Praktische informatie voor ieder die wil wonen en leven in een ecologische en meer sociale omgeving, in een duurzaam huis, in een woongroep of leefgemeenschap



Servicepagina's
Op het gebied van anders wonen en leven vinden voortdurend allerlei ontwikkelingen plaats.

Op deze pagina bieden we een selectie van nieuws, dat betrekking heeft op de thema's van het Servicepunt Anders Wonen Anders Leven.

Raadpleeg voor aankondigingen van activiteiten de agenda


                   
                                     




Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling
Hoogstraat 301a
5654 NB Eindhoven
Tel. 040-2910295
omslag@omslag.nl
NL66 TRIO 0784 8731 86
KvK: V 40220544


Omslag is een landelijke,
niet-gesubsidieerde onafhankelijke organisatie.

Steun Omslag met een gulle donatie: NL66 TRIO 0784 8731 86 t.n.v. Omslag, Eindhoven


                                                   


Servicepunt
Anders Wonen Anders
                  Leven
Een initiatief van Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling

Actueel nieuws en prikborden

Actueel nieuws in het kort:

- Transitie Nederland heeft een gratis reader samengesteld met voorbeelden en handige tips om - in tijden van polarisatie en schermverslaving - in je eigen buurt of organisatie het gesprek aan te gaan over klimaat, energie en samenleven.  Hier lezen >>>
 - Het Land van Lisa in Rekken (Gld) wil uitgroeien tot Ecodorp Rekken en zoekt daarvoor contact met levensgenieters en aanpakkers. Van 4 t/m 9 augustus is hier een Knusklustival vakantieweek
- Op zaterdag 4 oktober organiseert CoopLink in Ede de 4e editie van de landelijke WooncoöpereatieDag. Lees hier meer >>>
- Tot 23 november is in Venetië (It) de 19e Internationale Architectuur Biënnale: labiennale.org/en    Meer over de Nederlandse deelname: nieuweinstituut.nl
- In Amsterdam-IJburg kom een nieuw 'roze' woonproject. Meer info via  OutForever >>> 



   

Veel vraag en aanbod 'anders wonen' op Omslag-website 

Op de advertentiepagina van de website van Omslag zijn vooral de oproepen rond 'anders' wonen favoriet. De oproepen zijn onderverdeeld in rubrieken, zoals: mensen gevraagd (van alles wat), woongroepen zoeken bewoners, woonruimte gezocht, woonruimte aangeboden, nieuwe initiatieven rond gemeenschappelijk wonen, meewerken/meeleven op ecologische projecten in Nederland en in andere landen en meer.

Soms willen mensen en initiatieven alleen op de website van Omslag adverteren, omdat dan de kans groot is om de juiste mensen te bereiken. Naar de oproepen >>>

De website vervult een belangrijke rol in de doelstelling van Omslag: doen-denkers met elkaar in contact te brengen. Op de advertentiepagina vind je oproepen en advertenties van mensen en initiatieven uit de kringen rond Omslag. Iedereen kan een specifieke niet-commerciële oproep laten plaatsen in een rubriek. Die blijven ongeveer een maand staan. Een vrijwillige donatie wordt op prijs gesteld.




Agenda van activiteiten rond 'anders' wonen en leven

Overal in het land zijn voortdurend activiteiten en bijeenkomsten rond vormen van 'anders' wonen en leven: rondleidingen, infodagen, cursussen, webinars, meewerk- en meeleefmogeljkheden, etc.

Veel van deze activiteiten worden aangekondigd in de Aktie Agenda. Kijk hier voor een overzicht >>>

De Aktie Agenda biedt een uitgebreid overzicht van acties en activiteiten van mensen en organisaties die werken aan een betere wereld. De Agenda bestaat al sinds 1994 en is een initiatief van Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling in samenwerking met anderen.

Iedereen die iets organiseert kan deze activiteit zelf in de Aktie Agenda invoeren en is zo verzekerd van een belangrijk stuk (gratis) publiciteit.
 
Check voor invoer altijd even of er op de door jou geplande datum misschien al een evenement is gepland dat mogelijk kan gaan concurreren en belangstellenden voor lastige keuzes stelt.  Naar de Aktie Agenda >>>     Naar het invoerscherm >>>




Volop activiteit in Ecodorp Boekel, nu ook: logeren!

Nu de bouw van de huizen is voltooid breekt er een nieuwe tijd aan voor de Boekelse ecodorpers: het onderhouden van het dorpen gezamenlijk bouwen van een Wereldhuiskamer als gemeenschappelijke ruimte. Het stamboom-huis wordt afgebouwd en inmiddels is recreatiewoning De Wijstplek gereed voor verhuur.

Het ecodorp
Ecodorp Boekel omvat 36 zelfstandige huizen waar op dit moment 47 volwassenen en 15 kinderen wonen. De klimaatpositieve woningen zijn onder de grond circulair en boven de grond biobased: houtskeletbouw met kalkhennep, vloerverwarming, rietbedwaterzuivering, slaafvrije zonnepanelen, enz. Het dorp telt zes mantelzorgwoningen. Iedere bewoner neemt deel aan een of meer werkgroepen, bijv. voedseltuin, buitenruimte, financiën, administratie of communicatie. Ieder huishouden heeft een eigen woning met woonkamer met keuken, slaapkamers, badkamer en voor- en achtertuin. Op zaterdag wordt samen gewerkt in de voedseltuin en de buitenruimte, met gezellige pauzes. Koffie, soep, thee en een borrel.Soms potluck bij een vuurtje en voor wie wil films, spelletjes of workshops.
Er zijn regelmatig kennismakingsdagen voor geïnteresseerden en potentiële woonbelangstellenden.

Wereldhuiskamer

In het voorjaar van 2026 wordt begonnen met de bouw van de gemeenschappelijke ruimte: de Wereldhuiskamer. De bouw wordt begeleid door bouwcollectief Mas con Menos, en er kunnen ook niet-ecodorpers meebouwen. Je kunt je belangstelling om mee te bouwen nu al melden.  Lees hier meer >>> 

De Wijstplek

Aan het uiterste randje van het dorp staat op vier meter boven de grond De Wijstplek, een bijzondere recreatiewoning met een  adembenemend uitzicht over de omliggende natuur. Met een oppervlakte van 17 m² en een terras van 20 m² is de woning geschikt voor één of twee personen. De basisvoorzieningen zijn aanwezig, waaronder een keukenblok, toilet, douche en een houtgestookte rocket stove. Je kunt de Wijsplek boeken voor een weekend, midweek of week. Lees hier meer >>>

Stamboom-huis

Intussen wordt gewerkt aan een ander project: de Stamboom. Dit wordt een multifunctionele ruimte voor alle ecodorpers, waar kleine tentoonstellingen en workshops kunnen worden gehouden en waar ook kan worden overnacht. De Stamboom wordt een blikvanger van het ecodorp. Lees hier meer >>>





Offgrid community De Bloeipleats in Leeuwarden zoekt nieuwe bewoners

Op De Bloeipleats wonen verschillende mensen samen in tiny houses op één terrein. Ze experimenteren met offgrid wonen, duurzaamheid en permacultuur. Samen met een groep vrijwilligers onderhouden ze het terrein: een oud boerenerf, dat ingericht is als groen, eetbaar landschap. De Bloeipleats is een project van stichting Ecodorp Friesland, waar alle bewoners ook onderdeel van zijn. De wens is een diverse community te creëren die open staat voor alle leeftijden en gezinssamenstellingen.

Het huidige bewoners zijn nu op zoek naar mensen met interesse in offgrid en kleinschalig wonen: ,,Je hebt de vrijheid om je eigen woonvorm te creëren (niet grondgebonden). Niet op een afgebakende kavel,  maar op een gedeeld terrein. De enige voorziening op het terrein is een wateraansluiting die zich in een gezamenlijk gebouw bevindt. Ook belangrijk: tijd en energie willen en kunnen investeren in het project''.   Lees hier meer >>>






Meerdaagse workshops Low impact stro-leembouw in Groningen

Deze zomer is er in ecodorp Land van Aine in Ter Apel en serie workshops, waarin je al doende leert hoe je met lokaal beschikbare natuurlijke en betaalbare materialen een vowaardig, mens- en milieuvriendelijk huis kunnen bouwen. Een unieke kans om ervaring op te doen.

De workshops worden gegeven door bezielde bouwers die werden opgeleid door Tom Rijven, de bedenker van de Flexagone.
Zij willen hun ervaringen kennis delen via een serie workshops in het Land van Aine.

In dit ecodorp-in wording bouwen de bewoners hun eigen huizen, samen met anderen. Er is al flink wat werk verzet. Er staan al muren van hout, stro en leem en dakconstructies.Tijdens de vierdaagse workshops leer je de bouwwijze kennen, met de daarachter liggende visie en filosofie. En je gaat vooral praktisch aan de slag met de (af)bouw.
Natuurlijk is er tijdens de workshop ruimte voor vragen en ontspanning, met 's avonds een vuurtje en 's ochtends yoga.

Data: 10 t/m 12 juli, 29 juli t/m 1 augustus, 7 t/m 10 augustus, 14 t/m 17 augustus, 2 t/m 5 septemer en 24 t/m 28 september. 

Deelname aan een workshop kost 75 euro; lunch en diner zijn inbegrepen, evenals thee, koffie en lekkers.
Overnachten in een eigen kampeermiddel is mogelijk (5 euro pppn). In overleg is het ook mogelijk om in een logeerbed te slapen (10 euro pppn).   Lees hier meer >>>

---------

Bouwweek opbouw ecodorp

Van 21 t/m 24 juli
organiseren de ecodorpers een bouwweek, waarin je meehelpt aan de bouw van het ecodorp. In ruil voor jouw inzet, kun je gratis verblijven, incl. biologisch/vegetarische maaltijden, koffie en thee. Deelname voor minimal twee dagen.
Lees hier meer >>>




Twee nieuwe tiny house-projecten: in Bergen op Zoom en Meppel

Er komen weer twee kleinschalige tiny house-projecten. In Bergen op Zoom komt Tiny Houses Walzicht en in Meppel wordt CPO Meppelermarke ontwikkeld.

In Bergen op Zoom werd 6 juli de koopovereenkomst voor de grond getekend voor de bouw van tien duurzame tiny houses. Ze komen in het hart van de nieuwe woonwijk met uitzicht op natuurgebied Het Markiezaat in de luwte van majestueuze bomen. De bouw start nog dit jaar. Lees hier meer >>>

In Meppel komt CPO Meppelermarke met acht tiny houses en een gemeenschappelijke tuin. De woningen worden zowel voor jonge stellen en eenoudergezinnen als alleenstaanden en senioren. Sommige huisjes zijn zelf ontworpen en een huis wordt  zelf gebouwd. De bouw start naar verwachting in 2026.  Lees hier meer >>>     Website van de Meppelermarke
 



Small-house community Calimero in Ewijk opgeleverd

27 juni was een feestelijke dag voor de bewoners van small-house community Calimero. In de wijk Ecowieck in Ewijk (Gld) werden 27 kleine huizen opgeleverd: 18 koopwoningen in diverse uitvoeringen en 9 sociale huurwoningen van het type 'Kikker'. De Kikkers van Calimero - met een woonoppervlak van maximaal 50 m2 - zijn markante ecologische houten huizen voor permanente bewoning.

Bewoners (huurders en kopers), Woonwaarts, WBVG en aannemer Hendriks waren aanwezig bij het feestelijke moment. Woningcorporatie Woonwaarts is eigenaar van de 9 woningen en Woningbouwvereniging Gelderland (WBVG) beheert de woningen en verhuurt ze aan de huurdersvereniging Calimero.

Calimero is een CPO, een vorm van sociale projectontwikkeling waarbij toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun eigen nieuwbouwproject. Wat hun bindt is de visie op leven en duurzaamheid en  verantwoordelijkheid voor de aarde. De leden van vereniging Calimero realiseerden samen hun kleine huizen, als onderdeel van de Ecowieck; een duurzame en autoluwe wijk in Ewijk waar verbondenheid met elkaar en de natuur de pijlers zijn.

Naar de website van Calimero >>>




22 t/m 24 augustus: Aardbeverrr Festival in Ten Boer

Ze noemen het zelf het leukste feestje van het jaar, het Aardbeverrr Festival, georganiseerd door het internationale bouwcollectief Mas con Menos ('Meer met Minder'). De locatie is coöperatie Woldwijk in het Groningse Ten Boer.

Het programma voor dit jaar is nog volop in ontwikkeling, maar is ieder geval is er knettergoeie live muziek met diverse bands en dj’s, heerlijk eten en lekkere drankjes. En dat alles op een prachtige locatie met o.a: eco-communities, tiny houses, stro en leembouw huizen, een zelfoogsttuin, vormen van samenvoorzienend leven en nog veel meer

Het festival is op donatiebasis. Wel wordt gevraagd om vooraf een kaartje van 1 euro aan te schaffen om te laten weten dat je komt, i.v.m. inkoop van eten en drinken, aantal campingplekken etc. Het is ook mogelijk zelf iets bij te dragen festival, een mini-workshop geven of iets anders delen. Mail daarvoor naar info@masconmenos.nl.  Voorwaarde is wel dat je de activiteit zoveel mogelijk zelfstandig kan uitvoeren of begeleiden. Over het festival >>>

Mas con Menos: Meer met Minder
Mas con Menos is de hoofdorganisaor van het jaarlijkse Aardbeverrr Festival. De Nederlandse tak van Mas con Menos heeft zijn thuisbasis in Woldwijk. Dit is een internationaal bouwcollectief bestaande uit enthousiaste bouwers met als gemeenschappelijke factor een fascinatie voor zelfvoorzienend en vrij leven. Samen maken ze meer met minder. Invloeden uit verschillende landen komen terug in hun creaties - van het bouwen van een compleet zelfvoorzienend strobalenhuis, brood/pizza oven of een eco-sauna. Mas con Menos maakt bio-constructies die getypeerd worden door het gebruik van natuurlijke en gerecyclede materialen en die samenwerken met de natur. Mas con Menos leeft en woont nomadisch en is altijd op zoek naar projecten met een bijzonder karakter om gezondere manieren van samen leven te ontwikkelen. Dit doen ze in de vorm van workshops, waarin opgedane kennis en theorie gelijk wordt omgezet naar ervaring in de praktijk. Het collectief is opgericht om hun fascinatie voor natuurlijke manieren van wonen en leven te delen met andere mensen in de vorm van workshops die voor iedereen toegankelijk zijn. Meer over Mas con Menos >>>

Over de locatie: coöperatie Woldwijk
Woldwijk is een gebied van ong. 39 hectare met als bestemming: anders wonen, werken en leven. De coöperatie voor duurzame initiatieven beheert het terrein met een aantal leden:
- woon-werk gemeenschap StaatjeVrij: proeftuin voor samenvoorzienend leven en ecologisch bouwen. Met een zelfoogsttuin en een Wereldhuiskamer
- Stichting Landjegoed: woonproject in het teken van circulariteit en gezamenlijkheid met vooral tiny houses en een gemeenschappelijke ruimte. Er wordt zoveel mogelijk gedeeld: gereedschap, vervoer, huishoudelijke apparaten etc.
-Tiny House Woldwijk: dorpsgemeenschap van ongeveer 10 huishoudens

Andere leden zijn de Energiecoöperatie Ten Boer en twee agrariërs die het agrarisch deel pachten. Daarnaast staat op het terrein een boerderij uit de 19e eeuw, een gemeentelijk monument.



Tien jaar VrijCoop

Een huis is geen verhandelbaar object, maar een plek om te wonen en samen te leven! Om de kansen en mogelijkheden van collectieve aankoop van panden in zelfbeheer in Nederland te vergroten, werd in 2015 VrijCoop opgericht.

Vrijcoop startte met het Duitse Mietshäuser Syndikat als voorbeeld. Verschillende wooncoöperaties bundelden hun kracht en kwamen tot een netwerk waarin het delen van kennis en het solidair financieren van wooncoöperaties voorop staat. Al dat praten en nadenken over statuten en financiering was niet voor niets. Inmiddels is Ecodorp Boekel project van de federatie, evenals de Leef en groei Hoeve in Maasbree, het Bajesdorp in Amsterdam en AR. De Brons in Nijmegen. En er zijn nog veel andere wooncoöperaties bezig met de ontwikkeling van hun project door aankoop of nieuwbouw.

Een van de belangrijkste kernuitgangspunten van VrijCoop is dat betaalbare woonruimte ook voor toekomstige huurders betaalbaar blijft. Zowel de pandbewoners als de federatie VrijCoop moeten in een eventuele verkoop toestemmen. Op die manier wordt verkoop voor eigen gewin maar ook centralisatie door een te machtige landelijke vereniging voorkomen. Lees hier meer >>>

Fllm (NL ondertiteld) met uitleg over het Mietshauser Syndikat >>>



2025: tien jaar Ecodorpen Netwerk Nederland (GEN-NL)

In 2025 is het tien jaar geleden dat de Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network werd opgericht: GEN-Nl. Het netwerk fungeert als schakel tussen ecodorpen en initiatieven en organiseert tal van verbindende activiteiten.

Fietstochten en gathering
Voor het jubileum staan bijzondere activiteiten in de planning: de Ecodorpen Tour door Nederland, een fietstour langs ecodorpen met een noordelijke en een zuidelijke route, en een meerdaagse gathering.

De zevendaagse noordelijke fietsroute (15 t/m 22 juni) zit er inmiddels op, maar van 13 t/m 22 augustus is de tiendaagse route langs eco-gemeenschappen in Zuid-Nederland. Het vertrek is op woensdagmorgen vanuit gemeenschap Welcome Home in Baexum in Limburg. Vandaar wordt gefietst naar het ecodorp Klein Oers (Veldhoven,NB) en ecodorp Boekel. Bij de Vlierhof in Kleve (D), net over de grens bij Nijmegen, is een rustdag. Daarna gaat het via ecodorp Zuiderveld (Nijmegen) naar Ppauw in Wageningen, en dan door naar de nieuwe gemeenschap Ons Dorpje Overeind in Schalkwijk. In Amsterdam wordt in Ruigoord (o.v.b.) overnacht, waarna koers wordt gezet naar ecodorp Bergen, waar van 22 t/m 24 augustus de landelijke Ecodorpen Gathering plaatsvindt.

Er wordt gemiddeld tussen 40 tot 70 km per dag gefietst en er kan worden overnacht in of nabij ecodorpen in eigen tentjes.  Meer over deze route >>>

Deelname aan de fietstocht kost € 300 (jongeren en studenten tot 30 jaar € 225). Dit is inclusief avondeten, kampeerplek, rondleidingen, een ‘reisleider’ en een volgauto voor spullen en pech onderweg.

Vier professionele filmmakers hebben toegezegd mee te willen fietsen om een deel van de tocht te filmen. Het streven is om er na afloop een mooie documentaire van te maken met als doel op een positieve manier bekendheid te genereren voor ecodorpen en eco-communities.

Lees hier meer over 10 jaar GEN-NL >>>



.

Europeese Ecodorpen Gathering in Hongarije

Van 12 t/m 17 augustus vindt in Lengyeltóti, Hongarije de jaarlijkse European Ecovillage Gathering plaats. Er worden zo'n 800 deelnemers uit heel Europa verwacht.

Het treffen is vooral bedoeld als ontmoetings- en uitwisselingsplek voor (toekomstige) bewoners van ecodorpen. Er is een veelzijdig programma, dat ook interessant is voor boeren, kunstenaars, activisten, politici, wetenschappers en anderen.

Dit jaar wordt ook 30 jaar Global Ecovillage Network (GEN) en 20 jaar Gaia Education gevierd.

Locatie is Mindenegyüttmegy, in de grote permacultuurtuin van Manas Garden in Lengyeltóti, zo'n 150 km van Budapest.

De gathering wordt georganiseerd door GEN-Europe.   Naar de website >>>

Natuurlijk zal ook een delegatie vanuit GEN-NL de gathering bezoeken. Meer daarover >>>




Ecodorp Klein Oers opgeleverd

Eind april werd het vijfe en laatste woonblok opgeleverd in ecodorp Klein Oers in Veldhoven (NB). Alle huizen zijn nu klaar en het dorp is bewoond. De volgende stap is het bouwen van een dorpshuis en de aanleg van een centraal gelegen permacultuurtuin.
Ook daarbij is extra hulp erg welkom.

Klein Oers bestaat uit 40 zeer duurzame woningen van bescheiden omvang, die met hulp van velen door de bewoners zelf zijn gebouwd met houtskelet in combinatie met strobalen, aan de binnenkant afgewerkt met leem. De bouw startte in april 2024.
Het ecodorp
omvat vijf woonblokken met elk acht woningen: twee 1 á 2 persoons levensloopbestendige woningen op de begane grond, twee 1 tot 3 persoons appartementen, 24 2 á 3 persoons tussenwoningen en acht 3 á 4 persoons gezins-hoekwoningen. Het zijn zowel sociale huurwoningen als (sociale) koopwoningen. Klein Oers is onderdeel van nieuwbouwwijk de Zilverackers.

Het dorp krijgt een sociaal en gezellig karakter, te vergelijken met hoe buren vroeger samen leefden en voor elkaar zorgden. Het is geen commune waarin alles strak geregeld is. Er is vrijheid en ieder heeft zijn/haar eigen levensvisie.
Gedeelde kernwaarden zijn ecologisch, duurzaam en gezond leven. Besluiten worden gezamenlijk genomen via sociocratische besluitvorming.
Als
straks ook het dorpshuis klaar is zullen daar allerlei activiteiten worden georganiseerd, door de bewoners zelf, maar ook door anderen van buiten het ecodorp. Te midden van de woningen komt een gezamenlijke tuin waar ontspanning en het verbouwen van voedsel samen gaan. In het dorpshuis komen o.a. een grote keuken, een washok en ruimtes voor gezamenlijk gebruik.

Klein Oers wil vooral ook fungeren als inspirerend pioniersproject. Het initiatief is inmiddels beloond met verschillende prijzen.      Meebouwen aan Klein Oers >>>             Naar de website >>>

Interview met bewoonster Sanne: 'Ik mocht mijn eigen huurhuis bouwen'.  Hier lezen >>>




Bouw gestart van drie gemeenschappelijk wonenprojecten in het groenste nieuwe buurtschap van Zwolle

Dit voorjaar is gestart met de bouw van drie groene gemeenschappelijk wonenprojecten in De Tippe: Klein Wonen in De Tippe en het Groene Burenerf. 

Klein Wonen in de Tippe

Dit wordt het groenste buurtje van nieuwbouwwijk De Tippe, onderdeel van de wijk Stadshagen: 36 tiny houses van verschillende grootte, met een gemeenschappelijke tuin met ontmoetingsruimte en gedeelde voorzieningen. Oplevering: begin 2026. De 24 koopwoningen worden gerealiseerd in CPO-verband. Daarnaast komen er 12 huizen in de sociale huur. De toekomstige bewoners kiezen bewust voor klein en buurtzaam wonen; er wordt gebouwd met zoveel mogelijk natuurlijke materialen. Ze werken samen binnen een vereniging, waarvan ieder lid actief is in een werkgroep. En natuurlijk kiezen ze ook voor elkaar, want allerlei voorzieningen kunnen samen worden gedeeld. Er is een hechte en actieve vereniging, waarbinnen gezamenlijk besluiten worden genomen.   Naar de website >>> 


Mens- en Milieuvriendelijk Wonen De Tippe en De Groene Burenhof

In hetzelfde buurtje komen ook andere groene gemeenschappelijk wonenprojecten, die inmiddels in aanbouw zijn: Mens- en Milieuvriendelijk Wonen De Tippe, met 18 grondgebonden koop- en huurwoningen/appartementen.
Dit project werkt nauw samen met de Groeneburenhof: 15 koopappartementen voor actieve senioren, 10 eengezinswoningen in CPO en 8 sociale huurwoningen. Samen heten ze het GroeneBurenErf.

Verderop in de wijk komt een Knarrenhof met 51 woningen, koop en huur.

Artikel over deze projecten in Stadshagen Nieuws >>>




Bouw gestart van ecodorp Allemansland, Deurne

Aan de Milhezerweg In Deurne (NB) wordt volop gebouwd aan ecodorp Allemansland.  Op een stuk grond van twee hectare komen 24 houten huisjes van verschillende afmetingen, in een duurzame en betaalbare vorm. Gemeenschappelijk zijn een moestuin, kruidentuin en dierenweide en een natuurlijk speelparadijs voor kinderen. In Allemansland wonen straks mensen van alle leeftijden.

Het concept van Allemansland vond inspiratie in ecodorp Bolderburen in Culemborg. In Allemansland komt een mix aan ecologische en duurzame huizen. De huizen zijn ontworpen voor verschillende gezinssamenstellingen en levensfasen: van huizen voor gezinnen met kinderen tot tiny houses. Voor iedereen een huis dat precies groot genoeg voelt.

Voor alle bewoners komt er een gemeenschappelijk gebouw met een keuken, woonkamer, werkplaats, logeerkamers en een wasruimte. Daar kunnen verjaardagen worden gevierd en allerlei andere leuke dingen ondernomen worden, zoals samen  eten. Het buitengebied is overdag vrij toegankelijk voor iedereen. Iedere woning zal een eigen perceel krijgen, met daarbij een kleine eigen tuin. De tuinen lopen over in het gemeenschappelijke buitengebied. Er komen geen hoge schuttingen of hoge hekwerken als erfafscheiding, maar er wordt slim gebruik gemaakt van planten en heesters om een gevoel van privacy te creëren.

Naar de website >>>



Ook wonen in een Knarrenhof?

In verschillende steden is een Knarrenhof in aanbouw. In Grave (NB/Gld), Marum (Gr), Obdam (NH), Zwolle en Deventer is nog ruimte voor nieuwe bewoners. Het gaat om koopwoningen.

Een Knarrenhof is een combinatie van de hofjes van vroeger met het gemak van heden. Hierdoor ontstaat een uniek concept van veilig wonen met veel privacy en tegelijkertijd alle voordelen van samenwonen. Knarrenhof is voor mensen vanaf 45 jaar, maar er zijn ook Meergeneratiehofjes voor mensen van 19 tot 109 jaar. Lees hier meer >>>

- In Grave wordt de voormalige Generaal de Bons Kazerne getransformeerd tot en Knarrenhof met 20 gelijkvloerse levensloopbestendige appartementen. Meer info >>>
 
- In Marum komt de eerste Knarrenhof op korte afstand van de stad Groningen: De Meerborg. De hof bestaat uit 18 grondgebonden koopwoningen en 5 kleine huisjes. De bouw is inmiddels begonnen en de eerste woningen worden naar verwachting begin 2026 opgeleverd. Meer info >>>
 
- In het Noord-Hollandse Wieringerwerf komt de Sternhof, met 32 woningen, waarvan 3 'schoolwoningen' (niet-levensloopbestendig in het oude schoolgebouw. Van de 32 woningen zijn er 9 sociale huurwoningen. Er zijn nog koopwoningen beschikbaar. De bouw start naar verwachting eind 2025. Meer info >>>

- In Zwolle komt een tweede Knarrenhof: Het Veecatenhof. In totaal komen er 18 koopwoningen en 32 huurwoningen, en een hofhuis. Er zijn nog 2 niet-levensloopbestendige appartementen beschikbaar op de eerste verdieping. De bouw is inmiddels gestart; begin 2026 worden de eerste woningen opgeleverd.
Meer info >>>

- In de wijk Steenbrugge in Deventer komt een Knarrenhof met 23 woningen: Hof van Steenbrugge.
Meer info >>>

Er ontstaan steeds meer initiatieven.  Naar de actuele overzichtskaart >>>




 

Ecodorpen Netwerk verbindt ecodorpers (in spe)

Het Ecodorpen Netwerk (GEN-NL) heeft als doel de gezamenlijke kennis en ervaringen te delen en krachten te bundelen rond gedeelde belangen van ecodorpen. Er is een actief aanbod, ook on-line.

GEN-NL is de Nederlandse tak van het Global Ecovillage Network en vormt een verbindende schakel tussen zeer uiteenlopende ecodorp-initiatieven. Kijk hier voor een overzicht >>>

GEN-NL organiseert een scala van virtuele en fysieke activiteiten om de onderlinge contacten tussen ecodorpers (in spe) te stimuleren, variërend van trainingen en Nederlands- en Engelstalige webinars rond specifieke thema's, tot een virtueel filmhuis met elke maand een toepasselijke fysieke uitwisselingen. GEN-NL heeft een eigen youtube-kanaal, waar o.a. webinars zijn terug te kijken.

Groepen die ondersteuning willen bij het proces van groepsvorming, kunnen een beroep doen op het CLIPS-team. Er zijn regelmatig webinars en trainingen.  Meer daarover >>>

Naar de website >>> 

GEN-Nl is aangesloten bij GEN-Europe het wereldwijde Global Ecovillage Network, met afdelingen in vijf continenten en een speciale jongerensectie. 

GEN-Nl heeft een eigen youtube-kanaal, waar o.a. de webinars zijn terug te kijken.
 


Ecodorpen wereldwijd Federation of Intentional Communities (FIC) is een verbindende schakel tussen 'intentional' communities wereldwijd. Er zijn regelmatig (online) events en eens per maand een  virtuele rondleiding door ecodorpen in verschillende landen.
Naar de agenda >>>     De website biedt ook een zoekmachine>>>



 

Meebouwen aan ecodorp Land van Aine, Ter Apel (Gr)

Er wordt volop gebouwd aan ecodorp Land van Aine in Ter Apel (Gr). De eerste huisjes zijn al bewoond. Er zijn rondleidingen, workshops en speciale bouwweken, waar je kunt (leren) bouwen met stropanelen. 

Ecodorp Land van Aine wil een vitale leefgemeenschap van 50-100 bewoners creëren rond de kernwaarden respectvolle en zorgzame omgang met elkaar en met de aan hen toevertrouwde grond, duurzaamheid, samenwerkend en samenvoorzienend, uitwisselen met de omgeving en geïnteresseerden, oprecht verbinden, hier en nu zijn, transparantie en eigen verantwoordelijkheid. Het dorp is volop opbouw. De meeste bewoners wonen nu nog in  yurts en pipowagens.

Voor serieuze belangstellenden om in dit ecodorp te komen wonen, geldt een instroomprocedure >>>  

Op 7 oktober 2024 zond het tv programma Binnenste Buiten een kort item uit over het Land van Aine. Bekijk het hier >>>

Meewerken en logeren in het ecodorp      

Wie benieuwd is naar het ecodorpleven en daaraan wil bijdragen, is tot eind oktober welkom om 2 tot 8 weken mee te werken en mee te leven. Gevraagd wordt om 25 uur per week mee te werken. Daar tegenover staan drie biologische maaltijden per dag en een mooie ecodorp-ervaring. De nadruk ligt op fysieke klussen zoals werken in de moestuin, het voedselbos, opschonen van het terrein, technische- en timmerklussen, assisteren bij het koken of zelfstandig koken voor ca 45 personen. Tussendoor kun je zwemmen in het kanaal, wandelen, meedoen met yoga, meditatie of genieten van een kampvuur.
Er zijn enkele logeerbedden. maar verblijf in een eigen tent, caravan of camper heeft de voorkeur.  Mail Fenna voor vragen en opgave: receptie ( at ) ecodorplandvanaine.nl

Elke vrijdag is er een samenwerkdag
. Er worden dan allerlei klussen gedaan; ook een fijne manier om nader kennis te maken. Voor mensen met specifieke bouwvaardigheden is een apart aanbod. En er zijn regelmatig workshops. Naar de website >>>




 

CoopLink: kennis delen rond wooncoöperaties

CoopLink is het landelijk kennisplatform van, voor, door en over wooncoöperaties. De aangesloten leden organiseren een veelheid van workshops, cursussen en bijeenkomsten, ook online.

Wat zijn de voordelen van een woonco
öperatie? >>>

De missie van Cooplink is de opkomst van de wooncoöperatie als nieuwe woonvorm aan te jagen en er een succes van te maken. Dat gebeurt vooral door kennis te delen. Niet als commercieel adviesbureau, maar als  club van initiatieven die tegen hetzelfde aanliepen en -lopen. En zodoende samen de weg te plaveien voor bestaande en nieuwe initiatieven, zodat het steeds eenvoudiger wordt om een gemeenschappelijke woondroom te realiseren. Daarbij worden zeven coöperatieve principes gehanteerd.

Naast online basiscursussen over het opzetten van een wooncoöperatie, zijn er regelmatig kennisdeelsessies over uiteenlopende onderwerpen, zoals collectieve financiering, rechtsvormen en papierwerk, succesvol vergaderen, op zoek naar een locatie, het sociocratisch kringgesprek en schrijven van een businessplan. Uitgebreide agenda van relevante workshops, cursussen en bijeenkomsten >>>

Uitgebreide verslagen van de kennisdeelsessies verschijnen op de website

Actueel nieuws
Met de groeiende belangstelling voor wooncollectieven, verschijnen er steeds meer artikelen. Cooplink selecteert daaruit opvallende ontwikkelingen. Lees hier meer >>>

Cooplink is ontstaan dankzij een duwtje in de rug van de founding fathers !Woon, de Woonbond, de WBVG en de Vereniging Gemeenschappelijk Wonen. Naar de website >>>

Enkele aansprekende voorbeelden van wooncoöperaties zijn: De Nieuwe Meent (Amsterdam), de Boschgaard (Den Bosch), Stroom (Amsterdam) en De Warren (Amsterdam)

Handboek wooncoöperaties Amsterdam

!WOON adviseurs Clemens Mol en Tessa Buck schreven in 2022 samen een digitale gids voor startende groepen of mensen die geïnteresseerd zijn in de wooncoöperatie. Je vindt er een schat aan informatie die je op weg helpt om jouw initiatief uiteindelijk de eindstreep te laten halen.

Het handboek telt maar liefst 142 pagina's en is gratis te downloaden >>>


TIP: Impressie (tekst en video) landelijke WooncoöperatieDag, oktober 2024

Wooncoop is de Belgische koepel voor wooncoöperaties: waar wonen uit de speculatie wordt gehaald en de harde grens tussen kopen en huren verdwijnt. Een filmpje >>>

De Duitse GLS Bank is een belangrijke solidaire financier van wooncoöperaties. 

VrijCoop - collectief kopen en samen huren

VrijCoop, de Nederlandse vereniging voor collectief kopen en samen huren, is niet geïnteresseerd in koopwoningen, maar in collectief eigendom en betaalbaar huren. Want: 'vastgoed hoort thuis binnen een solidaire economie onder het beheer van bewoners en gebruikers'.
VrijCoop werd in 2025 opgericht als de Nederlandse zusterorganisatie van het Mietshauser Syndikat.  Meer over VRIJCoop  >>>





Cooplink biedt serie podcasts over wooncoöperaties

Cooplink, landelijk kennisnetwerk wooncoöperaties is gestart met een serie podcasts met praktijkverhalen en kennis om wooncoöperaties vooruit te helpen.

Je kunt de podcasts hier beluisteren >>>

Wat is een wooncoöperatie?

Een wooncoöperatie is een woonvorm waarbij de leden (bewoners) gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen over hun huisvesting. Het is een vorm van zelforganisatie waarbij bewoners samen hun eigen wooncomplex besturen en beheren. Ze maken bijvoorbeeld afspraken over in welke mate ze  ruimtes en voorzieningen met elkaar delen, over het innen van de huren en het aannemen van nieuwe bewoners. Zowel (al lang) bestaande projecten als nieuwe initiatieven, zoals ecodorpen, kunnen een wooncoöperatie oprichten. Het kan gaan om een kleine hechte gemeenschap, maar ook een grote losse groep. Of juist andersom. Welke groepssamenstelling het initiatief ook heeft, een noodzakelijke voorwaarde is een gemeenschappelijke visie en gedeelde verantwoordelijkheid. Met een wooncoöperatie heb je zelf de regie over je leefomgeving. Je bepaalt met elkaar met wie je woont en hoe je een gebouw beheert of zelfs bouwt. Overzicht van bij Cooplink aangesloten initiatieven >>>

Sinds de wooncoöperatie in 2015 werd verankerd in de Woningwet, ontstaan er steeds meer initiatieven. Maar voor velen is het nog wennen aan deze vergaande vorm van zelfbeheer. Om kennis en ervaringen te delen werd CoopLink opgericht, als landelijk kennisplatform van, voor, door en over wooncoöperaties. Het platform organiseert een veelheid van workshops, cursussen en bijeenkomsten, ook online.
Meer over Cooplink >>>


 

Nieuwe ecodorp-initiatieven in Nederland

Voortdurend ontstaan er initiatieven voor het opzetten van een ecodorp in Nederland. De meeste groepen verkeren nog in een initiatieffase.

Sommige initiatieven hebben inmiddels een locatie verworven en zijn nu druk bezig met de (op)bouw, o.a. in Bergen (NH), Boekel (NB), Ter Apel (Gron), Nijmegen-Noord, Veldhoven, Deurne en Den Bosch

Omslag houdt een (onvolledig) overzicht bij van initiatieven-van-onderop. Bekijk hier meer nieuwe initiatieven, die soms nog een in zeer pril stadium van ontwikkeling verkeren.

Klik hier voor een overzicht van initiatieven (rijp en groen) die zijn aangesloten bij het Nederlandse Ecodorpennetwerk (GEN NL).




 

Erfdelen op het platteland

Stichting Erfdelen maakt zich sterk voor herbestemming van (leegstaande) boerderijen in het buitengebied tot een collectieve woonvoorziening: sociaal, duurzaam, kleinschalig en samen.

De animo voor het Erfdelen-concept neemt hand over hand toe, maar de praktijk is weerbarstig. Pieter Parmentier, bedenker van het Erfdelen-concept legt uit hoe het zou kunnen in deze video >>>
De website www.erfdelen.nl geeft uitgebreide (achtergrond)informatie En je kunt je abonneren op een nieuwsbrief.

In  maart 2024 verscheen het onderzoeksrapport 'Het concept Erfdelen biedt oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen in landelijk gebied', opgesteld door de Wageningen Wetenschapswinkel op verzoek van het Stichting Erfdelen).  Lees het hier >>>

Er zijn inmiddels verschillende projecten gerealiseerd: een proeftuin in Salland, en projecten in DoesburgSchalkwijk, en Zundert. Er anno 2025 zijn er zo'n 20 projecten in ontwikkeling.




Nieuwe initiatieven rond gemeenschappelijk wonen

Meer oproepen van nieuwe initiatieven >>>

Aan de rand van Meppel komt een erf met 25 koopwoningen, een gezamelijke tuin en gebouw. Samen leven, duurzaamheid en diversiteit staan centraal: CPO Erve Bosco. Er is nog ruimte voor nieuwe bewoners. Lees hier meer >>>



Huisje Boompje Buurtje is een nieuw initiatief om in het centrum van Uden (NB) samen een duurzame groene oase te bouwen in en rond een bestaand pand. Voor dit CPO project worden pioniers gezocht. Meer lezen >>>



Wonen aan de bosrand
is een pril initiatief voor het realiseren van een gemeenschappelijk paradijs op een locatie in Midden-Nederland voor een hechte groep van 8-12 personen. Er worden mede-avonturiers gezocht om deze droom te realiseren.  Naar de website >>>



Vlierhoven
is een
woonwerkgemeenschap in oprichting. Doel: ruimte creëren voor bewustzijn, waardeherstel en een menselijke economie. Er is een locatie op het oog in de buurt van Nijmegen: 6 ha grond, ruimte voor +/- 22 bewoners en veel ruimte voor bedrijven en experiment. Er worden mensen gezocht meewerken dit initiatief verder te ontwikkelen. Eens per maand is er een open middag in Nijmegen om nader kennis te maken. Naar de website >>>



Wooncollectief Remise is een nieuw CPO-initiatief in het FabriekskwartierTilburg:  max. 24 betaalbare en zelfstandige (koop)wooneenheden, met daarnaast gemeenschappelijke ruimtes zoals een huiskamer, wasgelegenheid, fietsenhok, klusruimte en tuin. Nieuwe leden kunnen zich nog melden.  Naar de website >>>



Wooncoöperatie Eureka!
is een multigenerationeel initiatief voor de bouw van een complex met 100 woningen in de
Kolenkitbuurt in Amsterdam: 80% middenhuur en 20% vrije sector. Naar verwachting gaat begin 2025 de eerste paal de grond in. Er is nog ruimte voor nieuwe leden! Elke maand is er een  informatieavond voor geïnteresseerden. Lees hier meer >>>



Casa Calor
wil een wooncoöperatie opzetten binnen de gemeentegrenzen van Utrecht: een broedplaats van maatschappelijk bewustzijn en creativiteit, met eigen zeggenschap en betaalbaar wonen in een complex voor zo'n 15-20 huishoudens, met  een mix van sociale en middenhuur. En een grote tuin en een gemeenschappelijke ruimte. Lees hier meer >>>



In Zetten (gem. Overbetuwe, 5 km van Wageningen) is het duurzame buurtje De Groene Morgen in ontwikkeling: dertien duurzame huizen (huur en koop) met veel gemeenschappelijkheid. Het buurtje maakt onderdeel uit van de wijk Veldzicht. De bewoners van de wijk gaan samen zorg dragen voor hun leefomgeving. Zij delen de gemeenschappelijke buitenruimte zoals een moestuin en een klein voedselbos. Naast de verschillende wooneenheden komt er een multifunctioneel gemeenschapsgebouw. Er zijn nog een paar koopwoningen beschikbaar. Meer lezen >>>



In de wijk
Veldhuizen Ede zal woongemeenschap Festein worden gebouwd, met ruim dertig adressen. Door een open groep die als goede buren willen: een verscheidenheid aan mensen, jong en oud, idealistisch en praktisch, kopers en huurders. Er is nog ruimte voor nieuwe belangstellenden en er is regelmatig een Meet&Greet.  Naar de website >>>



Op de Wageningse Berg wordt de komende vijf jaar ecologisch buurtschap De Beuk gerealiseerd:
een natuurinclusiebe ecologische woongemeenschap met 150 woningen, waar duurzaamheid geïntegreerd wordt in het dagelijks leven en waar zorg voor elkaar en nabuurschap centraal staan.  Lees hier meer >>>



In Groesbeek ontwikkelt zich wooncoöperatie De Wereldbuur, een gemeenschap van 20-25 huishoudens. Op het landgoed van Dekkerswald is plaats voor meerdere woongemeenschappen. Meer over De Wereldbuur >>>



In Weert (ZO Limburg) komt de ecologische woongemeenschap Ecodorp Hof van Weleert. Doel: 8 permanente biobased huisjes bouwen en een gemeenschappelijke ruimte vanuit de ambities wonen in verbinding met elkaar en de natuur, betaalbaar, duurzaam, coöperatief wonen in goed nabuurschap. Er wordt samengewerkt met Ecodorp Boekel. Meer >>>



Op een ruime kavel
in het dorp De Glind (gem Barneveld, Gld) is CPO Ecowonen Midden Nederland in aanbouw: 24 ecowoningen en een gemeenschappelijk gebouw.

Er zijn regelmatig info-avonden voor nieuwe belangstellenden.
www.ecowonen.org


 
Buurtschap De Gast
is een particulier initiatief met medeopdrachtgeverschap in Zuidhorn (Gron.) met als doel duurzaam wonen in een groene omgeving. Er komen 9 geschakelde grondgebonden woningen, 6 appartementen en een gezamenlijk buurthuis.  Meer  >>> \



KilimanjaroWonen ontwikkelt samen met toekomstige bewoners gemeenschappelijk wonen-projecten in CPO-verband in onder meer Helmond, Cuijk, Veldhoven en Horst aan de Maas. In voorbereiding zijn projecten in verschillende gemeenten in Brabant en Limburg.  Meer >>>


Meer nieuwe initiatieven >>>




  

7-delige documentaire serie over collectief wonen

Filmmakers Eric Creemers en Ron Blom maakten een 7-delige documentaire serie over vormen van collectief wonen. In elke aflevering staan twee of drie woongemeenschappen centraal.

De serie Samen Leven Samen Wonen laat zien hoe samenleven in een woongemeenschap eraan toe gaat en wat het belang is van deze woonvorm. De makers onderzoeken de drijfveren van mensen om op deze manier te gaan wonen, waarom het leuk is, maar ook waar ze tegenaan lopen en hoe je een gemeenschappelijk woonproject opstart.

De kijker maakt kennis met bewoners die samen hun straat beheren, ouderen die gezamenlijke recreatieavonden organiseren, creatieve jongeren die samenwonen in een voormalig kraakpand, een gemeenschap die samen de tuin onderhoudt, een Turkse woongroep, een woongroep die jongeren begeleidt om zelfstandig te worden...

Naast portretten van bewoners, komen ook initiatiefnemers, bestuurders, architecten, corporaties, adviseurs en wetenschappers aan het woord over de maatschappelijke betekenis van collectief wonen. Zij geven hun visie op trends, belemmeringen en oplossingen.

Thema's:

1: Zorg voor elkaar
2. Gezellig samen oud worden in de wijk
3. Samen wonen tegen klimaatverandering
4. Samen leven voor creativiteit: over woon-werkpanden (voorheen gekraakt)
5. Meer samen door te delen: over Centraal Wonen
6. Samen wonen met je buren
7. Samen aan de slag in een wooncoöperatie

Naar de website >>>





Rondleidingen door ecologische woonwijken

De afgelopen jaren zijn verschillende nieuwe sociaal-ecologische woon(werk)projecten opgeleverd. De trotse bewoners - soms ook de bouwers - leiden belangstellenden graag rond in hun wijk. Daarbij vertellen ze over de totstandkoming en het bouwproces, maar natuurlijk ook over het dagelijks wonen en leven in hun wijk.


- Ecodorp Klein Oers in Veldhoven (NB) is nog volop in aanbouw. De trotse bewoners, vaak ook de mede-bouwers, verzorgen elke tweede zondag van de maand een rondleiding. Naar de website >>>

- Elke eerste zondag van de maand wordt een rondleiding gegeven door de nieuwe natuurinclusieve duurzame wijk Olstergaard in Olst. Om 12:30 verzamelen op hoek Vink/Rietgors. Meer info: rondleiding ( at ) olstergaard.nl   Meer over deze wijk >>>

- De ecologische wijk Lanxmeer in Culemborg werd al in 2000 opgeleverd. In een groen landschap van 24 hectare staan zo'n 350 duurzame - soms zeer experimentele - woningen, verdeeld over 17 hoven, en allerlei bedrijven, kantoren en werkplaatsen. Daarnaast is er een biologische stads-/zorgboerderij. De wijk ligt vlakbij het NS station. Door de wijk is een doe-het-zelf wandelroute uitgezet, maar er worden ook begeleide rondleidingen gegeven. Meer over Lanxmeer >>>

- De Soesterhof in Amersfoort is een bijzonder duurzaam buurtje met 42 huur- en koopwoningen dat door de bewoners zelf werd bedacht en vormgegeven. Het project werd voorjaar 2021 opgeleverd. Er zijn regelmatig kennismakingsbijeenkomsten.  Naar de website >>>

- Strowijk IEWAN in Lent (Nijmegen): een paar keer per jaar verzorgen bewoners een rondleiding met uitleg in het eerste ecologische woon-werkproject in de sociale huursector met zelfbeheer. Ontwikkeld en (goeddeels) zelf gebouwd door de bewoners. Opgeleverd in mei 2015. Aansluitend aan de rondleiding is er een speciale info-sessie voor potentiële woonbelangstellenden. www.iewan.nl.    Filmpje >>> 

- Woongemeenschap Eikpunt in Lent (Nijmegen) in principe is er iedere derde zaterdag van het kwartaal een uitgebreide rondleiding voor geïnteresseerden. De pijlers van deze woongemeenschap zijn: meergeneratiewonen, stilte en bezinning, ecologisch en duurzaam en gemeenschapsvorming. Op de lange wachtlijst hebben dertigers en veertigers voorrang.  www.woongemeenschapeikpunt.nl 

- Ecodorp Zuiderveld, Nijmegen-Noord: biedt elke eerste zondag van de maand een fysieke presentatie over de tot standkoming van de wijk, gevolgd door een rondleiding. Ook is er ongeveer eens in de 2 maanden een online informatiebijeenkomst via Zoom (videochatten), waarin uitleg wordt gegeven over (de projecten van) Coöperatieve Vereniging Ecodorpen Gelderland, waaronder ecodorp Zuiderveld.  Vooraf aanmelden >>>

- Ecowijk De Woongaard in Serooskerke
is sinds begin 2023 bewoond. De trotse bewoners van de 25 woningen verzorgen regelmatig rondleidingen. Vooraf aanmelden. www.dewoongaard.info

-
Eens per maand op een zaterdag is er een rondleiding door sociaal-ecologisch woonproject De Groene Mient in Den Haag. Vooraf aanmelden: groenemient.nl

- Schoon Schip, Amsterdam:
drijvende woonwijk, ecologisch en sociaal duurzaam met 46 huishoudens op 30 arken, bewoond sinds 2020. Op verzoek worden rondleidingen gegeven aan groepen. Meer daarover >>>

- Ecodorp Boekel (NB): elke eerste (of tweede) zondag van de maand is er een informatiemiddag met rondleiding door het ecodorp-in-opbouw, met volop gelegenheid om vragen te stellen. Ook voor mensen die zelf een wooninitiatief willen starten. Je moet je wel vooraf aanmelden!
Voor wie erachter wil komen of Ecodorp Boekel een fijne plek is om zelf te wonen is er af en toe een kennismakingsdag. Meld je vooraf gemotiveerd aan! >>>

- Wijk met 23 aardehuizen in Olst: elke eerste zondag van de maand is er een rondwandeling door de wijk met uitleg over de achtergronden, het bouwproces en het huidige wonen in deze bijzondere wijk, die door de bewoners zelf werd ontwikkeld en gebouwd. Opgeleverd in 2014. De rondleiding start om 14:00 uur bij het parkeerterrein aan de noordzijde van de wijk, aan de Rietgors. Richtprijs € 3 p.p. Geschikt voor deelnemers vanaf 12 jaar. Kort filmpje als voorproefje >>> Web: www.aardehuis.nl

- Ecowijk Mandora in Houten (U):
wijkje met 36 prachtige, energiezuinige huizen en een buurthuis voor gezamenlijk gebruik. Opgeleverd in 2017. Bewoners verzorgen regelmatig een presentatie over de wijk met een  rondleiding. Vooraf aanmelden! Web: www.ecowijkmandora.nl

- Minitopia, Den Bosch en Eindhoven: experimenteerplekken met zelfbouw van nieuwe woonvormen: klein, innovatief, duurzaam, demontabel, flexibel en tijdelijk. Er worden regelmatig rondleidingen gegeven. Aanmelden! Website >>>      Facebook >>>

-
Het Vriendenerf in Olst, kleinschalig CPO-project woonproject voor en door actieve vijftigplussers, houdt af en toe rondleidingen en informatiedagen voor startende gemeenschappen. www.vriendenerf.nl

- Elke eerste zondag van de maand wordt een rondleiding gegeven met uitleg over (het terrein van) Ecodorp Bergen (NH). Aanvang 14:00 uur. Vrijwillige bijdrage, vooraf aanmelden. Elke vrijdag (soms ook zaterdag) is er een meewerkdag  Web: ecodorpbergen.nl

- Het GWL-terrein in Amsterdam is de eerste ecowijk in Nederland (1997). Op verzoek worden rondleidingen gegeven aan groepen. Lees hier meer >>>

Kijk voor meer rondleidingen en info-bijeenkomsten bij bestaande woonprojecten in de Aktie Agenda.

Meer voorbeelden van ecologische woonwijken >>>



 

Kennismaken met gemeenschappelijk wonen

Wie zich wil oriënteren op vormen van gemeenschappelijk wonen, is bij allerlei projecten welkom voor een rondleiding ter nadere kennismaking. Een willekeurige greep uit het aanbod.

-
Een paar keer per jaar verzorgen de bewoners van de nog jonge leefgemeenschap De Huijberg in Huijbergen (NB) een informatiemiddag met rondleiding.  Website >>>

- Elke eerste en derde zondag van de maand tussen 10:30 en 12:00 kun je koffie komen drinken bij Woongemenschap Eikpunt in Lent (Nijmegen). Belangstellenden, leden, bewoners en anderen zijn van harte welkom. Soms wordt er iets leuks georganiseerd met muziek bijvoorbeeld, maar het kan ook ontmoeten in een ontspannen sfeer zijn. Voor uitgebreid kennismaken zijn er speciale rondleidingen.  Zie website >>>

- Centraal Wonen De Wonenwij in Ede (Gld)
organiseert af en toe een informatieavond over hun vereniging met 47 huishoudens en hun manier van wonen waarbij de bewoners bewust kiezen voor onderlinge betrokkenheid.  Website >>>

- Centraal Wonen project de Vuurplaats in Heerhugowaard (NH)
is een bijzondere plek waar de bewoners méér zijn dan goede buren voor elkaar. De 14 huurwoningen bieden plek aan mensen die vanuit eigenheid willen verbinden. Een eigen huis binnen een woongemeenschap waar ruimte is om elkaar te ontmoeten. Een paar keer per jaar worden rondleidingen gegeven.  Website >>>

- Vier keer per jaar organiseert Centraal Wonen Het Aardrijk in Breda een informatieochtend voor belangstellenden, met na afloop desgewenst de mogelijkheid je in te schrijven voor de wachtlijst.  Website >>>

- Buurzame Grond is een kleine community van drie gezinnen (naaste buren) die sinds 2011 samen duurzaam leven en iets moois maken van een groot stuk land in Wijnjeterp (Frl). Ze organiseren af en toe een open dag. Website >>>

- Wie wil kennismaken met Centraal Wonen Deventer, is eens per maand welkom op een zondagse koffie-ochtend. Website >>>

- Vijf keer per jaar organiseert Centraal Wonen Klopvaart in Utrecht-Overvecht een informatiemiddag om geïnteresseerden een beeld te geven van wat Centraal Wonen in de praktijk inhoudt. Deelname aan een rondleiding is een voorwaarde voor inschrijving om in de Klopvaart te wonen. Er komt regelmatig woonruimte vrij. Vooraf aanmelden via de website

- Twee keer per jaar organiseert Centraal Wonen Drielandenhuis in Haarlem op een zaterdag een koffieochtend om kennis te maken met een aantal bewoners. Dan is er ook een korte rondleiding door het gebouw met verdere informatie. Vooraf aanmelden! Website >>>

- Iedere eerste zondag van de maand houdt Centraal Wonen Lismortel in Eindhoven Open Huis van 11 tot 13 uur. Samen koffie drinken en de sfeer proeven. Website >>>

- Vier keer jaar is er een open dag bij woongemeenschap LiberTrra Geestmerambacht in Koedijk (NH): tien verplaatsbare huizen, geproduceerd met zoveel mogelijk hergebruikte en natuurlijke materialen, gedeeltelijk of volledig off-grid.  Naar de website >>>

- Zodra er weer ruimte is op de wachtlijst hervat woon-werkpand Casa de Pauw in Arnhem de rondleidingen door hun complex:45 bewoners verspreid over tien woongroepen in verschillende gebouwen. Sociale huurprijzen.  Meer >>> 

- Af en toe is er een informatiebijeenkomst in/over Centraal Wonen De Heerd in Groningen. Aanmelden via de website. Website >>>

- Ongeveer eens per twee maanden organiseert Centraal Wonen Opaalstraat in Nijmegen een rondleiding voor mensen die zich daarvoor hebben opgegeven. Website >>>

- Elke eerste zondag van de maand: rondleiding in het grote woon-werkpand De Refter in Ubbergen (bij Nijmegen). Aanvang 16:00 uur. Meer >>>

- Centraal Wonen Zevenkamp in Rotterdam biedt eens per twee maanden op de derde zaterdag een informatierondleiding voor potentiële woonbelangstellenden. Website >>>

- Woon-werkproject Pander in de binnenstad van Den Haag is een zeer gewild project met een forse wachtlijst. Eens per maand is er een informatiebijeenkomst over groepswonen in Den Haag. Meer daarover >>>  Pander website >>>   

Overzicht van  Centraal Wonen-projecten >>>   Kijk op de betreffende website of er rondleidingen worden gegeven.

Kijk voor meer rondleidingen en open dagen in de Aktie Agenda >>>

Meer voorbeelden van gemeenschappelijk wonen >>>




Kennismaken met Tiny House-projecten

Langzaam maar zeker komen er steeds meer projecten met tiny houses, soms voor permanente bewoning, maar vaak voor een periode van vijf of tien jaar. Hieronder zomaar wat voorbeelden.

Elf voorbeelden van tiny house-projecten waar permanent kan worden gewoond >>>

Wat voorbeelden van projecten die ook af en toe een open dag organiseren:


- In juni 2025 werd in de wijk Ecowieck in Ewijk (Gld) tiny house community Calimero opgeleverd: een wijkje met 27 kleine huizen: 18 koopwoningen in diverse uitvoeringen en 9 sociale huurwoningen met een grondoppervlak van maximaal 50 m2. Naar de website >>>

- In aanbouw in Zwolle: CPO-project Klein Wonen in de Tippe: 36 zeer duurzame kleine huizen van verschillende grootte (koop en sociale huur) met veel gemeenschappelijkheid. Naar de website >>> 

- In Eindhoven-Noord is Buurtschap Ter Veld in aanbouw: een bijzondere wijk, met zo’n 670 woningen die in kleine groepjes verspreid in het landschap staan. Betaalbaar en duurzaam. Lees hier meer >>>

- Vlakbij Schimmert (L) verscholen tussen de weilanden, ligt de duurzame tiny house community ‘Op de Bees’, met 11 huisjes.

- Sinds eind september 2023 is een buurtje met zes tiny houses in Amersfoort bewoond: Mayordomio. Ze mogen vijftien jaar blijven staan. 

- In de Limburgse gemeente Peel en Maas zijn drie Tiny House communities in ontwikkeling: Tiny Kepegchel, op de grens van Panningen en Egchel. Lees hier meer >>>

- In Groningen-stad is sinds 2020 een tijdelijk wijkje met 24 tiny houses: Tiny Houses Westpark. Dit project loopt tot eind maart 2031. Naar de website >>>

- In de nieuwbouwwijk Olstergaard in Olst-Wijhe worden opvallend veel tiny houses gebouwd.  Meer daarover >>>

- De Kleine Brug: off-grid Tiny House community op de Keyenburg in het Zuiderpark in Charlois, Rotterdam. Pilot gestart in 2021 voor een periode van tien jaar. Meer lezen >>>

- Minitopia, Den Bosch:
tijdelijk, experimenteel wijkje (tot 2O28) met veelal zelfgebouwde innovatieve, circulaire woonvormen. Elke laatste woensdag van de maand een rondleiding.  Zie ook hier >>>

Er komen meer Minitopia's in andere plaatsen. Volg de ontwikkelingen op Minitopia's eigen YouTube kanaal  

- Tiny Oevers Roosendaal (NB):
tien (tijdelijke) tiny houses (tot 2028). Initiatief van Minitopia. Meer lezen >>>
Interview met bewoners Stephanie en Stijn (nov. 2022)  >>>

- In een weiland in Sint Laurens/Middelburg ligt een tijdelijk Tiny House project aan met zeven huisjes; ze zijn sinds april 2023 bewoond. Interview >>> 

- Na vijf moeizame jaren, komt er vanaf zomer 2023 een groepje van vier tiny houses aan de Monnikenlaan in Naaldwijk  Interview >>>
                 
- Onderdeel van de ecologische wijk Lanxmeer in Culemborg is een wijkje met acht prefab tiny houses. Naar de website >>>

- Tiny Houses Midden Delfland:
Kluit! Een Tiny House gemeenschap met negen huisjes. Pilot voor vijf jaar. De bewoners houden af en toe een open dag. Website >>>     Facebook >>>

- Tiny Houses Duinvallei, Katwijk aan Zee: tienjarig project. De bewoners van 8 huisjes mogen hun duurzame visie loslaten op het braakliggende terrein in de Zanderij. Met bloemen, planten en leuke projecten voor de buurtbewoners ontstaat er een groen en bloeiend park dat open is voor iedereen.  Facebook >>>

- Stichting Landjegoed:
circulaire tiny house woon-werkwijk, onderdeel van coöperatie Woldwijk in Ten Boer (Gron).  Website >>>

- LiberTerra, Geestmerambacht (NH):
Op het terrein staan 10 huizen en een kenniscentrum. Het kleinste huisje is 23 m2, de grootste 62m2. Er zijn regeelmatig open dagen. 

- Buurtje met Tiny Houses (koop) in het Lievingerveld in Beilen (Dr). In ontwikkeling.  Facebook >>>

- In het Waterwinpark in Zeist ontstaat sinds najaar 2020 een buurtje met zes tiny houses. De bewoners betalen erfpacht aan de gemeente. De vergunningen en contracten gelden voor vijf jaar.  Meer >>>

- Tiny Houses Westpark, Groningen: burgerinitiatief voor een tijdelijke, duurzame Tiny-wijk (max. tien jaar). Op 1,5 ha komen vanaf eind 2020 zo'n 30 particuliere huisjes van maximaal 50 m2. Er is een wachtlijst. Website >>>

-
Klein Zuidbroek, Apeldoorn: tien off the grid tiny houses voor een periode van maximaal vijf jaar. Elk max. 28 m2 netto gebruiksoppervlakte. Website: kleinzuidbroek.nl  Reportage na een jaar bewoning >>> 

- Tiny House project Klein Dalem, Gorinchem (ZH): pilot met tien verplaatsbare Tiny Houses, max
30 m2. Voorlopig voor vijf jaar. Website: www.kleindalem.nl

In 2017 startte een bijzonder project met tien permanente kleine huisjes: Tiny Houses Techum. Een initiatief van de gemeente Leeuwarden. Nadere kennismaking >>>  Op Facebook >>>

Ook op andere locaties in Friesland zijn tiny houses gebouwd: Hurdegaryp (5) en Sneek (20). In Gorredijk loopt een initiatief voor zeven huisjes.  Een kort filmpje >>>

KIJKTIP: een korte docu (15 min.) over klein, duurzaam en sociaal wonen in De Olstergaard (Olst), Minitopia (Den Bosch) en Buurtschap Ter Veld (Eindhoven). Hier te bekijken >>>
 
Meer Tiny House woonpropjecten >>>      Meer over Tiny Houses in Nederland >>>





Nieuwe publicaties rond 'anders' wonen

Recent verschenen informatieve en inspirerende publicaties rond 'anders' wonen.

P
ublicaties met *) zijn opgenomen in de bibliotheek van Omslag en voor uitleen beschikbaar.

*)  Puur natuurlijk wonen: duurzaam wonen en leven, hoe doe je dat? Door Iris van Asselt/Studio Duurzaam Wonen.  Lees hier meer >>>


*)  Masterscriptie '
Het (on)behagen bij de vrouw': een feministische historiografie van gemeenschappelijk wonen in Nederland, door Zomer Zeijemaker, studente stadsgeschiedenis UvA.


*) Collectieve woonvormen - Inspirerende oplossing voor actuele maatschappelijke vraagstukken:
Uitkomsten van een
oriënterend onderzoek naar collectieve woonvormen
T,b.v. studenten aan de Zuyd Hogeschool. Door Anton ten Westenend en Joop van Duren. Meer over deze publicatie >>>  Pdf van inhoud >>>


*) Werkboek
‘Van solo naar samen’: informatief naslagwerk over allerlei vormen van collectief wonen in Gelderland. Hier gratis te downloaden


*)  De toekomst van Nederland - De kunst van richting te veranderen. Door Floris Alkemade (rijksbouwmeester). Meer over dit boek >>>
 

*) Anders Wonen: inspirerende verhalen en tips van woonpioniers. Samengesteld door de redactie van onlineplatform HetKanWel.
Meer over dit boek >>> 


De Landelijke Vereniging Kleine Kernen stelde een praktische handreiking samen voor initiatiefnemers van gezamenlijke wooninitiatieven in kleine kernen. 27 pag. Gratis te downloaden.  Lees hier meer >>>


*) Uitgewoond: waarom het hoog tijd is voor een nieuwe woonpolitiek. Door Cody Hochstebach. Meer over dit  boek >>>


  *)  In Deventer is het eerste cohousingproject met acht tiny houses voor permanente bewoning in de sociale huur gerealiseerd. Met een gemeenschapshuis en een gezamenlijke tuin. Ter stimulering van nieuwe inititatiefnemers stelde Woonpioniers een informatieve brochure samen. Pdf hier downloaden >>>

!WOON adviseurs Clemens Mol en Tessa Buck schreven in 2022 samen een digitale gids voor startende groepen of mensen die geïnteresseerd zijn in de wooncoöperatie. Je vindt er een schat aan informatie die je op weg helpt om jouw initiatief uiteindelijk de eindstreep te laten halen. Het handboek telt maar liefst 142 pagina's en is gratis te downloaden >>>


‘Financiering van burgercollectieven’. De belangrijkste bevindingen van een studiedag, aangevuld met voorbeelden uit de praktijk.
Samengesteld door CollectieveKracht, kennisplatform voor burgerinitiatieven. 18 pag. Download hier >>> 



*) Pak Mokum Terug: woonstijd in een krakende stad. Over de (recente) geschiedenis van het kraken van panden en broodnodige inspiratie om in actie te komen.
Meer over dit boek >>>


*) Sociale architectuur over het sociale bouwproces van woongemeenschappen. Door Johan de Kleuver.
Meer over deze uitgave >>>


*) Samen wonen ontwerpen - Het recente archief van de Vlaamse Bouwmeester als inspiratiebron.  Meer over deze uitgave >>>

  
*)  Tiny Houses: van droom naar realiteit. Vanuit haar rijke ervaring bundelde Tiny House-pionier Marjolein Jonker tal van tips en tricks rond het realiseren van een eigen kleine huis. O.a. over waarom zou je tiny willen wonen, zelf ontwerpen of laten doen, financiering, ontspullen, hoe vind je een kavel? 240 pag. Meer over dit boek >>>

 
.
*)  Jubileumboek KIJK! - over de ontwikkeling van herbestemming van cultureel erfgoed. 220 pagina's met honderden foto’s, interviews en voorbeelden. 28 projecten worden uitgebreid beschreven. Uitgave van Stichting BOEiMeer over het boek >>>


*)  Operatie Wooncoöperatie  - over de ‘wooncoöperatie’ als een derde alternatief tussen huur en koop. Niet de individuele vraag ‘hoe wil ik wonen?’, maar het gezamenlijk vormgeven aan de vraag ‘hoe willen wij samenleven?’ valiz.nl

      *)   In Gemeenschap - bundel met beschrijvingen van ruim zestig leefgemeenschappen op religieuze grondslag, verspreid over heel Nederland. Aangevuld met informatie over verwante gemeenschappen en netwerken. Uitgave van Vereniging Religieuze leefgemeenschappen, december 2022.

*)   Bevlogen wonen is een brochure met vagen en praktische tips  voor  woongemeenschapsbewoners, samengesteld door ervaringsdeskundige en coach Nelleke Drop. Om een idee te krijgen, je gedachten te laten gaan of zelf aan de slag te gaan.
Ook gratis te downloaden van de website >>>

 
*)   'Zeggenschap zonder bezit' gaat over de veertigjarige geschiedenis van woon-werkpand Tetterode in Amsterdam: de grootste woon-werkgemeenschap in Oud-West. Van anarchistisch kraakpand tot succesvol pioniersproject met betaalbare en alternatieve vormen van wonen en werken, met zelfbeheer en zelfwerkzaamheid. Meer >>> 


*) 'Minitiopia, ruimte voor je woonwens'. Over de experimentele bouw- en woonvormen in mini-staatje Minitopia in Den Bosch: compact, flexibel, kant en klaar of modulair.
Meer >>>


*)  Serie van 5 praktische brochures over aspecten van gemeenschappelijk wonen (door senioren). Uitgave van de Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk Wonen 50+ (LVGO). 
Ook gratis te downloaden >>>


*) Tiny Houses Living: een boek vol met heel veel verschillende tiny houses en tiny house locaties. Samengesteld door Monique van Orden (St. Tiny House Nederland). Ook verkrijgbaar als e-book als e-book.  Bestellen: www.bookspot.nl    Inkijkexemplaar: issuu.com







Cursussen rond wonen in een tiny house

Vanuit haar eigen ervaring met het oprichten van Wooncoöperatie Tiny House Alkmaar, heeft Marjolein Jonker een online cursus ontwikkeld die Tiny House initiatiefgroepen stap voor stap loodst door het proces naar de oprichting van een stichting of (coöperatieve) vereniging. Niet alleen de keuze voor de rechtsvorm is een belangrijk onderwerp, ook de manier van organiseren en een hele reeks aan afspraken met elkaar over hoe je samen wilt gaan wonen. Van de cursus ‘Van initiatiefgroep naar wooncoöperatie’ is een versie voor individuele cursisten en een versie voor groepen. Marjolein Jonker is mede-oprichter en projectleider van Stichting Tiny House Nederland.
In 2023 verscheen haar boek .Tiny Houses: van droom naar realisatie'.

On-line basiscursus 'Jouw tiny house'
Tiny House-pioniers Marjolein Jonker en Monique van Orden ontwikkelden de verkennende on-line basiscursus Jouw Tiny House: van droom naar realiteit’, bestaande uit tien online lessen, vier cursusbijeenkomsten en toegang tot de supportgroep op Facebook. De basiscursus kost € 145,-.

Speciaal voor Vlaanderen
Er is veel overlap tussen de Nederlandse en Vlaamse situatie als het gaat om Tiny Houses, maar er zijn ook duidelijke verschillen. Bijvoorbeeld waar het gaat om regelgeving. Daarom is er nu ook de online-basiscursus Jouw Tiny House – van droom naar realiteit – Vlaanderen. Kosten: € 145,-.


Off the grid wonen

Speciaal voor bouwers van een tiny house en anderen die ecologisch en of biobased willen bouwen, ontwikkelde Niels Gorisse de praktische cursus zelfvoorzienend off-grid: ,,Leer alle basisbegrippen over ecologisch isoleren, zonneboilers, regenwateropvang, waterfiltering, helofytenfilters, composttoiletten, zonnepanelen en meer. De cursus wordt op verschillende locaties in het land gegeven, maar ook on-line.  Meer >>>





Duitse GLS Bank verkent Nederland

Met de medefinancierng van sociaal-ecologische woon(werk)projecten in zelfbeheer, verkent de Duitse GLS Bank nu ook de mogelijkheden in Nederland. Een belangrijke financiële steun in de rug voor Ecodorp Boekel en het nieuwe Bajesdorp.

De Gemeinschaftsbank für Leihen und Schenken (GLS) werd in 1974 opgericht vanuit een antroposofische achtergrond. Het was de eerste sociale en ecologische bank in Duitsland die met zijn geld niet speculeert op de internationale financiële markten, maar onder zeer gunstige voorwaarden kredieten verstrekt aan duurzame ondernemers die sociaal, ecologisch en economisch zinvolle projecten willen creëren.

De GLS Bank is ook de ‘huisbankier’ van de wooncollectieven die zijn aangesloten bij het Mietshäuser Syndikat, een Duits initiatief, dat al ruim twintig jaar opereert als netwerk van groepen die collectief een woongebouw kopen en daar als individu hun woon- en/of werkruimte huren tegen een sociale huur. Het collectief blijft eigenaar. De aanpak is onder meer gebaseerd op collectieve aankoop en financiering, solidaire medefinanciering, zelforganisatie, zelfbeheer en het oprichten van een coöperatie door leden/bewoners (die alle mede-eigenaar zijn) voor het organiseren van onderhoud, besluitvorming etc.

Het eerste project in Nederland dat door de GLS Bank werd medegefinancierd is woonwerkpand Soweto in Amsterdam. Het volgende project dat in aanmerking kwam was Ecodorp Boekel, in 2023 gevolgd door de collectieve woon-werkbroedplaats Nieuw Bajesdorp in Amsterdam. Hopelijk zullen ook de Nederlandse ethische banken zich door de GLS Bank laten inspireren.

Om de kansen en mogelijkheden van collectieve aankoop van panden in zelfbeheer in Nederland te vergroten, werd in 2015 VrijCoop opgericht. Dit netwerk heeft inmiddels ook goede contacten opgebouwd met de GLS Bank.

Fllm (NL ondertiteld) met uitleg over het Mietshauser Syndikat >>>


LEESTIP: Reportage (april 2024) over de GLS Bank op de website van op De Correspondent: 'Huren te hoog? Deze Berlijnse buren bouwden hun eigen wijk'  Hier lezen >>>





Verslagen van Aanloopdagen bij Omslag 

Omslag organiseert op de eigen locatie in Eindhoven regelmatig DoenDenkDagen (v/h Aanloopdagen) rond een specifiek thema. Elke dag wordt ingeleid door een of meer personen vanuit de praktijk. De Aanloopdagen worden steevast zeer goed bezocht door deelnemers vanuit het hele land.

Van elke dag wordt een uitgebreid inhoudelijk verslag gemaakt.
DSC03595.JPG DSC03995.JPG

Meer over Aanloopdagen bij Omslag >>>





   

Omslag op Facebook

Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling heeft een eigen pagina op Facebook: facebook.com

Ook daar worden af en toe berichten gepost rond 'anders wonen en leven'.





Schapen op milieuproject Stoutenburg

Woonvormen




Vraag en aanbod groepswonen



© 2008 Omslag, Hoogstraat 301a, 5654 NB Eindhoven. Tel. 040-2910295. | Deze site staat op de computer van dDH | Best viewed with Any Browser | | Eindredactie: Marta Resink