouwt. Overzicht van bij Cooplink aangesloten initiatieven >>>

Sinds de wooncoöperatie in 2015 werd verankerd in de Woningwet, ontstaan er steeds meer initiatieven. Maar voor velen is het nog wennen aan deze vergaande vorm van zelfbeheer. Om kennis en ervaringen te delen werd CoopLink opgericht, als landelijk kennisplatform van, voor, door en over wooncoöperaties. Het platform organiseert een veelheid van workshops, cursussen en bijeenkomsten, ook online.
Meer over Cooplink >>>


           
 

Ecodorpen Netwerk verbindt ecodorpers (in spe)

Het Ecodorpen Netwerk (GEN-NL) heeft als doel de gezamenlijke kennis en ervaringen te delen en krachten te bundelen rond gedeelde belangen van ecodorpen. Er is een actief aanbod, ook on-line.

GEN-NL is de Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network en vormt een verbindende schakel tussen zeer uiteenlopende ecodorp-initiatieven. Kijk hier voor een overzicht >>>

GEN-NL organiseert een scala van virtuele en fysieke activiteiten om de onderlinge contacten tussen ecodorpers (in spe) te stimuleren, variërend van trainingen en Nederlands- en Engelstalige webinars rond specifieke thema's, tot een virtueel filmhuis met elke maand een toepasselijke fysieke uitwisselingen. GEN-NL heeft een eigen youtube-kanaal, waar o.a. webinars zijn terug te kijken.

Groepen die ondersteuning willen bij het proces van groepsvorming, kunnen een beroep doen op het CLIPS-team. Er zijn regelmatig webinars en trainingen.  Meer daarover >>>

Naar de website >>> 

GEN-Nl is aangesloten bij GEN-Europe het wereldwijde Global Ecovillage Network, met afdelingen in vijf continenten en een speciale jongerensectie. 

GEN-Nl heeft een eigen youtube-kanaal, waar o.a. de webinars zijn terug te kijken.
 


Ecodorpen wereldwijd Federation of Intentional Communities (FIC) is een verbindende schakel tussen 'intentional' communities wereldwijd. Er zijn regelmatig (online) events en eens per maand een  virtuele rondleiding door ecodorpen in verschillende landen.
Naar de agenda >>>     De website biedt ook een zoekmachine>>>



 

Nieuwe ecodorp-initiatieven in Nederland

Voortdurend ontstaan er initiatieven voor het opzetten van een ecodorp in Nederland. De meeste groepen verkeren nog in een initiatieffase.

Sommige initiatieven hebben inmiddels een locatie verworven en zijn nu druk bezig met de opbouw, o.a. in Bergen (NH), Boekel (NB), Ter Apel (Gron), Nijmegen-Noord, Veldhoven, Deurne en Den Bosch

Omslag houdt een (onvolledig) overzicht bij van initiatieven-van-onderop. Bekijk hier meer nieuwe initiatieven, die soms nog een in zeer pril stadium van ontwikkeling verkeren.

Klik hier voor een overzicht van initiatieven (rijp en groen) die zijn aangesloten bij het Nederlandse Ecodorpennetwerk (GEN NL).




 

Erfdelen op het platteland

Stichting Erfdelen maakt zich sterk voor herbestemming van (leegstaande) boerderijen in het buitengebied tot een collectieve woonvoorziening: sociaal, duurzaam, kleinschalig en samen.

De animo voor het Erfdelen-concept neemt hand over hand toe, maar de praktijk is weerbarstig. Pieter Parmentier, bedenker van het Erfdelen-concept legt uit hoe het zou kunnen in deze video >>>
De website geeft uitgebreide (achtergrond)informatie: www.erfdelen.nl. En je kunt je abonneren op een nieuwsbrief.

In  maart 2024 verscheen het onderzoeksrapport 'Het concept Erfdelen biedt oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen in landelijk gebied', opgesteld door de Wageningen Wetenschapswinkel op verzoek van het Stichting Erfdelen).  Lees het hier >>>






Nieuwe initiatieven rond gemeenschappelijk wonen

Meer oproepen van nieuwe initiatieven >>>


Huisje Boompje Buurtje is een nieuw initiatief om in het centrum van Uden (NB) samen een duurzame groene oase te bouwen in en rond een bestaand pand. Voor dit CPO project worden pioniers gezocht. Meer lezen >>>



Wonen aan de bosrand
is een pril initiatief voor het realiseren van een gemeenschappelijk paradijs op een locatie in Midden-Nederland voor een hechte groep van 8-12 personen. Er worden mede-avonturiers gezocht om deze droom te realiseren.  Naar de website >>>



Vlierhoven
is een
woonwerkgemeenschap in oprichting. Doel: ruimte creëren voor bewustzijn, waardeherstel en een menselijke economie. Er is een locatie op het oog in de buurt van Nijmegen: 6 ha grond, ruimte voor +/- 22 bewoners en veel ruimte voor bedrijven en experiment. Er worden mensen gezocht meewerken dit initiatief verder te ontwikkelen. Eens per maand is er een open middag in Nijmegen om nader kennis te maken. Naar de website >>>


Wonen in de Toekomst is een nieuw CPO-initiatief in het FabriekskwartierTilburg:  max. 24 betaalbare en zelfstandige (koop)wooneenheden, met daarnaast gemeenschappelijke ruimtes zoals een huiskamer, wasgelegenheid, fietsenhok, klusruimte en tuin. Nieuwe leden kunnen zich nog melden.  Naar de website >>>


Wooncoöperatie Eureka! is een multigenerationeel initiatief voor de bouw van een complex met 100 woningen in de Kolenkitbuurt in Amsterdam: 80% middenhuur en 20% vrije sector. Naar verwachting gaat begin 2025 de eerste paal de grond in. Er is nog ruimte voor nieuwe leden! Elke maand is er een  informatieavond voor geïnteresseerden. Lees hier meer >>>


Casa Calor wil een wooncoöperatie opzetten binnen de gemeentegrenzen van Utrecht: een broedplaats van maatschappelijk bewustzijn en creativiteit, met eigen zeggenschap en betaalbaar wonen in een complex voor zo'n 15-20 huishoudens, met  een mix van sociale en middenhuur. En een grote tuin en een gemeenschappelijke ruimte. Lees hier meer >>>


In december 2023 startte de bouw van Knarrenhof Feansterhof in het centrum van Surhuisterveen (Fr). Er zijn nog een paar woningen te koop. Meer lezen >>>


Hunkapi Circle is een initiatief van een groep enthousiastelingen die geloven dat anders leven mogelijk is. Leven in verbinding met elkaar en de natuur op een inspirerende plek. Om dit in de wereld te zetten zijn we bezig met het vormen van een kerngroep. Een team van 10 tot 20 mensen die het opzetten van deze plek en de community samen wil dragen. Naar de website >>>
 

Natuurdorp Maashorst is een initiatief voor een ecologisch en sociaal duurzame manier van wonen en leven in Uden (NB) in kleine huizen in de natuur. Website >>>  De groep zoekt aansluiting bij het concept Natuurdorpen in de Peel en ziet ook mogelijkheden binnen CreaBitat


In Zetten (gem. Overbetuwe, 5 km van Wageningen) is het duurzame buurtje De Groene Morgen in ontwikkeling: dertien duurzame huizen (huur en koop) met veel gemeenschappelijkheid. Het buurtje maakt onderdeel uit van de wijk Veldzicht. De bewoners van de wijk gaan samen zorg dragen voor hun leefomgeving. Zij delen de gemeenschappelijke buitenruimte zoals een moestuin en een klein voedselbos. Naast de verschillende wooneenheden komt er een multifunctioneel gemeenschapsgebouw. Er zijn nog een paar koopwoningen beschikbaar. Meer lezen >>>


In augustus 2024 startte de bouw van Cohousing Arnhem: een woongebouw met 32 appartementen en gemeenschappelijk ruimtes. Het complex komt op loopafstand van het centraal station, in de wijk Coehoorn. De Cohousing wordt ontwikkeld via C.P.O. Er komen koopappartementen van verschillende grootte, verdeeld over zeven woonlagen. Naar de website >>>


Op de Wageningse Berg wordt de komende vijf jaar Ecodorp Wageningen gerealiseerd: een ecologische woongemeenschap met 150 woningen.  Lees hier meer >>>


In Groesbeek ontwikkelt zich wooncoöperatie De Wereldbuur, een gemeenschap van 20-25 huishoudens. Op het landgoed van Dekkerswald is plaats voor meerdere woongemeenschappen. Meer over De Wereldbuur >>>


- In Weert (ZO Limburg) ontwikkelt zich ecologische woongemeenschap Ecodorp Hof van Weleert. Doel: 8 permanente biobased huisjes bouwen en een gemeenschappelijke ruimte vanuit de ambities wonen in verbinding met elkaar en de natuur, betaalbaar, duurzaam, coöperatief wonen in goed nabuurschap. Er wordt samengewerkt met Ecodorp Boekel. Meer >>>


In Ede Veldhuizen komt wooncollectief  Vredehorst, met naar verwachting 33 adressen: kleine appartementen en kleine en grotere woningen in de categorieën sociale koop (max inkomen 50.000) en sociale huur en vrije koop (grotere woningen). Met gezamenlijke tuinen en een grote gemeenschappelijke ruimte. Elke laatste zaterdag van de maand is er een Meet & Greet.  Meer lezen >>>


Op een ruime kavel in het dorp De Glind (gem Barneveld, Gld) komt CPO Ecowonen Midden Nederland: 24 ecowoningen en een gemeenschappelijk gebouw. Er zijn regelmatig info-avonden voor nieuwe belangstellenden. www.ecowonen.org


Erve Bakhuys is het initiatief van een eigenzinnige en creatieve CPO groep voor een duurzaam woonerf in de stijl van een oud Betuws Boerenerf, aan de rand van Arnhem-ZuidMeer info >>>


Vereniging Groene Buren wil in de gemeente Kampen een duurzame, groene en sociale woonbuurt realiseren: Het Groene Burenerf. In de nieuwe wijk De Terpen, aan de rand van Onderdijks, komt een buurtje met 26 woningen. In CPO. Er zijn nog een paar woningen te koop. Meer informatie >>>


Op een kavel van 3000 m2 in de wijk Hees in Nijmegen realiseert CPO Vereniging Toekomstmuziek een wijkje met tien privé-wooneenheden met enkele gemeenschappelijke ruimtes, waaronder een ontmoetingsruimte en logeerkamers.  Naar de website >>>


In april 2023 startte de bouw van ecodorp Klein Oers, het  eerste zelfbouw off-grid ecodorp in Nederland. Het wordt in CPO gerealiseerd in de wijk Zilverackers in Veldhoven (NB) en zal gaan bestaan uit vijf grote langgevelhoeves, een dorpshuis en een permacultuur-moestuin. In elke hoeve komen acht woningen, zowel koop als sociale huur.  Naar de website >>>


Ecodorp Allemansland wordt een dorpje in Deurne NB), geïnspireerd door Bolderburen in Almere: wonen in het groen in kleine houten duurzame huizen, met een gemeenschapshuis. Er komen 22 woningen en veel ruimte om te genieten, ontspullen, samen beslissen, een moestuin, kruidentuin, dierenweide, en een natuurlijk speelparadijs voor kinderen. Voor mensen van alle leeftijden. De oplevering staat gepland voor 2024/25. Er worden nog bewoners (kopers) gezocht voor tien huisjes, bij voorkeur gezinnen (al dan niet in spe). Naar de website >>>
 

Buurtschap De Gast is een particulier initiatief met medeopdrachtgeverschap in Zuidhorn (Gron.) met als doel duurzaam wonen in een groene omgeving. Er komen 9 geschakelde grondgebonden woningen, 6 appartementen en een gezamenlijk buurthuis.  Meer  >>> \


Erfdelen Nijhof: nieuw initiatief in het buitengebied van Doesburg (Gld): acht woningen op een prachtig boerenerf voor acht huishoudens van verschillende samenstelling en leeftijden. Koop in CPO. Samen ontwikkelen. Meer >>>  



KilimanjaroWonen ontwikkelt samen met toekomstige bewoners gemeenschappelijk wonen-projecten in CPO-verband in onder meer Helmond, Cuijk, Veldhoven en Horst aan de Maas. In voorbereiding zijn projecten in verschillende gemeenten in Brabant en Limburg.  Meer >>>

Meer nieuwe initiatieven >>>




  

7-delige documentaire serie over collectief wonen

Filmmakers Eric Creemers en Ron Blom maakten een 7-delige documentaire serie over vormen van collectief wonen. In elke aflevering staan twee of drie woongemeenschappen centraal.

De serie Samen Leven Samen Wonen laat zien hoe samenleven in een woongemeenschap eraan toe gaat en wat het belang is van deze woonvorm. De makers onderzoeken de drijfveren van mensen om op deze manier te gaan wonen, waarom het leuk is, maar ook waar ze tegenaan lopen en hoe je een gemeenschappelijk woonproject opstart.

De kijker maakt kennis met bewoners die samen hun straat beheren, ouderen die gezamenlijke recreatieavonden organiseren, creatieve jongeren die samenwonen in een voormalig kraakpand, een gemeenschap die samen de tuin onderhoudt, een Turkse woongroep, een woongroep die jongeren begeleidt om zelfstandig te worden...

Naast portretten van bewoners, komen ook initiatiefnemers, bestuurders, architecten, corporaties, adviseurs en wetenschappers aan het woord over de maatschappelijke betekenis van collectief wonen. Zij geven hun visie op trends, belemmeringen en oplossingen.

Thema's:

1: Zorg voor elkaar
2. Gezellig samen oud worden in de wijk
3. Samen wonen tegen klimaatverandering
4. Samen leven voor creativiteit: over woon-werkpanden (voorheen gekraakt)
5. Meer samen door te delen: over Centraal Wonen
6. Samen wonen met je buren
7. Samen aan de slag in een wooncoöperatie

Naar de website >>>





Rondleidingen door ecologische woonwijken

De afgelopen jaren zijn verschillende nieuwe sociaal-ecologische woon(werk)projecten opgeleverd. De trotse bewoners - soms ook de bouwers - leiden belangstellenden graag rond in hun wijk. Daarbij vertellen ze over de totstandkoming en het bouwproces, maar natuurlijk ook over het dagelijks wonen en leven in hun wijk.

TIP: op zaterdag 17 mei 2025 is de landelijke GemeenschappelijkWonenDag. Je kunt dan een kijkje nemen bij heel veel verschillende projecten. Lees hier meer >>>



- Ecodorp Klein Oers in Veldhoven (NB) is nog volop in aanbouw. De trotse bewoners, vaak ook de mede-bouwers, verzorgen elke tweede zondag van de maand een rondleiding. Naar de website >>>

- Elke eerste zondag van de maand wordt een rondleiding gegeven door de nieuwe natuurinclusieve duurzame wijk Olstergaard in Olst. Om 12:30 verzamelen op hoek Vink/Rietgors. Meer info: rondleiding ( at ) olstergaard.nl   Meer over deze wijk >>>

- De ecologische wijk Lanxmeer in Culemborg werd al in 2000 opgeleverd. In een groen landschap van 24 hectare staan zo'n 350 duurzame - soms zeer experimentele - woningen, verdeeld over 17 hoven, en allerlei bedrijven, kantoren en werkplaatsen. Daarnaast is er een biologische stads-/zorgboerderij. De wijk ligt vlakbij het NS station. Door de wijk is een doe-het-zelf wandelroute uitgezet, maar er worden ook begeleide rondleidingen gegeven. Meer over Lanxmeer >>>

- De Soesterhof in Amersfoort is een bijzonder duurzaam buurtje met 42 huur- en koopwoningen dat door de bewoners zelf werd bedacht en vormgegeven. Het project werd voorjaar 2021 opgeleverd. Er zijn regelmatig kennismakingsbijeenkomsten.  Naar de website >>>

- Strowijk IEWAN in Lent (Nijmegen): een paar keer per jaar verzorgen bewoners een rondleiding met uitleg in het eerste ecologische woon-werkproject in de sociale huursector met zelfbeheer. Ontwikkeld en (goeddeels) zelf gebouwd door de bewoners. Opgeleverd in mei 2015. Aansluitend aan de rondleiding is er een speciale info-sessie voor potentiële woonbelangstellenden. www.iewan.nl.    Filmpje >>> 

- Woongemeenschap Eikpunt in Lent (Nijmegen) in principe is er iedere derde zaterdag van het kwartaal een uitgebreide rondleiding voor geïnteresseerden. De pijlers van deze woongemeenschap zijn: meergeneratiewonen, stilte en bezinning, ecologisch en duurzaam en gemeenschapsvorming. Op de lange wachtlijst hebben dertigers en veertigers voorrang.  www.woongemeenschapeikpunt.nl 

- Ecodorp Zuiderveld, Nijmegen-Noord: biedt elke eerste zondag van de maand een fysieke presentatie over de tot standkoming van de wijk, gevolgd door een rondleiding. Ook is er ongeveer eens in de 2 maanden een online informatiebijeenkomst via Zoom (videochatten), waarin uitleg wordt gegeven over (de projecten van) Coöperatieve Vereniging Ecodorpen Gelderland, waaronder ecodorp Zuiderveld.  Vooraf aanmelden >>>

- Ecowijk De Woongaard in Serooskerke
is sinds begin 2023 bewoond. De trotse bewoners van de 25 woningen verzorgen regelmatig rondleidingen. Vooraf aanmelden. www.dewoongaard.info

-
Eens per maand op een zaterdag is er een rondleiding door sociaal-ecologisch woonproject De Groene Mient in Den Haag. Vooraf aanmelden: groenemient.nl

- Schoon Schip, Amsterdam:
drijvende woonwijk, ecologisch en sociaal duurzaam met 46 huishoudens op 30 arken, bewoond sinds 2020. Op verzoek worden rondleidingen gegeven aan groepen. Meer daarover >>>

- Ecodorp Boekel (NB): elke eerste of tweede zondagmiddag van de maand is er een informatiemiddag met rondleiding door het ecodorp-in-opbpouw, met volop gelegenheid om vragen te stellen. Ook voor mensen die zelf een wooninitiatief willen starten. Je moet je wel vooraf aanmelden.  Vooraf aanmelden >>>

- Wijk met 23 aardehuizen in Olst: elke eerste zondag van de maand is er een rondwandeling door de wijk met uitleg over de achtergronden, het bouwproces en het huidige wonen in deze bijzondere wijk, die door de bewoners zelf werd ontwikkeld en gebouwd. Opgeleverd in 2014. De rondleiding start om 14:00 uur bij het parkeerterrein aan de noordzijde van de wijk, aan de Rietgors. Richtprijs € 3 p.p. Geschikt voor deelnemers vanaf 12 jaar. Kort filmpje als voorproefje >>> Web: www.aardehuis.nl

- Ecowijk Mandora in Houten (U):
wijkje met 36 prachtige, energiezuinige huizen en een buurthuis voor gezamenlijk gebruik. Opgeleverd in 2017. Bewoners verzorgen regelmatig een presentatie over de wijk met een  rondleiding. Vooraf aanmelden! Web: www.ecowijkmandora.nl

- Minitopia, Den Bosch en Eindhoven: experimenteerplekken met zelfbouw van nieuwe woonvormen: klein, innovatief, duurzaam, demontabel, flexibel en tijdelijk. Er worden regelmatig rondleidingen gegeven. Aanmelden! Website >>>      Facebook >>>

-
Het Vriendenerf in Olst, kleinschalig CPO-project woonproject voor en door actieve vijftigplussers, houdt af en toe rondleidingen en informatiedagen voor startende gemeenschappen. www.vriendenerf.nl

- Elke eerste zondag van de maand wordt een rondleiding gegeven met uitleg over (het terrein van) Ecodorp Bergen (NH). Aanvang 14:00 uur. Vrijwillige bijdrage, vooraf aanmelden. Elke vrijdag (soms ook zaterdag) is er een meewerkdag  Web: ecodorpbergen.nl

- Het GWL-terrein in Amsterdam is de eerste ecowijk in Nederland (1997). Op verzoek worden rondleidingen gegeven aan groepen. Lees hier meer >>>

Kijk voor meer rondleidingen en info-bijeenkomsten bij bestaande woonprojecten in de Aktie Agenda.

Meer voorbeelden van ecologische woonwijken >>>



 

Kennismaken met gemeenschappelijk wonen

Wie zich wil oriënteren op vormen van gemeenschappelijk wonen, is bij allerlei projecten welkom voor een rondleiding ter nadere kennismaking. Een willekeurige greep uit het aanbod.

TIP: op zaterdag 17 mei 2025 is de landelijke GemeenschappelijkWonenDag. Je kunt dan een  kijkje nemen bij heel veel verschillende projecten. Lees hier meer >>> 

Woonc
oöperatie De Warren in Amsterdam werd in april 2023 opgeleverd. De trotse bewoners verzorgen op aanvraag rondeidingen voor groepen. Naar de website >>>

-
Een paar keer per jaar verzorgen de bewoners van de nog jonge leefgemeenschap De Huijberg in Huijbergen (NB) een informatiemiddag met rondleiding.  Website >>>

- Elke eerste en derde zondag van de maand tussen 10:30 en 12:00 kun je koffie komen drinken bij Woongemenschap Eikpunt in Lent (Nijmegen). Belangstellenden, leden, bewoners en anderen zijn van harte welkom. Soms wordt er iets leuks georganiseerd met muziek bijvoorbeeld, maar het kan ook ontmoeten in een ontspannen sfeer zijn. Voor uitgebreid kennismaken zijn er speciale rondleidingen.  Zie website >>>

- Centraal Wonen De Wonenwij in Ede (Gld)
organiseert af en toe een informatieavond over hun vereniging met 47 huishoudens en hun manier van wonen waarbij de bewoners bewust kiezen voor onderlinge betrokkenheid.  Website >>>

- Centraal Wonen project de Vuurplaats in Heerhugowaard (NH)
is een bijzondere plek waar de bewoners méér zijn dan goede buren voor elkaar. De 14 huurwoningen bieden plek aan mensen die vanuit eigenheid willen verbinden. Een eigen huis binnen een woongemeenschap waar ruimte is om elkaar te ontmoeten. Een paar keer per jaar worden rondleidingen gegeven.  Website >>>

- Vier keer per jaar organiseert Centraal Wonen Het Aardrijk in Breda een informatieochtend voor belangstellenden, met na afloop desgewenst de mogelijkheid je in te schrijven voor de wachtlijst.  Website >>>

- Buurzame Grond is een kleine community van drie gezinnen (naaste buren) die sinds 2011 samen duurzaam leven en iets moois maken van een groot stuk land in Wijnjeterp (Frl). Ze organiseren af en toe een open dag. Website >>>

- Wie wil kennismaken met Centraal Wonen Deventer, is eens per maand welkom op een zondagse koffie-ochtend. Website >>>

- Vijf keer per jaar organiseert Centraal Wonen Klopvaart in Utrecht-Overvecht een informatiemiddag om geïnteresseerden een beeld te geven van wat Centraal Wonen in de praktijk inhoudt. Deelname aan een rondleiding is een voorwaarde voor inschrijving om in de Klopvaart te wonen. Er komt regelmatig woonruimte vrij. Vooraf aanmelden via de website

- Twee keer per jaar organiseert Centraal Wonen Drielandenhuis in Haarlem op een zaterdag een koffieochtend om kennis te maken met een aantal bewoners. Dan is er ook een korte rondleiding door het gebouw met verdere informatie. Vooraf aanmelden! Website >>>

- Iedere eerste zondag van de maand houdt Centraal Wonen Lismortel in Eindhoven Open Huis van 11 tot 13 uur. Samen koffie drinken en de sfeer proeven. Website >>>

- Zodra er weer ruimte is op de wachtlijst hervat woon-werkpand Casa de Pauw in Arnhem de rondleidingen door hun complex:45 bewoners verspreid over tien woongroepen in verschillende gebouwen. Sociale huurprijzen.  Meer >>> 

- Af en toe is er een informatiebijeenkomst in/over Centraal Wonen De Heerd in Groningen. Aanmelden via de website. Website >>>

- Ongeveer eens per twee maanden organiseert Centraal Wonen Opaalstraat in Nijmegen een rondleiding voor mensen die zich daarvoor hebben opgegeven. Website >>>

- Elke eerste zondag van de maand: rondleiding in het grote woon-werkpand De Refter in Ubbergen (bij Nijmegen). Aanvang 16:00 uur. Meer >>>

- Centraal Wonen Zevenkamp in Rotterdam biedt eens per twee maanden op de derde zaterdag een informatierondleiding voor potentiële woonbelangstellenden. Website >>>

- Woon-werkproject Pander in de binnenstad van Den Haag is een zeer gewild project met een forse wachtlijst. Eens er maand is er een  informatiebijeekomst over groepswonen in Den Haag. Meer daarover >>>  Pander website >>>   

Overzicht van  Centraal Wonen-projecten >>>   Kijk op de betreffende website of er rondleidingen worden gegeven.

Kijk voor meer rondleidingen en open dagen in de Aktie Agenda >>>

Meer voorbeelden van gemeenschappelijk wonen >>>




Kennismaken met Tiny House-projecten

Langzaam maar zeker komen er steeds meer pilot-projecten met tiny houses, soms voor permanente bewoning. Meestal voor een periode van vijf of tien jaar. Hieronder zomaar wat voorbeelden.

Elf voorbeelden van tiny house-projecten waar permanent kan worden gewoond >>>

Wat voorbeelden van projecten die af en toe een open dag organiseren:

- In Eindhoven-Noord is Buurtschap Ter Veld in aanbouw: een bijzondere wijk, met zo’n 670 woningen die in kleine groepjes verspreid in het landschap staan. Betaalbaar en duurzaam. Lees hier meer >>>

- Vlakbij Schimmert (L) verscholen tussen de weilanden, ligt de duurzame tiny house community ‘Op de Bees’, met 11 huisjes.

- Sinds eind september 2023 is een buurtje met zes tiny houses in Amersfoort bewoond: Mayordomio. Ze mogen vijftien jaar blijven staan. 

- In de nieuwbouwwijk Olstergaard in Olst-Wijhe worden opvallend veel tiny houses gebouwd.  Meer daarover >>>

- De Kleine Brug: off-grid Tiny House community op de Keyenburg in het Zuiderpark in Charlois, Rotterdam. Pilot gestart in 2021 voor een periode van tien jaar. Meer lezen >>>

- In aanbouw: wijkje met zo'n 30 tiny houses voor permanente bewoning. In de Falgatuinen in Den Helder. Twee huisjes worden verhuurd door Woningstichting Den Helder; de andere huisjes zijn particulier eigendom op gehuurde grond. Naar de website >>>

- Minitopia, Den Bosch:
tijdelijk, experimenteel wijkje (tot 2O28) met veelal zelfgebouwde innovatieve, circulaire woonvormen. Elke laatste woensdag van de maand een rondleiding.  Zie ook hier >>>

Er zijn/komen meer Minitopia's in andere plaatsen. Volg de ontwikkelingen op Minitopia's eigen YouTube kanaal  

- Tiny Oevers Roosendaal (NB):
tien (tijdelijke) tiny houses (tot 2028). Initiatief van Minitopia. Meer lezen >>>
Interview met bewoners Stephanie en Stijn (nov. 2022)  >>>

- In een weiland in Sint Laurens/Middelburg ligt een tijdelijk Tiny House project aan met zeven huisjes; ze zijn sinds april 2023 bewoond. Interview >>> 

- Na vijf moeizame jaren, komt er vanaf zomer 2023 een groepje van vier tiny houses aan de Monnikenlaan in Naaldwijk  Interview >>>
                 
- Tiny House community Alkmaar: 5 huisjes. Maximaal vijf jaar. Vanaf april 2020 geven de bewoners rondleidingen, met uitleg over hun woonstijl. Doorgaans op elke 1e zaterdag van de maand, maar raadpleeg vooraf de website >>>

- Onderdeel van de ecologische wijk Lanxmeer in Culemborg is een wijkje met acht prefab tiny houses. Naar de website >>>

- Tiny Houses Midden Delfland:
Kluit! Een Tiny House gemeenschap met negen huisjes. Pilot voor vijf jaar. De bewoners houden af en toe een open dag. Website >>>     Facebook >>>

- Tiny Village Kleinhuizen, Zeist. Na een proefperiode van vijf jaar in Nieuwegein, verhuisden de negen tiny houses en hun bewoners eind 2019 naar een tijdelijke locatie in Zeist. Ook hier komen af en toe open dagen. Binnenkijken kan nu via de website Website >>>    Facebook >>>

- Tiny Houses Duinvallei, Katwijk aan Zee: tienjarig project. De bewoners van 8 huisjes mogen hun duurzame visie loslaten op het braakliggende terrein in de Zanderij. Met bloemen, planten en leuke projecten voor de buurtbewoners ontstaat er een groen en bloeiend park dat open is voor iedereen.  Facebook >>>

- Kattegat, Zwolle: tijdelijk
containercomplex aan de Oostzeelaan. De bewoners organiseren o.a. het Kattegatfestival. Meer daarover >>>   Facebookpagina >>>

- Tiny Houses Hengelo: Op het veld van de oude bierbrouwerij staan sinds 2020  tien tiny houses voor een periode van vijf jaar. De groep bestaat uit jonge gezinnen tot aan gepensioneerden. Facebook >>>     Uitgebreid interview >>>  

- 't Landjegoed:
circulaire tiny house woon-werkwijk, onderdeel van coöperatie Woldwijk in Ten Boer (Gron). Web: www.landjegoed.nl

- LiberTerra, Geestmerambacht (NH):
Op het terrein staan 10 huizen en een kenniscentrum. Het kleinste huisje is 23 m2, de grootste 62m2. Er zijn regeelmatig open dagen. 

- Buurtje met Tiny Houses (koop) in het Lievingerveld in Beilen (Dr). In ontwikkeling.  Facebook >>>

- In het Waterwinpark in Zeist ontstaat sinds najaar 2020 een buurtje met zes tiny houses. De bewoners betalen erfpacht aan de gemeente. De vergunningen en contracten gelden voor vijf jaar.  Meer >>>

- Tiny Houses Westpark, Groningen: burgerinitiatief voor een tijdelijke, duurzame Tiny-wijk (max. tien jaar). Op 1,5 ha komen vanaf eind 2020 zo'n 30 particuliere huisjes van maximaal 50 m2. Er is een wachtlijst. Website >>>

-
Klein Zuidbroek, Apeldoorn: tien off the grid tiny houses voor een periode van maximaal vijf jaar. Elk max. 28 m2 netto gebruiksoppervlakte. Website: kleinzuidbroek.nl  Reportage na een jaar bewoning >>> 

- Tiny House project Klein Dalem, Gorinchem (ZH): pilot met tien verplaatsbare Tiny Houses, max
30 m2. Voorlopig voor vijf jaar. Website: www.kleindalem.nl

In 2017 startte een bijzonder project met tien permanente kleine huisjes: Tiny Houses Techum. Een initiatief van de gemeente Leeuwarden. Nadere kennismaking >>>  Op Facebook >>>

Ook op andere locaties in Friesland zijn tiny houses gebouwd: Hurdegaryp (5) en Sneek (20). In Gorredijk loopt een initiatief voor zeven huisjes.  Een kort filmpje >>>

Calimero Wonen, in de nieuwe wijk Ecowieck in Ewijk (vlakbij Nijmegen): 28 huisjes (koop en sociale huur) voor permanente bewoning.   Naar de website >>>  
Interview met bewoners dd. mei 2024 >>>


KIJKTIP: een korte docu (15 min.) over klein, duurzaam en sociaal wonen in De Olstergaard (Olst), Minitopia (Den Bosch) en Buurtschap Ter Veld (Eindhoven). Hier te bekijken >>>
 
Meer Tiny House woonpropjecten >>>      Meer over Tiny Houses in Nederland >>>





Nieuwe publicaties rond 'anders' wonen

Recent verschenen informatieve en inspirerende publicaties rond 'anders' wonen.

Publicaties met *) zijn opgenomen in de bibliotheek van Omslag en voor uitleen beschikbaar.


*)  Puur natuurlijk wonen:
duurzaam wonen en leven, hoe doe je dat? Door Iris van Asselt/Studio Duurzaam Wonen.  Lees hier meer >>>


*)  Masterscriptie '
Het (on)behagen bij de vrouw': een feministische historiografie van gemeenschappelijk wonen in Nederland, door Zomer Zeijemaker, studente stadsgeschiedenis UvA. Lees hier meer >>>


*) Collectieve woonvormen - Inspirerende oplossing voor actuele maatschappelijke vraagstukken:
Uitkomsten van een
oriënterend onderzoek naar collectieve woonvormen
T,b.v. studenten aan de Zuyd Hogeschool. Door Anton ten Westenend en Joop van Duren. Meer over deze publicatie >>>  Pdf van inhoud >>>


*) Werkboek
‘Van solo naar samen’: informatief naslagwerk over allerlei vormen van collectief wonen in Gelderland. Hier gratis te downloaden


*)  De toekomst van Nederland - De kunst van richting te veranderen. Door Floris Alkemade (rijksbouwmeester). Meer over dit boek >>>
 

*) Anders Wonen: inspirerende verhalen en tips van woonpioniers. Samengesteld door de redactie van onlineplatform HetKanWel.
Meer over dit boek >>> 


De Landelijke Vereniging Kleine Kernen stelde een praktische handreiking samen voor initiatiefnemers van gezamenlijke wooninitiatieven in kleine kernen. 27 pag. Gratis te downloaden.  Lees hier meer >>>


*) Uitgewoond: waarom het hoog tijd is voor een nieuwe woonpolitiek. Door Cody Hochstebach. Meer over dit  boek >>>


  *)  In Deventer is het eerste cohousingproject met acht tiny houses voor permanente bewoning in de sociale huur gerealiseerd. Met een gemeenschapshuis en een gezamenlijke tuin. Ter stimulering van nieuwe inititatiefnemers stelde Woonpioniers een informatieve brochure samen. Pdf hier downloaden >>>

!WOON adviseurs Clemens Mol en Tessa Buck schreven in 2022 samen een digitale gids voor startende groepen of mensen die geïnteresseerd zijn in de wooncoöperatie. Je vindt er een schat aan informatie die je op weg helpt om jouw initiatief uiteindelijk de eindstreep te laten halen. Het handboek telt maar liefst 142 pagina's en is gratis te downloaden >>>


‘Financiering van burgercollectieven’. De belangrijkste bevindingen van een studiedag, aangevuld met voorbeelden uit de praktijk.
Samengesteld door CollectieveKracht, kennisplatform voor burgerinitiatieven. 18 pag. Download hier >>> 



*) Pak Mokum Terug: woonstijd in een krakende stad. Over de (recente) geschiedenis van het kraken van panden en broodnodige inspiratie om in actie te komen.
Meer over dit boek >>>


*) Sociale architectuur over het sociale bouwproces van woongemeenschappen. Door Johan de Kleuver.
Meer over deze uitgave >>>


*) Samen wonen ontwerpen - Het recente archief van de Vlaamse Bouwmeester als inspiratiebron.  Meer over deze uitgave >>>

  
*)  Tiny Houses: van droom naar realiteit. Vanuit haar rijke ervaring bundelde Tiny House-pionier Marjolein Jonker tal van tips en tricks rond het realiseren van een eigen kleine huis. O.a. over waarom zou je tiny willen wonen, zelf ontwerpen of laten doen, financiering, ontspullen, hoe vind je een kavel? 240 pag. Meer over dit boek >>>

 
.
*)  Jubileumboek KIJK! - over de ontwikkeling van herbestemming van cultureel erfgoed. 220 pagina's met honderden foto’s, interviews en voorbeelden. 28 projecten worden uitgebreid beschreven. Uitgave van Stichting BOEiMeer over het boek >>>


*)  Operatie Wooncoöperatie  - over de ‘wooncoöperatie’ als een derde alternatief tussen huur en koop. Niet de individuele vraag ‘hoe wil ik wonen?’, maar het gezamenlijk vormgeven aan de vraag ‘hoe willen wij samenleven?’ valiz.nl

      *)   In Gemeenschap - bundel met beschrijvingen van ruim zestig leefgemeenschappen op religieuze grondslag, verspreid over heel Nederland. Aangevuld met informatie over verwante gemeenschappen en netwerken. Uitgave van Vereniging Religieuze leefgemeenschappen, december 2022.

*)   Bevlogen wonen is een brochure met vagen en praktische tips  voor  woongemeenschapsbewoners, samengesteld door ervaringsdeskundige en coach Nelleke Drop. Om een idee te krijgen, je gedachten te laten gaan of zelf aan de slag te gaan.
Ook gratis te downloaden van de website >>>

 
*)   'Zeggenschap zonder bezit' gaat over de veertigjarige geschiedenis van woon-werkpand Tetterode in Amsterdam: de grootste woon-werkgemeenschap in Oud-West. Van anarchistisch kraakpand tot succesvol pioniersproject met betaalbare en alternatieve vormen van wonen en werken, met zelfbeheer en zelfwerkzaamheid. Meer >>> 


*) 'Minitiopia, ruimte voor je woonwens'. Over de experimentele bouw- en woonvormen in mini-staatje Minitopia in Den Bosch: compact, flexibel, kant en klaar of modulair.
Meer >>>



*)  Serie van 5 praktische brochures over aspecten van gemeenschappelijk wonen (door senioren). Uitgave van de Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk Wonen 50+ (LVGO). 
Ook gratis te downloaden >>>

*) Tiny Houses Living: een boek vol met heel veel verschillende tiny houses en tiny house locaties. Samengesteld door Monique van Orden (St. Tiny House Nederland). Ook verkrijgbaar als e-book als e-book.  Bestellen: www.bookspot.nl    Inkijkexemplaar: issuu.com







Cursussen rond wonen in een tiny house

Vanuit haar eigen ervaring met het oprichten van Wooncoöperatie Tiny House Alkmaar, heeft Marjolein Jonker een online cursus ontwikkeld die Tiny House initiatiefgroepen stap voor stap loodst door het proces naar de oprichting van een stichting of (coöperatieve) vereniging. Niet alleen de keuze voor de rechtsvorm is een belangrijk onderwerp, ook de manier van organiseren en een hele reeks aan afspraken met elkaar over hoe je samen wilt gaan wonen. Van de cursus ‘Van initiatiefgroep naar wooncoöperatie’ is een versie voor individuele cursisten en een versie voor groepen. Marjolein Jonker is mede-oprichter en projectleider van Stichting Tiny House Nederland.
In 2023 verscheen haar boek .Tiny Houses: van droom naar realisatie'.

On-line basiscursus 'Jouw tiny house'
Tiny House-pioniers Marjolein Jonker en Monique van Orden ontwikkelden de verkennende on-line basiscursus Jouw Tiny House: van droom naar realiteit’, bestaande uit tien online lessen, vier cursusbijeenkomsten en toegang tot de supportgroep op Facebook. De basiscursus kost € 145,-.

Speciaal voor Vlaanderen
Er is veel overlap tussen de Nederlandse en Vlaamse situatie als het gaat om Tiny Houses, maar er zijn ook duidelijke verschillen. Bijvoorbeeld waar het gaat om regelgeving. Daarom is er nu ook de online-basiscursus Jouw Tiny House – van droom naar realiteit – Vlaanderen. Kosten: € 145,-.


Off the grid wonen

Speciaal voor bouwers van een tiny house en anderen die ecologisch en of biobased willen bouwen, ontwikkelde Niels Gorisse de praktische cursus zelfvoorzienend off-grid: ,,Leer alle basisbegrippen over ecologisch isoleren, zonneboilers, regenwateropvang, waterfiltering, helofytenfilters, composttoiletten, zonnepanelen en meer. De cursus wordt op verschillende locaties in het land gegeven, maar ook on-line.  Meer >>>





Duitse GLS Bank verkent Nederland

Met de medefinancierng van sociaal-ecologische woon(werk)projecten in zelfbeheer, verkent de Duitse GLS Bank nu ook de mogelijkheden in Nederland. Een belangrijke financiële steun in de rug voor Ecodorp Boekel en het nieuwe Bajesdorp.

De Gemeinschaftsbank für Leihen und Schenken (GLS) werd in 1974 opgericht vanuit een antroposofische achtergrond. Het was de eerste sociale en ecologische bank in Duitsland die met zijn geld niet speculeert op de internationale financiële markten, maar onder zeer gunstige voorwaarden kredieten verstrekt aan duurzame ondernemers die sociaal, ecologisch en economisch zinvolle projecten willen creëren.

De GLS Bank is ook de ‘huisbankier’ van de wooncollectieven die zijn aangesloten bij het Mietshäuser Syndikat, een Duits initiatief, dat al ruim twintig jaar opereert als netwerk van groepen die collectief een woongebouw kopen en daar als individu hun woon- en/of werkruimte huren tegen een sociale huur. Het collectief blijft eigenaar. De aanpak is onder meer gebaseerd op collectieve aankoop en financiering, solidaire medefinanciering, zelforganisatie, zelfbeheer en het oprichten van een coöperatie door leden/bewoners (die alle mede-eigenaar zijn) voor het organiseren van onderhoud, besluitvorming etc.

Het eerste project in Nederland dat door de GLS Bank werd medegefinancierd is woonwerkpand Soweto in Amsterdam. Het volgende project dat in aanmerking kwam was Ecodorp Boekel, in 2023 gevolgd door de collectieve woon-werkbroedplaats Nieuw Bajesdorp in Amsterdam. Hopelijk zullen ook de Nederlandse ethische banken zich door de GLS Bank laten inspireren.

Om de kansen en mogelijkheden van collectieve aankoop van panden in zelfbeheer in Nederland te vergroten, werd in 2015 VrijCoop opgericht. Dit netwerk heeft inmiddels ook goede contacten opgebouwd met de GLS Bank.

Fllm (NL ondertiteld) met uitleg over het Mietshauser Syndikat >>>


LEESTIP: Reportage (april 2024) over de GLS Bank op de website van op De Correspondent: 'Huren te hoog? Deze Berlijnse buren bouwden hun eigen wijk'  Hier lezen >>>





Verslagen van Aanloopdagen bij Omslag 

Omslag organiseert op de eigen locatie in Eindhoven regelmatig DoenDenkDagen (v/h Aanloopdagen) rond een specifiek thema. Elke dag wordt ingeleid door een of meer personen vanuit de praktijk. De Aanloopdagen worden steevast zeer goed bezocht door deelnemers vanuit het hele land.

Van elke dag wordt een uitgebreid inhoudelijk verslag gemaakt.
DSC03595.JPG DSC03995.JPG

Meer over Aanloopdagen bij Omslag >>>





   

Omslag op Facebook

Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling heeft een eigen pagina op Facebook: facebook.com

Ook daar worden af en toe berichten gepost rond 'anders wonen en leven'.





Schapen op milieuproject Stoutenburg

Woonvormen




Vraag en aanbod groepswonen



© 2008 Omslag, Hoogstraat 301a, 5654 NB Eindhoven. Tel. 040-2910295. | Deze site staat op de computer van dDH | Best viewed with Any Browser | | Eindredactie: Marta Resink